تسهیلاتی که روی دست بانک مسکن باد کرده‌است

پس از شکست طرح شورای پول و اعتبار در ارائه تسهیلات 50 و 60‌میلیون تومانی مسکن توسط بانک‌های تجاری، زمزمه تغییراتی در شرایط پرداخت تسهیلات 80‌میلیون تومانی خرید مسکن به گوش می‌رسد. به گزارش «فرصت امروز»، واکنش سرد متقاضیان مسکن نسبت به تسهیلات تصویبی از سوی شورای پول و اعتبار موجب شد که بانک مرکزی تلاش کند تا با حذف قید متاهلان از شرایط دریافت‌کنندگان تسهیلات، تعداد بیشتری از مصرف‌کنندگان را به استفاده از آن تشویق کند.

در این باره مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی با اشاره به بررسی پیشنهاد بانک مسکن برای تغییر شرایط اعطای تسهیلات وام مسکن ۸۰‌میلیون تومانی در بانک مرکزی، گفت: حذف شرط تاهل و مشمول شدن افراد ۱۸ سال به بالا از محورهای این پیشنهاد است. سیدعلی‌اصغر میرمحمد صادقی، که با فارس سخن می‌گفت، با اشاره به پیشنهاد بانک مسکن برای حذف شرط تاهل در ثبت‌نام و پرداخت تسهیلات 80‌میلیون تومانی مسکن، اظهارداشت: این درخواست بعد از بررسی در بخش اعتباری و اقتصادی بانک مرکزی به کمیسیون اعتباری ارائه خواهد شد. مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که آیا شرایط سنی هم برای تسهیلات 80‌میلیون تومانی در نظر گرفته خواهد شد، گفت: بانک مسکن پیشنهاد کرده که متقاضی حداقل 18 سال سن داشته باشد.

این اظهارات در حالی است که چندی پیش محمد هاشم بت‌شکن، مدیر عامل بانک مسکن تاکید کرده بود که این بانک به دنبال افزایش ظرفیت تسهیلات‌دهی خود است و پیشنهادات جدیدی از جمله افزایش وام 35‌میلیونی را به بانک مرکزی ارائه کرده‌ که در صورت نهایی شدن بررسی‌ها در این بانک به تصویب شورای پول و اعتبار خواهد رسید.

مبارزه با رکود یا تورم؟

دکتر حمید نوریان، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با «فرصت امروز» در این باره گفت: رشد افسار گسیخته نقدینگی در سال‌های 90 و 91 اثرات مخربی را بر بازارهایی مانند مسکن گذاشت و طی یک سال این بازار با افزایش چند پله‌ای قیمت‌ها مواجه شد. بحران افزایش قیمت‌ها به اندازه‌ای بود که شتاب رشد نقدینگی را هم پشت سر گذاشت و سرانجام با فرا‌رسیدن سال 92 این بازار از نفس افتاد و دیگر قدرت رشد حبابی را نداشت. وی افزود: بعد از این دوره کاملا قابل پیش‌بینی بود که بازار مسکن درگیر یک رکود فراگیر می‌شود، چون در سال 86 هم که دوره رکود پیشین بازار مسکن بود همین اتفاق رخ داد و برای چند سال بازار مسکن درگیر رکودی سنگین شد. 

این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: دولت تمایل دارد که رکود بخش مسکن را از بین ببرد اما هراس از رشد قیمت مسکن موجب می‌شود که در این بازار دست به عصا رفتار کند. در واقع پارادوکسی که دولت در آن گرفتار شده این است که از یک سو تمایل دارد تا رکود خریدو فروش و ساخت‌و‌ساز مسکن را از بین ببرد و از طرف دیگر می‌خواهد که تورم بازار را مهار کند.

وی افزود: بررسی نمودار‌های مرکز آمار نشان می‌دهد که همواره ارتباط موثقی میان نرخ اجاره بها و قیمت مسکن و میزان تورم در کشور وجود داشته است. هر زمان که قیمت مسکن در کشور کاهش یافته است، تورم هم روند کاهشی از خود نشان داده و هر زمان که قیمت مسکن و نرخ اجاره بها افزایش یافته است، نرخ تورم سیر افزایشی یافته است که این نشان می‌دهد دغدغه‌های دولت در این بازار از ناحیه تورم به جاست. وی اظهار کرد: راهکار این موضوع ورود پول بدون تورم به این بازار است. راهکارهایی مثل لیزینگ مسکن می‌تواند نقدینگی را از فیلتر رد کند و آثار تورمی آن را کاهش دهد.

شورای پول و اعتبار چه در سر دارد؟

سهراب ثابت‌قدم، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با «فرصت امروز» در این باره گفت: اول باید ببینیم که آیا شورای پول و اعتبار قصد داشته است با تسهیلات 80‌میلیون تومانی خرید مسکن به هدفی برسد. شرایط اخذ این وام نشان می‌دهد که شورای پول و اعتبار به ابعاد مسئله کاملا آگاه بوده و می‌دانسته که این تسهیلات با اقبال عمومی مواجه نمی‌شود. اقساط بالای این تسهیلات گویای همین امر است. وی افزود: با محدود شدن دایره متقاضیان این وام، دایره تاثیر‌گذاری این تسهیلات بر بازار مسکن هم محدود می‌شود. در حال حاضر تعداد زیادی آپارتمان نیمه ساخته در بازار وجود دارد. علاوه بر این واحدهای خالی هم روی دست بازار باد کرده‌اند که همه این واحدها در اولویت فروش قرار دارند. با وجود این نمی‌توان انتظار تحرک را در سایر بخش‌های بازار مسکن داشت.

این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: در حال حاضر، برای بررسی آثار تسهیلات 80‌میلیون تومانی در بازار زود است. این تسهیلات بناست تا پس از یک سال سپرده‌گذاری به متقاضیان ارائه شود که مسلما اثرات آن را باید در همان دوره زمانی ارزیابی کنیم. کاری که شورای پول و اعتبار در این زمینه انجام داد، این بود که با قید شرط سپرده یک‌ساله برای تسهیلات 80‌میلیون تومانی تلاش کرد تا اثرات تورمی این تسهیلات را به تاخیر بیندازد.

وی اظهار کرد: با این وجود به نظر می‌رسد تغییر شرایط دریافت‌کنندگان تسهیلات 80‌میلیون تومانی با توجه به محدودیت تعداد این وام‌ها پس از چند ماه از تصویب آن نشان می‌دهد که شرایط سخت این تسهیلات موجب استقبال سردی در بازار شده و به همین دلیل بانک مرکزی تلاش دارد تا با افزودن مجردها به واجدان شرایط دریافت این وام، تعداد افراد بیشتری را در دایره تاثیر آن قرار دهد.