تحول معاملات خرد در ایران با ورود مستر کارت

لغو تحریم‌های بازار مالی ایران رفته رفته ابعاد جذابی پیدا می‌کند. پس از رفع تحریم‌های سوییفت علیه بانک‌های آنکه در حال حاضر بانک مرکزی درگیر رفع موانع اجرایی آن در برخی کشورهاست در چند روز اخیر خبرهایی در مورد ورود مسترکارت به ایران از گوشه و کنار دنیای رسانه به گوش رسیده است. اما انتشار این خبر در سایت اتاق بازرگانی تهران (با وجود سکوت رسمی مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت و بانک مرکزی)بر جدی بودن موضوع افزوده است.

خبری که سایت اتاق منتشر کرد

روز گذشته خبرگزاری ایسنا از سایت اتاق تهران نقل کرده است: اتاق‌بازرگانی تهران درباره حضور مسترکارت در فضای اقتصادی ایران اعلام کرده که شرکت ترنس فارکس یکی از شرکت‌های زیرشاخه بانک HSBC انگلیس که بزرگ‌ترین شرکت صدور کارت‌‌ها و خدمات‌ مالی مؤسسه مسترکارت است به‌زودی به‌صورت رسمی با اخذ مجوزهای لازم وارد ایران می‌شود و در آینده‌ای نزدیک با توافقاتی که با سازمان‌های دولتی و بانک‌ها انجام داده و خواهد داد، شروع به تجهیز زیرساخت‌های لازم برای ایجاد ارتباط مالی بین‌المللی خواهد کرد که می‌تواند یکی از بزرگ‌ترین مشکلات بین‌المللی ایران را رفع کند.

این مطالب در حالی منتشر شده است که معاون سازمان توسعه تجارت ایران، به‌عنوان نهاد مستقیم امر تجارت خارجی کشور درباره هر گونه ورود و عرضه کارت‌های اعتباری و مالی بین‌المللی و طرح‌هایی مشابه آن به محیط اقتصادی کشور اظهار بی‌اطلاعی کرد و گفت: مسترکارت به‌عنوان یک کارت اعتباری برای عموم مردم صادر می‌شود تا بتوانند خریدهای خرد خود را از سایت‌های اینترنتی و با استفاده از خدمات بین‌المللی انجام دهند.

البته این موضوع چندان مورد حساسیت جهت پیگیری این سازمان در خصوص عرضه این کارت در کشور نیست. معاون سازمان توسعه تجارت ایران گفت: تمرکز این سازمان بیشتر روی ال‌سی‌ها و تجارت‌های عمده است اما با این حال هنوز هیچ‌گونه ابلاغ یا طرحی در این باره به دست ما نرسیده است ولی این احتمال وجود دارد که اتاق بازرگانی در رایزنی مستقیم با بانک مرکزی اقدام به فراهم کردن شرایط ورود مسترکارت در ایران کرده باشد.

تحرک معاملات کلان با تقویت ابزارهای معاملات خرد

اما با وجود سخنان معاون توسعه تجارت ایران محمد ایوبی، کارشناس اقتصادی در این باره به «فرصت امروز» گفت: ورود مستر کارت یا ویزا کارت به ایران درست است که با تجارت‌های خرد سروکار دارد، اما ورود این ابزارهای معاملاتی به ایران می‌تواند تاثیرات مفیدی بر فضای دادو ستد در ایران داشته باشد. این یک ابزار مهم برای معاملات خرد است که تاکنون به‌دلیل محرومیت ایران، از توسعه این معاملات در کشور جلوگیری کرده است، درصورتی‌که معاملات خرد در صورت سازماندهی و برنامه‌ریزی‌های مناسب می‌توانند در تحرک معاملات کلان تأثیر مهمی داشته باشند.

وی ادامه داد: مستر و ویزا کارت مجموعه جالبی از خدمات و پشتیبانی را دارند و در بانک‌ها و مراکز خرید کشورهای زیادی به صورت زنجیره‌ای به ارائه خدمات می‌پردازند. پیش از این در برهه‌های مختلفی صحبت از ورود مستر و ویزا کارت به ایران شده اما با نتیجه مشخصی همراه نبوده است. حتی در یک مورد بانک ملی در دهه 70 اقدام به نصب پوزهای مربوط به این دو کارت بین المللی کرد اما بدون هیچ نتیجه‌ای آن را جمع‌آوری کرد. بنابراین تا زمانی‌که اظهارات رسمی از سوی مسئولان در این‌باره اعلام نشود نمی‌توان به جدی بودن موضوع فکر کرد.

وی افزود: یکی از مشکلات مهم حوزه گردشگری ما در کنار مشکل هتلداری عقب مانده ما، نقل و انتقال پول و تبدیل کردن آن در صرافی هاست. ورود مستر کارت به ایران به معنی یافتن زبان معاملاتی مشترک میان ایران و بیش از 100 کشور دنیاست. چون این کارت در کشورهای بسیاری در دادوستدها مورد استفاده واقع می‌شود و توریست‌ها به محض ورود به ایران می‌توانند بدون مشکل خاصی از این کارت استفاده کنند.

وی تأکید کرد: البته ابعاد این موضوع برای مصرف‌کنندگان داخلی ایران از اهمیت خاصی برخوردار است. بخش مهمی از کسانی که به سفرهای خارجی می‌روند تجار و بازرگانان و دانشجویان ما می‌توانند از مزایای این کارت بهره ببرند. البته به‌دلیل مشکل متصل نبودن شبکه حمل‌و‌نقل ما به شرکت‌های بزرگ حمل‌و‌نقل کالا مانند پست فدکس، با وجودی که در ایران می‌توان با مستر یا ویزا کارت و از طریق اینترنت در بازارهای کشورهای دیگر به خرید پرداخت، اما این کالا نمی‌تواند به دست مصرف‌کنندگان در ایران برسد. به‌طور مثال محافل دانشگاهی ما می‌توانند به آخرین کتب منتشره در دانشگاه‌های برتر خارجی دسترسی پیدا کرده و آن را خریداری کنند اما ورود آن به ایران فرآیند پیچیده‌ای را می‌طلبد.

این کارشناس اقتصادی اظهار کرد: در مجموع ورود ابزارهای مالی نوین می‌تواند همتایان ایرانی آنها را به تکاپو وادارد و موجب شود تا نهادهای مالی ما هم با الگوبرداری از این ابزارهای مالی نوین، به ارائه خدمات مشابهی بپردازند.