تحلیل بنیادی سرمایه گذاری مس سرچشمه

تاریخچه:

شرکت‌های سرمایه‌گذاری در مفهوم Holding Companies نهاد جدیدی در اقتصاد ایران به شمار می‌روند. حضور موفق و نقش مهم این شرکت‌ها در توسعه اقتصادی نه تنها بیانگر ضرورت و اهمیت نقش تامین و تجهیز سرمایه در جریان توسعه، بلکه نشانه نیاز منطقی اقتصاد ایران به ترکیب مناسب و چیدمان علمی مجموعه عوامل تولید در رویکرد توسعه‌ای است.

در واقع شرکت‌های سرمایه‌گذاری تنها نهادی اعتباری و مالی برای تدارک سرمایه‌های لازم توسعه نیستند، بلکه بیشترین نقش و اهمیت آنها در قابلیت‌های مدیریتی این شرکت‌ها در کارآفرینی و خلق فرصت‌های توسعه است. شرکت سرمایه‌گذاری مس سرچشمه در سال 1366 با هدف گسترش خصوصی‌سازی و توسعه فعالیت‌های اقتصادی در حوزه صنعت مس با سرمایه اولیه یکصد میلیون ریال به‌صورت سهامی خاص ثبت و آغاز به کار کرد.

نخستین فعالیت‌های شرکت، معطوف به تامین نیازهای اساسی صنعت مس در بخش‌های خدماتی و پشتیبانی و متعاقب آن ورود به حوزه تولید با تاکید بر مواد و تجهیزات مورد نیاز این صنعت و صنایع نهایی و نیمه نهایی مس بود. در این دوره بود که شرکت سرمایه‌گذاری مس سرچشمه موفق شد در اجرای سیاست‌های عمومی کشور موجبات خودکفایی و استقلال صنعتی حوزه صنعت متبوع را فراهم آورد. سیاستی که هنوز و همچنان با قدرت در تمامی زمینه‌ها از معدنکاری تا تغلیظ و تامین مواد شیمیایی، قطعات یدکی، گلوله‌های آسیاب و تولید محصولات پایه مس و مولیبدن و مهم‌تر از همه دانش فنی و فناوری‌های نوین این حوزه ادامه دارد.

در آغاز دهه 80، شرکت سرمایه‌گذاری مس سرچشمه با رویکرد جدید توسعه‌ای و برنامه‌ریزی راهبردی، فعالیت‌های خود را در چارچوب قواعد مدیریت استراتژیک باز‌تعریف و نقش خود را معطوف به مسئولیت‌های سیاست‌گذاری کلان، نظارتی و راهبردی با محوریت توسعه منطقه‌ای کرد.

در ایــن دوره ســـاختار شرکت‌های وابسته با توجه به اهداف برنامه راهبردی بازنگری و مجموعه شرکت‌ها متناسب با اهداف برنامه و ماموریت‌های تخصصی تجدید سازمان شدند.

در حال حاضر این شرکت به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تشکل‌های سرمایه‌گذاری کشور توانسته حجم عظیم و قابل توجهی از ظرفیت سرمایه‌گذاری و اشتغال منطقه را به خود اختصاص دهد. 51 درصد از سهام این شرکت متعلق به موسسه صندوق بازنشستگی شرکت ملی صنایع مس ایران و مابقی به بیش از 6000 نفر از کارکنان شاغل و بازنشسته صنایع مس ایران تعلق دارد. این شرکت در سال 1383 به سهامی عام تغییر و سرمایه ثبت شده آن طی دو مرحله به مبلغ یکصد و متعاقبا 200 میلیارد ریال و سپس به مبلغ 800 میلیارد ریال افزایش یافته است.

حوزه فعالیت‌های شرکت

عمده فعالیت شرکت‌های تــحـت پـوشــش شـرکت سرمایه‌گذاری مس سرچشمه در زمینه‌های بازرگانی، صنعتی، معدنی، خدمات مهندسی، طراحی، مشاوره، سدسازی، راه و ساختمان، مواد شیمیایی و معدنی و خدمات تخصصی بهداشت و درمان، خدمات جامع رایانه و فناوری اطلاعات، حمل‌و‌نقل، تاسیسات، کشاورزی و فضای سبز، فرهنگ و پژوهش و امور مربوط به بازار بورس، سرمایه و اعتبار است.

این فعالیت‌های گسترده و متنوع در شش گروه عمده تقسیم و هماهنگ می‌شود:

· فعالیت‌های سرمایه‌گذاری شامل سرمایه‌گذاری در بازار بورس کشور، سرمایه‌گذاری در طــرح‌ها و شــرکت‌های ســرمایه‌پذیر، مشارکت در احداث واحدهای تولیدی زودبازده و طرح‌های موضوع اهداف راهبردی شرکت.

· فعالیت‌های معدنی شامل زمین‌شناسی و مهندسی معدن، اکتشاف، استخراج و حمل مواد معدنی، تجهیز و تدارکات معدنکاری.

فــعـالـیــت‌های جامع پیمانکاری (طراحی، مهندسی و اجرا) شامل تهیه اسناد مناقصه، حضور در مناقصات و اجرای انواع پروژه‌های صنعتی به‌صورت EPC، ارائه خدمات مهندسی طراحی و مدیریت پروژه‌های صنعتی، مهندسی کارگاهی و نظارت بر عملیات اجرایی سیویل، سازه، نصب و راه‌اندازی.

فعالیت‌های تولیدی شامل تولید مواد شیمیایی و معدنی، تولید محصولات پایین دستی مس و فلزات غیر‌آهنی، طراحی و تولید ماشین آلات و تجهیزات کارخانه‌ها و واحد‌های تولیدی.

فعالیت‌های تجاری و بازرگانی شامل واردات و صادرات فروآلیاژهای محصولات بالادستی و پایین دستی مس و مواد و تجهیزات موضوع اهداف شرکت.

خدمات جامع پشتیبانی و تخصصی شامل خدمات آموزشی، پژوهشی، بهداشت و درمان تعمیرات و نگهداری، تاسیسات و ساختمان، خدمات رایانه‌ای و فناوری اطلاعات، مدیریت شبکه، حمل‌و‌نقل، کشاورزی، خدمات رستورانی و مهمانسراها، خدمات مالی و اعتباری و....

جدا از فعالیت‌های تعریف شده و سازمان یافته فوق، فعالیت‌های حوزه ستادی شرکت سرمایه‌گذاری مس سرچشمه و شرکت‌های تابعه به‌عنوان بخش اصلی فعالیت‌های این هلدینگ بزرگ قابل توجه است.

پیش‌بینی درآمد سال مالی 95 و عملکرد 9 ماهه سال مالی 94

شرکت سرمایه‌گذاری سرچشمه با نماد سرچشمه با سرمایه800 میلیارد ریالی که در صنایع معدنی و فلزی سرمایه‌گذاری‌های متعدد و ارزنده‌ای دارد، پیش‌بینی درآمد هر سهم برای سال منتهی به 30 اسفند ماه 1395 را به مبلغ 749 ریال و سود هر سهم برای سال مالی 94 را 750 ریال اعلام کرده است. شرکت در عملکرد واقعی 9 ماهه 94 به ازای هر سهم 201 ریال سود خالص ساخته که با توجه به ماهیت شرکت که سرمایه‌گذاری است، پوشش میاندوره‌ای ملاک عمل و قابل تعمیم به کل سال نبوده و عمده درآمدهای شرکت در سه ماهه چهارم سال مالی تحقق می‌یابد.

و اما سود نقدی پیشنهادی هیات‌مدیره برای تقسیم در مجمع عمومی عادی سالانه معادل 53درصد درآمد حاصله و به مبلغ 400 ریال است. خاطر نشان می‌شود که سود تحقق یافته هر سهم در سال مالی قبل (سال 93) به مبلغ 823 ریال و سود نقدی تقسیمی هر سهم 200 ریال بوده است.

نگاهی به ترکیب سهامداران شرکت نام سهامدار تعداد سهام درصد  مالکیت

شرکت آتی اندیشان مس 69,040,000 9درصد

صنایع و معادن کانی مس 40,000,000 5درصد

صندوق بازنشستگی مس 448,000,000 56درصد

شرکت خدماتی اطلس مس 40,000,000 5درصد

یارانه مس 40,000,000 5درصد

تعاونی اعتبار پیشرو 20,000,000 2. 5درصد

شرکت نواندیشان 20,000,000 2.5درصد

کارکنان و بازنشستگان شرکت ملی صنایع مس ایران 80,000,000 10درصد

سایر اشحاص حقیقی و حقوقی 42,960,000 5.37درصد

جمع 800,000,000 100درصد

در شکل زیر سهامداران عمده شرکت با وضوح بیشتری به نمایش درآمده است.

نگاهی به ترکیب پرتفوی بورسی شرکت

خاطر نشان می‌سازد بهای تمام شده پرتفوی بورسی شرکت در گزارش 9 ماهه بالغ بر 18.184 میلیون ریال و ارزش بازار آن بیش از 213.000 میلیون ریال بوده است. جزییات پرتفوی بورسی شرکت را در جدول زیر ملاحظه کنید.

نگاهی به ترکیب پرتفوی غیربورسی شرکت

شرکت سرمایه‌گذاری سرچشمه مالک 10 درصدی سهام شرکت آرین ماهتاب گستر است. ماهتاب گستر نیز شرکتی است که در 11 نیروگاه برقی کشور قدرالسهم دارد به‌طوری‌که سهم ماهتاب از ظرفیت نهایی این نیروگاه‌ها بالغ بر 3066 مگاوات (در حال کار) و حداقل به ارزش 3780 میلیارد تومان است. حال با توجه به بلوک 10 درصدی سرچشمه در ماهتاب گستر به تعداد 60 میلیون سهم، ارزش بازار برآوردی این بلوک در حدود 378 میلیارد تومان به‌دست می‌آید. سایر سهام زیرمجموعه غیر‌بورسی سرچشمه به‌شرح جدول زیر است.

به جدول و محاسبات زیر در مورد جزییات نیروگاه‌های فوق و قدرالسهم ماهتاب گستر توجه کنید.

ترکیب سهامداران ماهتاب گستر نگاهی به ترازنامه 9 ماهه شرکت

همان‌طور که از آخرین ترازنامه منتشره شرکت مشهود است، حقوق صاحبان سهام شرکت در عملکرد واقعی 9 ماهه (منتهی به 30 آذر ماه 94) بالغ بر ۱,۹۱۹,۹۹۶ میلیون ریال (معادل 192 میلیارد تومان) و ارزش دفتری سهم 2400 ریال است. این در حالی‌است که ارزش جاری سهم در تاریخ گزارش 2250 ریال بوده و از ارزش دفتری سهم کمتر است.

نگاهی به مزیت‌های سرچشمه

در ارتباط با نمادهای دارای پتانسیل بالای سودآوری، می‌توان به تک سهم‌هایی چون سرچشمه در بازار اشاره کرد. سرچشمه سهامدار عمده 10 درصدی ماهتاب گستر است و ارزش بازار این بلوک در حال حاضر بیش از 100 میلیارد تومان برآورد می‌شود. به‌عبارت دیگر، سرچشمه به ازای هر سهم 2250 ریالی خود معادل 1250 ریال ماهتاب گستر دارد. این در حالی‌است که سرچشمه مالکیت چند شرکت ارزنده دیگر در حوزه تولید مواد معدنی و فلزی را نیز در اختیار دارد.

برنامه افزایش سرمایه شرکت

سرچشمه به منظور تامین منابع مالی مورد نیاز شرکت‌های زیرمجموعه و برای تکمیل و بهره‌برداری از طرح‌های توسعه و پروژه‌های متعدد خود، در نظر دارد به‌زودی و طی سال مالی 95 اقدام به افزایش سرمایه 105.75 درصدی از محل سود انباشته (به میزان 68.25 درصد) و مطالبات حال شده سهامداران (به میزان 37.5درصد) کرده است که موعد مجمع فوق‌العاده نیز 12 خرداد ماه سال جاری است. امری که می‌تواند به رشد سودآوری شرکت و بازدهی بالای بیش از 40 درصدی در سال‌های آینده منتهی شود.

پیش‌بینی عایدات آتی 5 ساله ارزیابی افزایش سرمایه 105.75درصدی نرخ بازده داخلی نگاهی به نکات و ایرادات حسابرس شرکت

استانداردهای حسابداری در تهیه صورت تطبیق عملیاتی تلفیقی و طبقات بازده سرمایه‌گذاری‌ها و فعالیت‌های سرمایه‌گذاری صورت جریان وجوه نقد تلفیقی، افشای لازم جهت سرفصل‌های فروش و بهای تمام شده به‌طور کامل رعایت نشده است. همچنین صورت‌های مالی شرکت مدوار (سهامی خاص) اعمال شده در تلفیق حسابرسی نشده است. و نیز مفاد قسمت «ب» بند 24 استاندارد حسابداری شماره 22 در خصوص ارائه اقلام مقایسه‌ای برای دوره میانی مشابه سال مالی قبل در صورت سود وزیان تلفیقی و صورت جریان وجوه نقد تلفیقی، در خصوص شرکت‌های سرمایه‌پذیر رعایت نشده است. مضافا استانداردهای حسابداری در خصوص اعمال روش ارزش ویژه در مورد سرمایه‌گذاری در شرکت‌های وابسته به شرح یادداشت شماره 3-14 همراه صورت‌های مالی، با توجه به مالکیت بین 20 تا 50 درصدی شرکت مورد رسیدگی در شش شرکت سرمایه‌پذیر و شرکت تعاونی اعتبار پیشرو، رعایت نشده است. با توجه به عدم دسترسی به اطلاعات لازم تعیین آثار مالی ناشی از اصلاح موارد فوق بر صورت‌های مالی میان دوره‌ای پیوست برای این موسسه میسر نیست.

سرفصل حساب‌ها و اسناد دریافتنی تجاری، سایر حساب‌ها و اسناد دریافتنی و پیش‌پرداخت‌ها شرکت اصلی به ترتیب شامل مبلغ 29.895، 25.198 و 13.428 میلیون ریال اقلام راکد و سنواتی است که تا تاریخ این گزارش تسویه نشده است. هرچند در مقابل این اقلام جمعا مبلغ 46.097 میلیون ریال ذخیره مطالبات مشکوک الوصول در حساب‌ها اعمال شده است. لیکن با توجه به عدم دسترسی به اطلاعات مورد نیاز حصول اطمینان از کفایت ذخیره منظور شده درحساب‌ها برای این موسسه میسر نشده است.

همچنین حساب‌های دریافتنی تجاری شامل مبلغ 76. 177 میلیون ریال (به کسر مبلغ 79. 892 میلیون ریال ذخیره مطالبات سوخت شده) به ترتیب مطالبات از شرکت‌های مفتول مس، مولیبدن کارمانیا و راه‌آیند پیام است. که به دلیل انحلال شرکت‌های فوق الذکر حصول اطمینان از قابلیت بازیافت مبالغ فوق برای این موسسه میسر نشده است. مضافا مطالبات شرکت‌های فرعی (شرکت‌های ارفع‌سازان، آلیاژ کار و صنایع غیر‌آهنی مفرغ‌ساز) مجموعا شامل مبلغ 43. 829 میلیون ریال اقلام راکد و انتقالی از سنوات قبل است که بدلیل عدم دسترسی به شواهد کافی از قابلیت بازیافت آن اطمینان حاصل نشده است.

در خصوص وضعیت پیمان‌های در جریان تکمیل شرکت اصلی و شرکت‌های فرعی (یادداشت شماره 10 همراه صورت‌های مالی) موارد ذیل قابل ذکر است. شرکت اصلی: به شرح یادداشت شماره 9 پیوست صورت‌های مالی کار در جریان پیمان‌ها شامل مبلغ 45.234 میلیون ریال مانده پیمان تامین نیروی قراردادهای 2430 و 4174 مربوط به خدمات ارائه شده در ماه‌های خرداد الی مرداد 1394، به مجتمع مس سونگون اهر می‌باشد. که به دلیل عدم تایید صورت وضعیت‌های ارسالی تاکنون درآمد مربوطه شناسایی نشده و هزینه‌های صورت گرفته نیز در این سرفصل انعکاس یافته است. در رعایت استانداردهای حسابداری و در صورت اعمال تعدیلات لازم بدون در نظر گرفتن حق مدیریت قرارداد فیمابین سرفصل‌های حساب‌های دریافتنی، درآمدها و بهای تمام شده هرکدام به مبلغ فوق مبلغ افزایش و حساب کار در جریان پیمانها به مبلغ 45. 234 میلیون ریال کاهش می‌یافت.

شرکت‌های فرعی: مفاد استانداردهای حسابداری در خصوص شناسایی درآمدهای پیمان‌های بلند‌مدت با توجه به میزان تکمیل پیمان در تاریخ ترازنامه، توسط شرکت‌های نیرو صنعت سرچشمه و ارفع‌سازان رعایت نشده است. همچنین شرکت نیرو صنعت سرچشمه فاقد سیستم مدون بهای تمام شده خدمات ارائه شده بوده و طی دوره مورد گزارش، مواد و مصالح خریداری شده جهت پروژه‌های در دست انجام مستقیما به بهای تمام شده لحاظ شده است. و نیز بهای تمام شده خدمات ارائه شده از بهای تمام شده کالای فروش رفته تفکیک نشده است.

به نظر این موسسه تعدیل حساب‌ها از این بابت ضروری است لیکن به دلیل عدم دسترسی به اطلاعات مورد لزوم تعیین میزان تعدیلات لازم برای این موسسه میسر نشده. مضافا بهای تمام شده پروژه‌های در دست اجرای شرکت مهندسی و ساخت فرآوری صنایع غیر‌آهنی مفرغ‌ساز (نیپک) به دلیل عدم تسهیم هزینه‌های مشترک از هزینه‌های عمومی و اداری به نحو صحیح و در انطباق با استانداردهای حسابداری اندازه‌گیری نشده است و تمام هزینه‌های عمومی به هزینه‌های اداری تشکیلاتی منظور نشده است، بنابراین تعدیلاتی از این بابت بر حساب‌ها ضرورت می‌کند که تعیین آثار آن به دلیل مشخص نبودن مبانی تسهیم در حال حاضر امکان‌پذیر نیست.

عملیات شرکت نیرو صنعت سرچشمه شامل اجرای پروژه‌هایی در قالب عقد قرارداد مشارکت با یک یا چند شرکت دیگر است. رسیدگی‌های به عمل آمده حاکی از آن است که مفاد استانداردهای حسابداری در خصوص نحوه حسابداری گزارشگری مشارکت (استاندارد حسابداری شماره 23) به طور کامل رعایت نشده است. به نظر این موسسه تعدیل صورت‌های مالی از این بابت ضروری است لیکن به دلیل عدم دسترسی به اطلاعات مورد نیاز تعیین تعدیلات مورد لزوم برای این موسسه امکان‌پذیر نشده است.

عملیات قرارداد لیچینگ تفت شرکت مهندسی و ساخت فرآوری صنایع غیر‌آهنی مفرغ‌ساز (نیپک) موضوع یادداشت 26 همراه صورت‌های مالی بنا به درخواست کارفرما (شرکت ملی صنایع مس ایران) در سنوات مالی قبل متوقف و در دوره مالی مورد گزارش صورت وضعیت قطعی کار انجام شده به مبلغ حدود 11. 124 میلیون ریال به تایید نهایی کارفرما رسیده است.

در صورتی‌که در سنوات قبل مبلغ حدود 21. 208 میلیون ریال به‌عنوان درآمد کار انجام شده شناسایی و در حساب‌ها ثبت شده است. با توجه به اختلاف فاحش فی مایبن محاسبات شرکت و مبلغ صورت وضعیت قطعی شده، شرکت درخواست تعدیل و بازنگری محاسبات را کرده که تاکنون به تایید کارفرما نرسیده است. با توجه به ضرورت اعمال تعدیلات لازم و در غیاب اطلاعات و اسناد مدارک کافی، آثار تعدیلات احتمالی از این بابت بر صورت‌های مالی مورد گزارش در حال حاضر مشخص نیست.

پروژه کارخانه اسید خاتون آباد شرکت مهندسی و ساخت فرآوری صنایع غیر‌آهنی مفرغ‌ساز (نیپک) موضوع یادداشت 26 همراه صورت‌های مالی، بنا به درخواست کارفرما (شرکت صنایع ملی مس ایران) در سنوات مالی قبل با پیشرفت فیزیکی حدود 10درصد متوقف شده است. از بابت اجرای پروژه تا زمان توقف، حدود مبلغ 1/425 میلیارد ریال هزینه و مبلغ حدود 8/400 میلیارد ریال درآمد شناسایی و در حساب‌ها منظور شده است.

همچنین در دوره مالی مورد گزارش مبلغ حدود4/22 میلیارد ریال هزینه عمدتا از بابت صورت وضعیت پیمانکاران دست دوم شناسایی و به حساب پیمان در جریان منظور شده است. تا تاریخ تهیه این گزارش صورت وضعیت نهایی به تایید کارفرما نرسیده و تسویه حساب فی‌مابین به عمل نیامده است، بنابراین به دلیل فراهم نبودن اطلاعات لازم در خصوص میزان کار انجام شده و مخارج تایید شده، برآورد آثار تعدیلات احتمالی ناشی از این امر بر صورت‌های مالی مورد گزارش در حال حاضر میسر نیست.

همان‌گونه که در یادداشت 26 همراه صورت‌های مالی منعکس است، نتایج حاصل از اجرای قراداد چهل کوره زاهدان شرکت مهندسی و ساخت فرآوری صنایع غیر‌آهنی مفرغ ساز (نیپک) در دوره مالی مورد گزارش منتج به مبلغ حدود 12.629 میلیون ریال زیان شده است.

همچنین تا پایان دوره مالی قبل مبلغ حدود 23.407 میلیون ریال زیان از بابت اجرای این پروژه شناسایی و در حساب‌ها ثبت شده است. با توجه به زیان برآوردی در مقطع گزارشگری و در رعایت استانداردهای حسابداری ضرورت دارد که از بابت زیان ناشی از اجرای قرارداد، ذخیره لازم معادل مبلغ زیان برآوردی به اضافه سودهای محاسبه شده در سنوات قبل محاسبه و در حساب‌ها اعمال شود.

اما شرکت مورد گزارش با انتظار پذیرش تعدیل قرارداد و جبران زیان مذکور، از پیش‌بینی ذخیره مورد نیاز خودداری کرده است. بنابراین به دلیل فراهم نبودن اطلاعات لازم، برآورد آثار تعدیلات احتمالی از این بابت بر صورت‌های مالی مورد گزارش در حال حاضر فراهم نیست.

در خصوص قرارداد گاز کنورتور مس (هود) شرکت مهندسی و ساخت فرآوری صنایع غیر‌آهنی مفرغ‌ساز (نیپک) موضوع یادداشت 26 همراه قابل ذکر است که این قرارداد در سنوات قبل، فی مابین شرکت ملی صنایع مس ایران و شرکت سرمایه‌گذاری مس سرچشمه منعقد و پس از انجام بخشی از کار، موضوع قرارداد براساس موافقت‌نامه مورخ 1390/9/27 به شرکت نیپک منتقل شده است.

براساس صورت جلسه مورخ 1391/02/31 مقرر شده مانده حساب‌های شرکت سرمایه‌گذاری مس سرچشمه از بابت قراردادهای مذکور به شرکت مورد گزارش منتقل شود. از این بابت در دوره مالی مورد گزارش بدون اخذ اعلامیه و صورت ریز مخارج متحمله از شرکت مذکور و صرفا به استناد حساب‌های شرکت ملی صنایع مس ایران، مبلغ حدود 4/217 میلیارد ریال در حساب‌های دریافتنی (مخارج قابل بازیافت) و به طرفیت حساب پیش‌دریافت‌ها (شرکت ملی صنایع مس ایران) ثبت شده است.

همچنین از بابت انطباق حساب پروژه مذکور با شرکت اخیرالذکر نیز مبلغ حدود 7/52 میلیارد ریال عمدتا از بابت مخارج توسط کارفرما به بدهکار حساب مخارج قابل بازیافت و مبلغ حدود 7/155 میلیارد ریال نیز عمدتا از بابت تفاوت نرخ ارز به بستانکار حساب فوق و هر دو به طرفیت حساب پیش دریافت ثبت شده است. بنابراین شناسایی عملیات فوق در حساب مخارج قابل بازیافت در انطباق با استانداردهای حسابداری نیست.

همچنین هزینه‌های برآوردی تکمیل پروژه به استناد قراردادهای فیمابین با پیمانکاران دست دوم و مخارج پیش‌بینی شده توسط واحد فنی و مهندسی شرکت به مبلغ حدود 7/1.725 میلیارد ریال برآورد شده که از مبلغ اولیه قرارداد حدود مبلغ 3/651 میلیارد ریال بیشتر است. شرکت مورد گزارش به استناد تایید برآوردهای انجام شده توسط مهندسین مشاور کارفرما مخارج مازاد برسقف قرارداد مبادله شده را به‌عنوان حداقل تعدیل در محاسبات پیشرفت پروژه لحاظ و پیشرفت پروژه و درآمد قرارداد را بر مبنای مبلغ حدود 1. 817 میلیارد ریال محاسبه و در صدد اخذ موافقت کارفرما جهت تعدیل مبلغ قرارداد به میزان مخارج مذکور و ضریب بالاسری مورد انتظار است. تا تاریخ تهیه این گزارش امکان مبادله متمم قرارداد، به‌رغم تجاوز مخارج انجام شده و برآوردی نسبت به مبلغ اولیه قراداد فراهم نشده است و در نتیجه حدود مبلغ 122 میلیارد ریال مازاد درآمد شناسایی شده در سنوات قبل، به حساب پروژه در جریان منظور شده است. در غیاب اطلاعات و اسناد مدارک کافی، آثار تعدیلات احتمالی از این بابت بر صورت‌های مالی مورد گزارش در حال حاضر مشخص نیست.

با توجه به عدم ارائه صورت ریز محاسبات ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان شرکت اصلی به شرح یادداشت شماره 23 همراه صورت‌های مالی، انجام بررسی‌های لازم برای حصول اطمینان از صحت مانده سرفصل فوق به مبلغ 157.383میلیون ریال برای این موسسه میسر نشده است.

براساس اوراق اعلام بدهی دریافتی از سازمان تامین اجتماعی بابت قراردادهای 2430 و 4174 فی ما بین با شرکت ملی صنایع مس ایران حدودا مبلغ 60.000 میلیون ریال بدهی اعلام شده است که شرکت به دلیل اعتراض به رأی مذکور و نیز اعتقاد به تامین آن توسط شرکت صنایع ملی مس، ذخیره‌ای از این بابت در حساب‌ها اعمال نکرده است.

اعتراض شرکت در هیأت‌های حل اختلاف منتج به نتیجه نشده و شرکت از این بابت به دیوان عدالت اداری شکایت و دیوان عدالت اداری ضمن نقض رأی هیأت تجدید نظر سازمان تامین اجتماعی رأی به بررسی مجدد طبق نظر دادگاه دیوان عدالت اداری داده است که تا تاریخ این گزارش منتج به نتیجه نهایی نشده است.

هزینه حقوق و مزایای قرارداد تامین نیرو جهت شرکت ملی صنایع مس در شهریور ماه 1394 به مبلغ 213 میلیارد ریال در مهر ماه 1394 در دفاتر ثبت شده است و در تهیه صورت‌های مالی میان دوره‌ای لحاظ نشده است در صورت اعمال تعدیلات مورد لزوم سرفصل‌های بهای تمام شده خدمات ارائه شده، حقوق پرداختنی، حساب‌های دریافتنی و درآمد حاصل از ارائه خدمات به ترتیب به مبالغ 213، 213، 239 و 239 میلیارد ریال افزایش می‌یافتند.

در خصوص وضعیت مالیاتی شرکت اصلی (یادداشت شماره 1-18 همراه صورت‌های مالی) موارد ذیل قابل ذکر است. 1-9) به شرح یادداشت شماره 1-20 همراه صورت‌های مالی جهت عملکرد شرکت برای سنوات1385الی1392 طبق اوراق قطعی ابلاغی مبلغ 114. 201 میلیون ریال مالیات مطالبه شده که 86. 674 میلیون ریال آن تادیه و مبلغ 1. 259 میلیون ریال نیز ذخیره محاسبه و در حساب‌ها اعمال شده است و از بابت مابقی به مبلغ 26. 268 میلیون ریال آن ذخیره‌ای در حساب‌ها منظور نشده است. ذخیره مربوط به عملکرد سال 1393 براساس سود ابرازی مبلغ 46.645 میلیون ریال محاسبه و در حساب‌ها منظور شده است، بابت دوره شش ماهه مورد گزارش نیز با وجود سود ابرازی، ذخیره‌ای در حساب‌ها منظور نشده است. با عنایت به سوابق مالیاتی شرکت، احتساب ذخیره بابت سنوات مذکور در حساب‌ها ضروری است، بنابراین تعیین رقم قطعی مالیات برای عملکرد سال 1393 و دوره مورد گزارش منوط به رسیدگی و اعلام نظر قطعی سازمان امور مالیاتی خواهد بود.

مالیات ارزش افزوده شرکت از سال 1388 تاکنون مورد رسیدگی واقع نشده است.

از بابت اصل و جرائم تاخیر مالیات‌های تکلیفی سنوات 1388 الی 1391 مجموعا مبلغ 21.102 میلیون ریال مطالبه شده که به دلیل اعتراض شرکت ذخیره‌ای از این بابت در حساب‌ها منظور نشده است. با توجه به مراتب فوق تعیین بدهی قطعی بابت مالیات‌های تکلیفی و عملکرد سنوات ذکر شده شرکت اصلی موکول به اعلام نظر قطعی سازمان امور مالیاتی است.

پاسخ تاییدیه‌های ارسالی توسط شرکت مهندسی و ساخت فرآوری صنایع غیر‌آهنی مفرغ ساز در خصوص سرفصل حساب‌های دریافتنی به مبلغ 16. 661 میلیون ریال، پیش‌پرداخت‌ها به مبلغ 81.198 میلیون ریال و حساب‌های پرداختنی و پیش دریافت‌ها مجموعا به مبلغ 378. 242 میلیون ریال تا تاریخ تنظیم این گزارش واصل نشده است. تعیین آثار تعدیلات احتمالی که در صورت دریافت و بررسی پاسخ تاییدیه‌های مزبور بر صورت‌های مالی ضرورت می‌یافت برای این موسسه میسر نیست.

در خصوص وضعیت مالیاتی شرکت‌های فرعی (یادداشت شماره 18 همراه صورت‌های مالی) موارد ذیل قابل ذکر است. 1-13) بدهی شرکت راهوار مس بابت مالیات تکلیفی سال‌های 1385 و 1386 براساس برگ‌های قطعی صادره اداره کل امور مالیاتی رفسنجان به ترتیب به مبلغ 3.917 و 4.338 میلیون ریال تعیین شده است که شرکت از این بابت جمعا 6.469 میلیون ریال ذخیره در حساب‌ها منظور شده است. به دلیل اعتراض شرکت به اوراق قطعی صادره در نهایت شورای عالی مالیاتی رای به تایید اوراق مطالبه مالیاتی صادر کرده است.

شرکت از این بابت مبلغ 7.997 میلیون ریال (یادداشت توضیحی شماره 1-7) به‌عنوان سپرده پرداخت کرده و پرونده مجددا در هیات سه نفره ماده 251 مکرر مطرح شده و تا تاریخ این گزارش منجر به نتیجه قطعی نشده است.

بدهی شرکت راهوار بابت مالیات تکلیفی سال‌های 1387 و 1391براساس برگ تشخیص صادره اداره کل امور مالیاتی رفسنجان به ترتیب مبالغ 9.789 و 12.622 میلیون ریال تعیین شده است. که شرکت از این بابت به ترتیب مبالغ 6.878 و 12.003 میلیون ریال ذخیره در حساب‌ها منظور کرده است که با توجه به اعتراض شرکت موضوع در هیات حل اختلاف مالیاتی بررسی و طبق رأی هیات مذکور، بدهی شرکت کاهش یافته و به ترتیب مبالغ 13 و 865 میلیون ریال تعیین شده است. با توجه به اعتراض اداره امور مالیاتی رفسنجان به رأی هیأت‌های مزبور نتیجه قطعی تا تاریخ این گزارش مشخص نشده است.

بدهی شرکت رهوار بابت مالیات تکلیفی سال‌های 1389 و 1392 براساس برگ تشخیص صادره اداره کل امور مالیاتی رفسنجان به ترتیب به مبالغ 12.133 و 13.560میلیون ریال تعیین شده است. که شرکت از این بابت به ترتیب مبالغ 7.081 و 13.212 میلیون ریال ذخیره در حساب‌ها منظور کرده است که با توجه به اعتراض شرکت، موضوع به هیأت حل اختلاف مالیاتی ارجاع شده که نتیجه قطعی تا تاریخ این گزارش مشخص نشده است. همچنین شرکت بابت مالیات تکلیفی سال 1393 مبلغ 9. 401 میلیون ریال ذخیره در حساب‌ها منظور کرده است.

بدهی شرکت راهوار بابت مالیات عملکرد سال 1392 براساس برگ تشخیص صادره اداره کل امور مالیاتی رفسنجان به مبلغ 15.897 میلیون ریال تعیین‌شده است که شرکت از این بابت مبلغ 7.523 میلیون ریال ذخیره در حساب‌ها منظور کرده است که با توجه به اعتراض شرکت، موضوع به هیأت حل اختلاف مالیاتی ارجاع شده که نتیجه قطعی تا تاریخ این گزارش مشخص نشده است.

شرکت راهوار از بابت مالیات عملکرد سال‌های 1393، دوره مالی دو ماهه منتهی به 29 اسفند ماه 1393 و دوره مالی شش ماهه مورد گزارش به ترتیب مبالغ 10.277، 2.789 و 9. 524 میلیون ریال بر مبنای سود ابرازی ذخیره در حساب‌ها منظور کرده است.

به شرح یادداشت‌های شماره 1-13 و 1-3 همراه صورت‌های مالی متعاقب تصویب انحلال شرکت‌های سرمایه‌گذاری بارز، اقمار مس، رانیز، پرتو مس‌کاران، مفرغ نگار، مفتول مس سرچشمه، مولیبدن کارمانیا، راه آیند پیام، دارایی‌های و بدهی‌های شرکت‌های موصوف به شرکت سرمایه‌گذاری مس سرچشمه و سایر شرکت‌های فرعی انتقال یافته. همچنین به‌دلیل ادغام شرکت‌های کیمیاگران چشمه، مس باره، مسینان گستر کرمان، جنگل کار و سامان مس آذین در سایر شرکت‌های مشمول تلفیق طی سال مالی قبل صورت‌های مالی شرکت‌های مزبور از شمول تلفیق مستثنا شده‌اند.

سرفصل حساب‌های دریافتنی از شرکت‌های فرعی موضوع یادداشت شماره 7 همراه صورت‌های مالی تلفیقی شامل طلب از شرکت آتیه اندیشان مس به مبلغ 451. 800 میلیون ریال است که با توجه به مبایعه‌نامه منعقده با صندوق بازنشستگی شرکت ملی صنایع مس جهت خرید 20 درصد حق تقدم سهام شرکت آتیه‌اندیشان مس از محل این مطالبات به دلیل عدم تحقق افزایش سرمایه تعدیلات لازم در حساب‌ها به عمل نیامده است.

بابت تتمه بهای سهام مورد معامله به مبلغ 600هزار میلیون ریال 80درصد سهام شرکت سرمایه‌گذاری نواندیشان کرمان به مبلغ 147.854 میلیون ریال به شرکت آتیه‌اندیشان مس واگذار شده و از این بابت به دلیل عدم طی مراحل نقل و انتقال و نیز از بابت سود تقسیمی شرکت آتیه اندیشان مس به مبلغ 48.200 میلیون ریال که طبق قرارداد فیمابین به شرکت سرمایه‌گذاری مس سرچشمه تعلق گرفته که تعدیلات لازم از این بابت بعد از تاریخ دوره مالی مورد گزارش در حساب‌ها اعمال شده است.

براساس مصوبه هیات‌مدیره شرکت سرمایه‌گذاری مس سرچشمه مقرر شده که بخش عمده سهام شرکت مس راه (آریا ناران) واگذار شود که تا تاریخ این گزارش قرارداد فروش شرکت فوق نهایی نشده است. از این رو با توجه به قصد مدیریت جهت واگذاری شرکت فوق از تلفیق مستثنا شده است.

سرفصل دارایی‌های ثابت به شرح یادداشت شماره 11 همراه صورت‌های مالی شامل مبلغ 085ر8 میلیون ریال مانده کاردرجریان بیمارستان انتقالی از سنوات قبل است که پروژه مزبور متوقف بوده و با توجه به وضعیت آن قابلیت بازیافت آن در شرایط حاضر برای این موسسه میسر نیست.

نگاهی به نسبت ارزش بازار به فروش شرکت محاسبه و برآورد خالص ارزش دارایی‌ها و ارزش ذاتی سهم

خالص ارزش دارایی‌های شرکت (NAV) در تاریخ گزارش بالغ بر672 میلیارد تومان است که افزون بر 21.3میلیارد تومان از آن در شرکت‌های بورسی و در حدود 606 میلیارد تومان از آن نیز در شرکت‌های غیر‌بورسی صورت گرفته است. سرچشمه به تنهایی 378 میلیارد تومان ماهتاب گستر دارد و بیش از 56درصد از ارزش بازار شرکت را شامل می‌شود. NAV هر سهم در تاریخ گزارش 8400 ریال بوده و نسبت P/NAV معادل 40 درصد است. نسبت P/E نیز معادل 3. 5 مرتبه بوده که بر ارزندگی و بازدهی مطلوب سهم دلالت دارد. ارزش دفتری سهم در 12 ماهه 94 به مبلغ 2799 ریال و ارزش ذاتی سهم (با لحاظ کردن P/NAV به نسبت 70 درصدی) معادل 3335 ریال به‌دست می‌آید.

بنابراین بازده انتظاری سهم بیش از 40 درصد بوده و گزینه مناسبی برای خرید و سرمایه‌گذاری با دید کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلند‌مدت است.

کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه