بانکها با کشف نیازها و گرایش مردم به سهولت در انجام معاملات بدون نیاز به جابهجایی اسکناس، در یک فضای رقابتی سعی میکنند هر روز بهتر از روز گذشته و هر سال بهتر از سال قبل، خدمات و دستاوردهای جدیدی را به مردم معرفی کنند اما تا زمانی که زیرساختهای لازم دسترسی مطمئن و بدون عیب و ایراد به خدمات نوین بانکی فراهم نشده است، بانکها نباید با استفاده از توصیه و تبلیغات اغراقآمیز مردم را به استفاده از خدمات بانکداری الکترونیک تشویق کنند.
چون اصل 11 ضوابط تولید آگهیهای رادیویی و تلویزیونی بیان میکند که آگهی نباید به هیچوجه فراتر از خدمات موردنظر باشد و آن را با ادعای خلافنظر معرفی کند همچنین باید از اغراق پرهیز شود.
امروزه در کشور کمتر کسی را میتوان یافت که سروکارش با بانک و مسائل پولی باشد ولی با واژههایی همچون دریافت الکترونیک، پرداخت الکترونیک، انتقال الکترونیک و دهها الکترونیک دیگر در فضای مجازی بانکداری برخورد نکرده باشد.
گرایش مردم به بانکداری الکترونیک
میتوان گفت همگام با پیشرفت و توسعه جوامع و متناسب با افزایش روزافزون نیازهای بشر، حجم ارتباطات مردم در دادوستدها و معاملات مختلف نیز بیشتر میشود و برای سهولت در انجام معاملات که با سرعت، دقت، اطمینان و امنیت نیز همراه باشد چه چیزی بهتر از گرایش به خدمات الکترونیک بانکها. بانکها با کشف این نیاز و گرایش مردم به سهولت در انجام معاملات بدون نیاز به جابهجایی اسکناس، در یک فضای رقابتی سعی میکنند هر روز بهتر از روز گذشته و هر سال بهتر از سال قبل، خدمات و دستاوردهای جدیدی را به مردم معرفی کنند.
در همین حال، نگاه دقیقتر به ابزار بانکها برای معرفی محصولات خود و ربودن گوی سبقت از سایر بانکها که امروزه تبلیغات نام گرفته به روشهای مختلفی انجام میشود. همه روزنامهخوانان، تماشاگران برنامههای تلویزیونی، مسافران جادهها، تماشاگران فوتبال و خلاصه طیف وسیعی از مردم در طول روز با انواع تبلیغات بانکها در معرفی خدمات بانکداری نوین و الکترونیک روبهرو هستند .
خط قرمز تبلیغات بانکی
میتوان گفت تبلیغات فقط میتواند تا جایی با اهداف بانکها همراهی داشته باشد و فقط توجه مشتریان شبکه بانکی کشور را به خدمات معرفی شده جلب کند اما نکته مهم و قابل تامل که متاسفانه کمتر برای بانکها مطرح بوده یا اینکه به آن سمت حرکت نشده مربوط به کیفیت خدماتی است که معرفی میشود. تبلیغات اغراقآمیز و عبور از حریمخصوصی افراد و نقش بستن روی صفحه نمایش تلفنهای همراه هیچگاه نمیتواند برای بانکها مشتریان جدیدی به همراه داشته باشد مگر اینکه خدمت جدیدی را معرفی کند که به نیاز مشتری نزدیک باشد.
بزرگنمایی خدمات جدید
ادامه تبلیغات نادرست و بزرگ نمایی نهتنها نمیتواند به جذب مشتریان بانکی در درازمدت منجر شود، بلکه باعث بیتوجهی مشتریان موجود نیز خواهد شد. مردم زمانی که به استفاده از خدمات بانکداری الکترونیک تشویق میشوند و زمان مراجعه عملا امکان استفاده از آن خدمت بهراحتی تبلیغات آن ممکن نیست، دیگر تبلیغات بانکی را جدی نخواهند گرفت و این موضوع خود ضد تبلیغی است برای بانکها. زمانی که بانکها به خودپرداز مجهز میشدند تبلیغات فراوانی برای استفاده از آنها توسط شبکه بانکی کشور صورت میگرفت که متاسفانه امروز باید گفت حجم پذیرش شبکه بانکی و حتی شتاب به میزان تقاضای مردم رشد نیافته و این موضوع گاه باعث میشود مردم برای استفاده از امکانات جدید تردید کنند و بیشتر به همان روشهای سنتی مراجعه به شعب تمایل داشته باشند و همان مسیر را ادامه دهند.
بازگشت به خدمات سنتی
یکی از مدیران بانک مرکزی سال گذشته در یک نشست خبری در پاسخ به این سوال که چرا خودپردازها در مواقعی که مشتریان بیشتری به آنها مراجعه میکنند و در ایام تعطیلات و همچنین روزهای پایانی هر ماه دچار اختلال و قطعی میشوند؟ گفته بود: متاسفانه ظرفیت شبکه هنوز در حد پاسخ به همه تقاضاهای مردم نیست و این موضوع شبکه بانکی را دچار مشکل میکند. همین اختلال و عدم اطمینان کافی است تا بانکها شبانهروز تبلیغات کنند و مردم بدون توجه به آن باز به همان روشهای سنتی پایبند باشند. این موضوع در تشویق مردم به پرداخت قبوض آب، برق، گاز، تلفن ثابت و همراه از طریق اینترنت یا سامانههای پرداخت الکترونیک نیز صادق است.
اغراق در برخی تبلیغات بانکها
بهعنوان مثال، در یک تبلیغ تلویزیونی نشان داده میشود که خانم خانه در ساعات پایانی شب و در روز آخر مهلت پرداخت قبوض بهراحتی از طریق سامانهای توانسته بود قبوض را فقط با وارد کردن چند شماره از طریق تلفن ثابت منزل پرداخت کند. ولی واقعیت این است، همانطور که شبکه خودپردازهای بانکی در زمانهای خاصی از ماه که شرح آن گذشت دچار اختلال میشود این سیستمها نیز به آن راحتی و قابل دسترس بودنی که در آگهیها نشان داده میشود نیستند و متاسفانه این مسئله بهنوعی غیرقابل اطمینان بودن شبکههای الکترونیکی و غیرواقعی بودن تبلیغات را نشان میدهد.