بانک‌ها بیشتر از قبل تسهیلات داده‌اند بیشتر هم انتقاد شنیده‌اند

درحالی‌که در دو سال گذشته انتقادهای زیادی به نظام بانکی کشور درباره حمایت ناکافی از تولید و بنگاه‌داری می‌شود، آمارها حاکی از آن است که بانک‌ها در چهار ماه گذشته به روند تسهیلات‌دهی خود افزوده‌اند. به گزارش «فرصت امروز»، یکی از استدلال‌های مسئولان منتقدی که همواره در سال‌های اخیر بانک‌ها را تحت فشار قرار داده‌اند بنگاه‌داری بانک‌ها بوده است. آنها معتقدند که بانک‌ها به دلیل تزریق نقدینگی به بنگاه‌های تحت امر خود، در حمایت از تولید کوتاهی می‌کنند.

این در حالی است که آمارها نشان می‌دهد با وجود کمبود منابع مالی بانک‌ها در انتهای سال گذشته بالغ بر 340 هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخته‌اند و بیش از 60هزار میلیارد تومان فراتر از پیش‌بینی رئیس کل بانک مرکزی به بخش‌های مختلف اقتصادی وام داده‌اند. علاوه‌براین، در چهار ماهه نخست امسال هم بانک‌ها با پرداخت 94 هزار میلیارد تومان تسهیلات بانکی رشد بیش از 16 درصد را رقم زده‌اند.

94هزار میلیارد تومانی که سیف از آن سخن گفته، نشان می‌دهد که باتوجه به حدود 35 هزار میلیاردتومان تسهیلاتی که در دو ماهه اول سال ثبت شده بود برای دو ماهه دوم سال رشد بیشتری داشته و این رقم به بیش از 55 هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. این در حالی‌است که مقایسه مجموع 94هزار میلیارد پرداختی تا تیر ماه امسال حاکی از رشد بیش از 16 درصدی در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته که نزدیک به 81 هزار میلیارد تومان بود، است.

تحلیل‌نویس‌ خبرگزاری ایسنا در این باره معتقد است که با در نظر گرفتن اظهارات میرمحمد صادقی، مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی مبنی بر پیش‌بینی این بانک برای تسهیلات دهی بانک‌ها به میزان 20 درصد نسبت به پیش‌بینی سال گذشته (280 هزار میلیارد تومان) باید انتظار داشت که نظام بانکی برای سال 1394 حدود 340 هزار میلیارد وام به بخش‌های مختلف اقتصادی پرداخت کند، بر این اساس با حدود 94 هزار میلیارد چهار ماهه ابتدایی نزدیک به 250 هزار میلیارد تومان دیگر برای هشت ماه باقی مانده سال قابل پیش‌بینی است.

بانک‌ها از خود دفاع کنند

فرشاد قربانی، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با «فرصت امروز» در این باره گفت: سخنانی که مسئولان در برابر رسانه‌ها بیان می‌کنند و تصویری که از اقتصاد کشور نشان می‌دهند تنها بخشی از واقعیت‌های موجود اقتصادی است. در سال گذشته بانک‌ها فشار زیادی را درباره بنگاه‌داری تحمل کردند. پس از انتقادهایی که رئیس‌جمهور به بنگاه‌داری بانک‌ها مطرح کرد موجی از انتقادها از سوی چهره‌ها در باره بنگاه‌داری بانک‌ها به راه افتاد. وی افزود: این انتقاد به نظام بانکی وارد است که نتوانسته در برابر فشارهای وارده واکنش خوبی نشان بدهد و عملکردی را که برای حمایت از بخش تولید داشته است، رسانه‌ای کند.

این کارشناس اقتصادی تأکید کرد: یکی از محورهای انتقادی به بانک‌ها، معوقات و مطالبات معطل مانده‌ای است که در سال‌های گذشته روی هم انباشته شده و بانک‌ها سازوکار کارآمدی برای وصل آنها ندارند. بخشی از این مطالبات به طلب‌هایی بازمی‌گردد که از دولت دارند و دولت سال‌هاست که با پشت گوش انداختن این بدهی‌ها، نظام بانکی را با چالش مواجه کرده است. بخش دیگری از مطالبات هم مربوط به فساد درون بانکی است که افرادی توانسته‌اند با استفاده از روابطی بدون وثایق لازم به تسهیلاتی دست پیدا کنند، اما قسمت سوم این مطالبات، مربوط به مطالبات معوق بخش تولید است که وزیر صنعت تلاش فراوانی کرده تا این مطالبات را دوباره تقسیط کند و بازپرداختش را به تعویق اندازد.

وی ادامه داد: این بخش از مطالبات حاصل حمایت بانک‌ها از بخش تولید است اما بانک‌ها مشکلاتی را که برای تسهیلات‌دهی به بخش تولید تحمیل کرده‌اند نتوانسته‌اند به درستی رسانه‌ای کنند.

بنگاه‌داری غیر‌قانونی نیست

علی‌اکبر خلیلی، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با «فرصت امروز» در این‌باره گفت: رشد تسهیلات دهی بانک‌ها از سال گذشته تحت تأثیر فشارهایی بوده که به بانک‌ها وارد آمده است، اگرنه بانک‌ها با توجه به وضعیت منابع آنها نباید بار سنگین تسهیلات دهی را در شرایط فعلی به دوش بکشند. وی افزود: آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد که بانک‌ها در یک سال گذشته 340 هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخته‌اند که از این میزان بیش از 60درصد آن به بخش تولید تعلق گرفته است، بنابراین با این میزان تسهیلات در شرایطی که بانک‌ها از کمبود منابع رنج می‌برند نمی‌توان آنها را به باد انتقاد گرفت.

این کارشناس با اشاره به بنگاه‌داری بانک‌ها گفت: این‌گونه وانمود می‌شود که بنگاه‌داری بانک‌ها کاری غیر‌قانونی است، درحالی‌که قانون به بانک‌ها اجازه ورود به بخش تولید را داده است و تنها میزان بنگاه‌داری بانک‌ها محل‌مناقشه است. عملکرد بانک‌ها در بخش تولید نشان می‌دهد که آنها تولیدکنندگان خوبی هستند و در پروژه‌های مهمی که ورود کرده‌اند بازدهی خوبی داشته‌اند.