باز شدن چتر حمایت بانک‌ها بر سر بخش تولید

تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در حالی برای تداوم رایزنی‌ها راهی نیویورک خواهند شد که فعالان اقتصادی همچنان تلاش دارند به ترسیم وضعیت پسا تحریم بپردازند.یکی از موضوعات مهم از این چشم‌انداز وضعیت اعطای تسهیلات به بخش تولید است.به اعتقاد برخی کارشناسان برداشته شدن تحریم‌ها می‌تواند به رشد منابع بانکی کمک کند اما برخی اعتقاد دارند که نظام بانکی باید پیش از چشم‌به‌راهی برای برچیده شدن تحریم‌ها، مشکلات داخلی خود را از قبیل معوقات بانکی حل و فصل کند. با این وجود چشم‌انداز اقتصاد پسا‌تحریم نشان می‌دهد که منابع بانک‌ها در وضعیت مطلوبی قرار خواهند گرفت.

آسیب‌ها و فرصت‌های تحریم‌ها

فرشاد قربانی، کارشناس اقتصادی در این باره به «فرصت امروز» گفت: برای بررسی این موضوع باید به وضعیت منابع بانک‌ها بپردازیم و ببینیم که پس از تحریم در چه وضعیتی قرار می‌گیرند. بسیاری از بانک‌های کشور در سال‌های اخیر به خاطر وضع تحریم‌ها آسیب‌هایی دیده‌اند.این آسیب‌ها اغلب در مورد فعالیت‌های سوئیفت بانکی، محدودیت فعالیت بانک‌ها در کشورهای دیگر و بلوکه کردن منابع این بانک‌ها بوده است. سوئیفت بانکی اگر چه به‌طور مستقیم به منابع بانکی ارتباطی ندارد اما خدشه‌ای به روان بودن فعالیت بانک‌های ایرانی وارد کرده است که موجب کاهش حجم معاملات بین‌المللی از طریق نظام بانکی ما شده است و به این ترتیب حجم درآمدزایی و افزایش منابع بانکی ما را تحت تاثیر قرار داده است. با رفع تحریم‌های سوئیفت این اعتبار از دست رفته به نظام بانکی ما بازمی‌گردد.

وی افزود: فعالیت شعب خارج از کشور برخی بانک‌های ما بسیار مهم بوده و درآمدزایی این شعب قابل ملاحظه است.از سرگیری فعالیت این شعب می‌تواند کمک شایانی به رشد منابع این بانک‌ها بکند. همچنین آزادسازی منابع بانکی بلوکه شده بانک‌ها هم می‌تواند توان بانک‌ها را افزایش دهد. این کارشناس تاکید کرد: به این ترتیب می‌توان امیدوار بود که با برداشته شدن تحریم‌ها، شرایطی به وجود می‌آید که بخش تولید کشور در مسیر توانمند شدن گام برمی‌دارد و بانک‌ها چتر حمایتی خود را بیشتر بر سر بخش تولید پهن می‌کنند. وی ادامه داد: بازار ایران بازار بکری است و باید دقت داشته باشیم که این بازار برای سرمایه‌گذاران خارجی هم می‌تواند جذابیت زیادی داشته باشد. اگر دولت بتواند موانع حضور بانک‌های خارجی در ایران را هر چه زودتر برطرف کند، رفع تحریم‌ها فرصتی خواهد بود برای حضور این بانک‌ها در ایران و در مقابل بخش تولید می‌تواند استفاده خوبی از آنها بکند.

درروهای منابع بانک‌ها

سیروس کرمی، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با «فرصت امروز» در این باره گفت: در مورد نقش تحریم‌ها نباید بزرگنمایی کرد. بانک‌ها از تحریم آسیب دیده‌اند اما این آسیب به اندازه مسائل و مشکلات داخلی بانک‌ها نیست.بانک‌ها مسائل زیادی دارند که باید حل و فصل کنند. متاسفانه در بانک‌های دولتی هر چند سال یک بار اختلاسی روی می‌دهد که به میزان منابع بانک‌ها آسیب می‌زند. بانک مرکزی باید سازو‌کاری را درست کند که از وقوع دوباره اختلاس‌ها جلوگیری کند.

وی افزود:مطالبات معوق بانکی هم فشار زیادی به منابع بانک‌ها وارد می‌کند و بانک‌ها نه تنها قادر به کاهش حجم مطالبات معوقه نیستند بلکه بر میزان آن افزوده هم می‌شود. مطالبات معوق بیشتر به دلیل نبود سازو‌کارهای دقیق بانکی برای ارائه تسهیلات به وجود می‌آید و بخش مهمی از آن متعلق به تولیدکنندگانی است که قادر نیستند به دلیل مشکلات، اقساط‌شان را به‌موقع بپردازند. وی تاکید کرد:یکی از مهم‌ترین مسائلی که بانک‌ها با آن رو‌به‌رو هستند موضوع بدهی دولت به بانک‌ها است.در شرایط فعلی دولت بزرگ‌ترین بدهکار به بانک‌ها است و در صورتی که این بدهی‌ها پرداخت شود بانک‌ها می‌توانند تسهیلات بیشتری به بخش تولید بپردازند. کرمی اظهار کرد: تحریم‌های بانکی را باید زمانی تحلیل کنیم که مشکلات داخلی بر طرف شوند. ممکن است مذاکرات به هر دلیلی شکست بخورد. همان‌طور که در اظهار نظر دو طرف می‌بینیم هنوز توافق در وضعیت شکننده‌ای قرار دارد و می‌تواند به نقطه صفر بازگردد.

بنابراین نظام بانکی کشور باید توان خود را بر امکانات داخلی محدود کند و جلوی گریزگاه‌های منابع خود را بگیرد. اگر نظام بانکی بتواند این مشکلات درونی را برطرف کند و تحریم‌ها هم برچیده شوند می‌توانیم شاهد رونق منابع بانک‌ها باشیم و توان پرداخت تسهیلات آنها به طرز شگفتی رشد خواهد کرد.