بازاریابی برای محصولات جدید در کشور ما شیوه مشخصی ندارد. شرکتها هر کدام به روش خود این کار را انجام میدهند و اکثر آنها از قواعد علمی بازاریابی پیروی نمیکنند. برخی با تبلیغات زیاد مصرفکنندگان را نسبت به محصولات دلآزرده میکنند، برخی دیگر محصولات را پس از تولید در بازار رها میسازند و به آنها میگویند راهت را پیدا کن.
محصولات در بازار پرهیاهو آنقدر دست به دست میشوند تا یا برای خود مشتریان فراوانی دست و پا کنند یا اینکه بیسروصدا از بازار حذف شوند. وقتی به شرکتها گفته میشود چرا برای محصول خود بازاریابی نمیکنید، به راحتی میگویند به تبلیغات اعتقادی نداریم. اکثر شرکتها بازاریابی را با تبلیغات یکی میدانند، اشتباهی که صدمات جبرانناپذیری را به سازمان آنها وارد خواهد کرد. همین رویکرد باعث شده که مشاهده شیوه متفاوتی برای بازاریابی یک محصول باعث تعجب مشتریان ایرانی شود.
در راستای همین اتفاقهای کوچک و نامتداول، چندی پیش هنگام گردش میان قفسههای فروشگاه، متوجه بستهبندی متفاوتی شدم. بستهبندی از کنارهم قرار گرفتن دو محصول تشکیل شده بود. بستههای چسبیده شده حاوی محصول نسکافه و بیسکویت روکشدار با طعم شکلات قهوه بودند. این دو محصول چسبیده به هم از دو شرکت متفاوت بودند؛ یکی از یک شرکت داخلی و دیگری خارجی.
شرکت خارجی یکی از معروفترین برندهای دنیا در حوزه نوشیدنی است و شرکت تولیدکننده بیسکویت نیز بازار خوبی در میان تولیدکنندگان داخلی شکلات و بیسکویت برای خود مهیا کرده است. ایده اجرای این بستهبندی جالب است. چون شاید اگر این بیسکویت به نسکافه نمیچسبید کمتر مشتری به سراغ آن میرفت. در واقع فرد خلاقی که این شیوه را اجرا کرده خواسته به بهانه ارائه نسکافه، برای بیسکویت روکشدار خود نیز مشتریانی را بهدست بیاورد. بیسکویت چسبیدهشده رایگان است و مصرفکنندگان هنگام خرید فقط قیمت نسکافه را پرداخت میکنند.
هماهنگی نسکافه با بیسکویت روکشدار
تناسب طعمی خوبی میان این دوقلوی بههمچسبیده شده به وجود آمده است. بیسکویت همراه با نسکافه، طعم قهوه دارد و با شعاری که روی بستهبندی نقش بسته، مصرفکنندگان را به استفاده همزمان بیسکویت با نسکافه دعوت میکند. رنگ بستهبندی بیسکویت نیز متناسب با رنگ بستهبندی نسکافه است. درواقع بستهبندی محصول برای این نوع توزیع طراحی و تولید شده است و طراح تمامی موارد را لحاظ کرده تا این دو بستهبندی به درستی کنار یکدیگر قرار بگیرند.
این بستهبندی سلیقه اکثر مشتریان را برآورده میکند، هم کسانی را که از گرفتن یک محصول رایگان لذت میبرند و هم کسانی که به دنبال یک مکمل خوب برای نسکافهشان میگردند. همچنین بستهبندیها با چسبی مناسب به هم چسبانده شدهاند، به صورتی که اگر مشتریان بخواهند آنها را از یکدیگر جدا کنند، آسیبی به هیچکدام از بستهبندیها وارد نمیشود. هر دو بستهبندی با یک پوشش نایلونی پوشانده شدهاند که اگر در جابهجاییها بستههای چسبیده از هم جدا شوند، این پوشش مانع از خراب شدن بستهبندیها می شود. تخفیف 15درصدی در نظر گرفته شده برای این بستهبندی ویژه نیز لذت مشتریان را دوچندان کرده است.
البته این شیوه خلاقانه نخستینبار نیست که اجرا میشود و بارها در کشورهای مختلف به کار رفته است، با اینحال اجرای درست این کپی جالب توجه است؛ اتفاقی که معمولا در شرکتهای داخلی نمیافتد و اکثر آنها طرحهای کپی شده را اشتباه و ناقص اجرا میکنند.
هزینهای موقتی با بازخوردی طولانی
مطمئنا شرکت تولیدکننده بیسکویت روکشدار سود بیشتری را از این نوع ارائه میبرد، چون اوست که محصول گمنام خود را در کنار محصول معروفی عرضه و از نامآشنای برند مشهور برای معرفی محصول خود استفاده تبلیغاتی میکند. رایگان بودن و تخفیف در نظر گرفته شده برای محصول نیز همه و همه به جذب مشتری بیشتر کمک خواهند کرد. مشتریان تا لحظهای که نسکافه به پایان برسد، بیسکویت را نگه خواهند داشت و اکثر آنها یکبار هم که شده بیسکویت را امتحان میکنند.
در نتیجه با اینکه شرکت برای این سبک ارائه هزینه زیادی را صرف کرده ولی بدون شک هزینه صرف شده به شرکت باز خواهد گشت. چون از این پس مشتریانی که از ترکیب این دو طعم لذت بردهاند، برای خرید مجدد به سراغ آنها خواهند آمد. براین اساس تولیدکننده بیسکویت بعد از مدتی کوتاه محصول خود را با قیمتی متناسب ارائه و آن را از حالت رایگان خارج میکند.
شاید اگر شرکت برای معرفی محصول تازه خود میلیونها تومان هزینه تبلیغاتی پرداخت میکرد، بازخوردی که درحالحاضر از اجرای این شیوه دریافت کرده بهدست نمیآورد. اینجاست که نقش یک مدیر بازاریابی حرفهای به خوبی نشان داده میشود؛ مدیری که شرایط را برای فروش آینده این محصول به خوبی فراهم کرده است و بازاریابان را به فروش به هر بهایی مجبور نمیکند.