بازارهای جهانی بر صنایع‌دستی ایران راه می‌گشایند

 صنایع‌دستی در یک سال گذشته روزهای متفاوتی را تجربه کرد. بعد از سال‌ها مهجوری در اوج کسادی صادرات غیرنفتی در سال 93، 36 درصد رشد را تجربه کرد، انجمن صادرکنندگان صنایع‌دستی در اتاق بازرگانی ایران تشکیل شد و آمار شش ماهه اول صادرات غیرنفتی در سال جاری نیز 8درصد رشد را تجربه کرد. شنبه هفته گذشته که معاون رئیس‌جمهور در امور زنان، رئیس سازمان توسعه تجارت، رئیس سازمان میراث فرهنگی و معاونت‌های صنایع‌دستی و گردشگری این سازمان با همکاری اتاق بازرگانی ایران و انجمن صادرکنندگان صنایع‌دستی در اتاق ایران گرد هم آمدند تا از صادرکنندگان برتر این حوزه تجلیل کنند، مجیدرضا حریری، رئیس این انجمن گفته بود، فعالان اقتصادی به حمایت دولت نیاز ندارند، اما صنایع‌دستی تنها کالای اقتصادی نیست و صادرات آن، صادرات یک فرهنگ است، به گفته حریری امروز سازمان‌های مختلف بودجه می‌گیرند تا فرهنگ ایرانی را تبلیغ و ترویج کنند، درحالی‌که صنایع‌دستی بهترین سفیر فرهنگی کشور است.

حمایت دولت حرف بسیاری از فعالان صنایع‌دستی است. محمد عطریان هنرمند قلمکار که اغلب با هزینه خودش در نمایشگاه‌های خارجی شرکت کرده است، حضور در نمایشگاه‌ها و رشد صادرات صنایع‌دستی را بدون همراهی دولت غیر‌ممکن می‌داند. به گفته او برای هنرمندان و صادرکنندگان امکان شرکت در تمامی نمایشگاه‌ها با هزینه خودشان نشدنی است. عطریان که امیدوار است در آینده فعالان صنایع‌دستی هم بتوانند از کمک دولت بی‌نیاز شوند، این کمک را در حال حاضر و برای ورود توانمند به عرصه‌های بین‌المللی لازم می‌داند.

توکیو و سئول بهترین بازار برای ایران

به گفته این هنرمند اصفهانی به لحاظ حجم تولیدات با کیفیت و با اصالت نقش و طرح مشکلی وجود ندارد اما راه ورود به بازارهای بین‌المللی تنگ است، همچنین به دلیل عدم امکان استفاده از مسترکارت و ویزا کارت در ایران توریست‌ها نمی‌توانند آن‌طور که می‌توانند از بازار ایران خریدکنند. محمدعطریان پیچ و خم‌های صادرات را متعدد می‌داند و به «فرصت امروز» می‌گوید: هنوز به صادرات صنایع‌دستی آن‌طور که باید تکانی داده نشده و به نظر من آمارهایی که گمرک از صادرات صنایع‌دستی منتشر می‌کند، غیر‌واقعی است و فقط به این دلیل است که میزان صادرات غیر‌نفتی را بالاتر اعلام کنند.

به گفته محمدعطریان مسکو همیشه برای صنایع‌دستی بازار خوبی بود و در حال حاضر هم بازرگانان برای ویزا مشکلی ندارند و روابط تجاری خوبی با این کشور در جریان است و بزرگ‌ترین نمایشگاهی که در پیش است در اواخر بهمن‌ماه در چین برگزار خواهد شد. اما این هنرمند از برنامه‌های دولت در برگزاری نمایشگاه‌های صنایع‌دستی انتقاداتی هم دارد. عطریان می‌گوید: تجربه به ما ثابت کرده ژاپن و کره‌جنوبی از چین خیلی بهتر هستند، به نظر من دولت باید برای سئول و توکیو برنامه‌ریزی کند، این دو شهر بهترین بازار در شرق آسیا برای صنایع‌دستی ایران است.

انجمن صادرکنندگان صنایع‌دستی و قدم‌های دولت

حمایتی که همیشه از مطالبات اصلی عطریان و دیگر فعالان صنایع‌دستی از دولت بوده و هست، شاید انجمن صادرکنندگان صنایع‌دستی ابزاری برای دستیابی به آن باشد. مدیرکل دفتر صادرات صنایع‌دستی سازمان میراث فرهنگی معتقد است با تشکیل این انجمن در اتاق بازرگانی ایران، صنایع‌دستی حمایت این نهاد مهم را دارد. پویا محمودیان به «فرصت امروز» می‌گوید: تشکیل این انجمن در بدنه اتاق ایران کار بسیار بزرگی بود چون می‌تواند حق صادرکنندگان صنایع‌دستی را در بخش غیر‌دولتی واکاوی کرده و ادا کند. این مقام دولتی می‌گوید: این انجمن جایی است که سیاست‌های بخش دولتی و غیر‌دولتی در آن تجمیع و هم جهت خواهند شد و ما می‌توانیم با هماهنگی و تمرکز پیش برویم.

به گفته محمودیان حضور در بازارهای جهانی مهم‌ترین سیاست‌گذاری دولت در حوزه صنایع‌دستی است وتشکیل انجمن صادرکنندگان صنایع‌دستی در اتاق بازرگانی می‌تواند بازوی قوی برای دستیابی به این هدف باشد چراکه بخش بزرگ غیر‌دولتی را در خود دارد.  مدیر دفتر صادرات صنایع‌دستی درباره نمایشگاه‌های آینده صنایع‌دستی توضیح می‌دهد: تیرماه نمایشگاه تخصص در روسیه و پس از آن نمایشگاه بزرگ چین را درپیش داریم و در حال رایزنی برای برگزاری نمایشگاه در چین هستیم. به گفته محمودیان هم‌اکنون برخی فعالان صنایع‌دستی در نمایشگاه دموتکس آلمان حضور دارند و برخی هم همزمان با سفر رئیس‌جمهور در نمایشگاه پاریس شرکت کردند که در واقع نخستین رویداد‌های پس از اجرایی شدن برجام است.

پویا محمودیان نمایشگاه دموتکس را برای ایران موفق ارزیابی می‌کند، چراکه براساس گزارش‌هایی که رسیده غرفه ایران از تجار اتحادیه اروپا و آمریکا سفارش‌های زیادی دریافت کرده که در مقایسه سال‌های گذشته بی‌سابقه بوده و در پایان نمایشگاه گزارش نهایی اعلام خواهد شد. این مقام دولتی برقراری مراودات بانکی را عامل افزایش این استقبال می‌داند. به گفته وی دفتر صادرات صنایع‌دستی سازمان میراث فرهنگی قصد دارد به‌زودی نشستی به جهت بررسی شرایط پسابرجام با حضور فعالان صنایع‌دستی بخش غیر‌دولتی برگزار کند.

پیش از این حسین فلاح، موسس «شرکت مدیریت صادرات صنایع‌دستی» در شهر یزد در گفت‌وگو با «فرصت امروز» عدم شناسایی بازارهای جهانی، تبلیغات کم، نبود فیلم، مقاله و کتاب در این حوزه را از مهم‌ترین چالش‌ها برای صادرات عنوان کرده بود. این فعال نیز مانند محمد عطریان معتقد بود تولیدکنندگان متخصص و حرفه‌ای صنایع‌دستی در کشور به اندازه کافی وجود دارد.

به گزارش «فرصت امروز» انجمن صادرکنندگان صنایع‌دستی در نیمه مهر گذشته در اتاق بازرگانی ایران کلید خورد. هدف این انجمن غیر‌دولتی حمایت از حقوق صنفی صادرکنندگان این حوزه و گرد هم آمدن آنهاست. بهمن نامورمطلق، معاونت صنایع‌دستی کشور در نشست اخیر این انجمن که تجلیل از صادرکنندگان و فروشندگان برتر صنایع‌دستی بود، از تلاش این سازمان، فعالان این حوزه و رسانه‌ها در تغییر برنامه‌های صنایع‌دستی در لایحه برنامه ششم و تصویب برنامه لازم برای صنایع‌دستی کشور گفت: نامور مطلق آینده درخشان برای صنایع‌دستی کشور را محقق شدن دیدگاه‌های برنامه ششم دانست.

به گفته وی ایجاد شرکت‌های بزرگ تولیدی و سرمایه‌گذاری از برنامه‌های جدی این معاونت است. معاونت صنایع‌دستی کشور گفته بود، تنها 30 صادرکننده برتر در این حوزه شناسایی شده و باید برای شناسایی استعدادهای دیگر صادراتی هرچه سریع‌تر اقدام شود. این مقام ارشد دولت، حمایت از هر صادرکننده را پشتیبانی از 10هزار تولید‌کننده می‌داند.

ارتباط با نویسنده: minoo.galeh@gmail.com