چند روزی است که بحث داغ رسانههای سینمایی، واکنش به حرفهای عباس کیارستمی درباره دفاع مقدس است. با مروری بر حرفهای ابراهیم حاتمیکیا در اسفندماه گذشته و واکنش شش ماه پیش کیارستمی، به حرفهای اخیر رییس سازمان سینمایی درباره این اتفاق میرسیم که او از تحریف سخنانش از سوی برخی رسانهها دلگیر است.
حجتالله ایوبی، رییس سازمان سینمایی ضمن گلایه از برخی رسانهها مبنی بر تحریف سخنانش به مهر گفت: پیش از این در بازدید از خبرگزاری دفاع مقدس این نکته را مطرح کردم که صحبتهای منتشر شده از سوی عباس کیارستمی درباره شهدای دفاع مقدس متعلق به شش ماه پیش است و انتشار این سخنان در هفته دفاع مقدس برای من جای سوال دارد و برای رفع این ابهام خواستم متن کامل سخنرانی را برایم بیاورند تا پس از خواندن آن اظهارنظر کنم. من بارها گفتهام که سینمای ایران خودش را مدیون و دلبسته دفاع مقدس میداند، اما شاهد هستم که برخی از رسانهها، صحبتهای من درباره اظهارنظر کیارستمی را تحریف کردند. همه ما میدانیم که اهالی هنر و سینما خودشان را مدیون دفاع مقدس و رزمندگان میدانند. دفاع مقدس خط قرمز همه است و من در همه اهالی سینما عشق به دفاع مقدس را در اوج میبینم. من به همه این اطمینان را میدهم که سینمای ایران خودش را مدیون، وابسته و دلبسته دفاع مقدس و رشادتهای افرادی میداند که بدون هیچ چشمداشتی به جبهههای جنگ رفتند. پیش از این هم گفتهام که در دفترچه سیاستهای سازمان سینمایی اعلام کردهایم تولید فیلمهای مذهبی و دفاع مقدس در اولویت قرار دارد و معتقدم اگر قرار است دولت در حوزهای سرمایهگذاری کند، یکی از این حوزهها ثبت حماسههای دفاع مقدس است.
عــبــاس کیارستمی چندین ماه پیش در حاشیه جلسه پرسش و پاسخ با دانشجویان دانشگاه سیراکیوز آمریکا گفته بود: «یک هفته قبل از اینکه اینجا بیایم یکی از فیلمسازانی که سالها فیلم جنگی ساخته (اشاره به ابراهیم حاتمیکیا) فیلمهای پرهزینه جنگی و البته با مخاطب کمتر- برای اینکه مخاطب ایرانی دیگر حوصله جنگ نداشت، بنابراین بودجههای خیلی سنگین میگیرد و فیلمهای جنگی میسازد، گوش من را پیچانده بود که زمانی که ما داشتیم میجنگیدیم کیارستمی داشت دنبال دفترچه دوستش میگشت. «خانه دوست کجاست» یکی از پربینندهترین فیلمهایی بود که من ساختم، درواقع همه جای دنیا آن را میشناسند. «خانه دوست کجاست» ماندگار شد چون درباره یک ارزش انسانی صحبت میکرد، اما فیلمهای تو نماند چون تو درباره یک دوره از تاریخ ایران حرف زدی که تازه آن دوره هم به هیجان آورد بچهها را. احمدپور (شخصیت اصلی فیلم خانه دوست کجاست) رفت پس داد دفترچه را، اما تو به هیجان آوردی و احمدپورهای دیگر رفتند در جنگ و کشته شدند و حالا پس از سالها میشود درباره آنها فکر کرد که آنها چطوری از بین رفتند. در جنگی که هیچ مفهومی نداشت.» پاسخ کیارستمی در جواب حرفی بود که حاتمیکیا اسفندماه سال گذشته در سخنانی اشاره کرده بود: «بین آنچه که مردم میخواهند و آنچه بچههای سینما میگویند فاصله است. سینما برای من بت نیست. فرش قرمز برای ما مسیر خون است. ما با چیزهایی عجین بودیم که نمیتوانیم از آن دست بکشیم. کجاست قلمهایی که با قدرت پای این بحثها بایستد. زمان زیادی است که مجله و روزنامه نمیخوانم چون احوالشان با من یکی نیست. اگر دیر اقدام کنیم و توجهی نداشته باشیم اوضاع بدتر میشود. اوایل انقلاب فیلمهای خانوادهای داشتیم و مسئله جامعه در آن بود، اما الان کاملا پاکسازی شده است. استاد اعظم این جنس نگاه آقای کیارستمی است و تأسی از این نوع نگاه تا دلتان بخواهد وجود دارد و عدهای میتوانند در کشوری که 1200 کیلومتر در آن جنگ میشود را نبینند و دنبال دفترچه مشقشان بروند.»
اما همزمان با هفته دفاع مقدس بازپخش سخنان کیارستمی با موضعگیری صریح حاتمیکیا همراه بود. ابراهیم حاتمیکیا پس از دریافت جایزه بهترین کارگردانی از سیزدهمین جشنواره بینالمللی فیلم مقاومت، پشت تریبون رفت و با انتقاد شدید از سخنان عباس کیارستمی گفت: «عزیز کردهای حرفهایی زد و شهدا را افرادی دانست که قربانی جنگ شدهاند. من مصاحبه ایشان را چندبار نگاه کردم که ببینم آیا اشتباه میکنم یا خیر؛ البته از قبل هم میدانستم که جریانی وجود دارد که نسبت به جنگ بیاعتنا است. ایشان عزیز کرده بودند و هستند. ایشان همیشه پرچم ایران را در جشنوارههای خارجی بالا بردهاند و دستشان درد نکند، اما آنچه اکنون رخ داده میزان را به دست بچهها و کسانی میدهد که باید متوجه برخی از امور باشند.»