انحصارگر بزرگ زیر تیغ انحلال

روز گذشته در اتاق کنفرانس طبقه هشتم اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران یکی از جذاب‌ترین نشست‌های اقتصادی برگزار شد. در این نشست مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام به نیابت از «اقتصاد دولتی» از طرف چهار گروه متمایز حاضر در نشست محاکمه و نهایتا رای به انحلال آن داده شد. علی‌اکبر مهرفرد که هفت ماه است به جای یونس سینکی، قائم‌مقام وزیر جهاد سازندگی در این وزارتخانه شده است و علیرضا ولی که مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام است در ظاهر کسانی بودند که محاکمه می‌شدند و اعضای انجمن صنایع خوراک دام و طیور و آبزیان نیز محاکمه‌کنندگان بودند.

در این نشست اما عباسعلی رجایی از کمیسیون کشاورزی مجلس و کاظم جلالی رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس نیز حاضر بودند و محسن جلال‌پور، رئیس اتاق بازرگانی ایران نیز شاهد این نشست دادگاه‌مانند بود. موضوع محاکمه دخالت‌های شرکت پشتیبانی امور دام در کار واردات نهاده‌های دامی، واردات و توزیع گوشت قرمز و گوشت مرغ و عدم حمایت واقعی از تولیدکنندگان گوشت، مرغ و ایجاد عدم تعادل در بازار این کالاها بود.

محاکمه‌کنندگان که تحت نام انجمن صنایع خوراک دام و طیور و آبزیان در این نشست حاضر بودند صبر کردند تا صحبت‌های علیرضا ولی، مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام تمام شود و آنگاه با صدای بلند اعتراض خود را به اطلاع او، معاون بازرگانی وزیر جهاد کشاورزی رساندند. مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام در صحبت‌های خود تاکید کرد که این شرکت در سال‌های جنگ تاسیس شده است تا برای شهروندان ایرانی کالاهایی مثل گوشت، گوشت مرغ و تخم‌مرغ را به‌طور انحصاری وارد و ذخیره کند. این یکی از وظایف شرکت است. وظیفه دیگر این شرکت تنظیم بازار تولیدات دامی و به ویژه نهاده‌های دامی مثل ذرت، جو و سایر کالاهایی است که خوراک دام و طیور و آبزیان هستند.

این داوری و سخنان علیرضا ولی اما با اعتراض یکی از اعضای انجمن یادشده مواجه شد. او خطاب به این مدیر ارشد دولتی گفت: به نظر می‌رسد که آقای ولی یادشان رفت بگویند که تخریب بازار نیز از وظایف این شرکت در این سال‌ها بوده است. این داوری یکی از فعالان بخش خصوصی با تشویق همکاران او مواجه شد، اما موجب تکدر خاطر معاون وزیر و مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام شد. 

مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام تاکید کرد: در حال حاضر ضرورت انحصار در واردات این کالاها وجود ندارد و من همین‌جا از بخش خصوصی می‌خواهم که در امر واردات نهاده‌های دامی و همچنین گوشت مرغ، گوشت قرمز و... وارد میدان شوند و هیچ منعی در این کار نیست. این سخنان علیرضا ولی نیز با انتقاد اعضا مواجه شد که می‌گفتند شرکت پشتیبانی امور دام اگر بر این باور است چرا قیمت ذرت تحویلی به متقاضیان را افزایش داد. مدیرعامل این شرکت انحصارگر دولتی گفت که قیمت‌ها در ستاد تدابیر ویژه اقتصادی تعیین می‌شود و من به عنوان مدیرعامل یک شرکت پشتیبانی‌‌کننده نقشی ندارم.

یکی از معترضان به انحصار دولتی با صدایی بلند خطاب به این مقام دولتی گفت، دو سال است که مرغداران زیان می‌دهند اما شرکت پشتیبانی امور دام به جای حمایت از این صنعت، تولیدات تاریخ مصرف گذشته خود را به بازار عرضه کرد که به گرفتاری بزرگ تولیدکنندگان منجر شد. اعتراض این فعال صنعتی نیز با تشویق همکارانش مواجه شد و البته مدیر نشست خواستار شد که فعالان صنعتی توجه داشته باشند.

محاکمه دولت به زبان دیگر

محسن جلال‌پور که با صبوری و البته با شگفتی به این مجادله سنگین توجه می‌کرد خواست کمی صحبت کند. رئیس اتاق ایران ضمن تجلیل از اینکه در این شرایط یک انجمن نیرومند وجود دارد که کار می‌کند، برنامه دارد و از دولت پرسش می‌کند انحصار دولتی‌ها را در بخش اقتصاد نکوهش کرد و گفت: واقعیت این است که اقتصاد دولتی، اقتصاد بیماری است و تا وقتی چنین است دولت و بخش خصوصی هر روز درباره هر موضوعی مجادله داریم و درددل‌ها و گلایه‌ها ادامه دارد. روزی بر سر اینکه میزان تعرفه چقدر است مجادله داریم، ‌روزی بر سر اینکه نرخ ارز چقدر باشد مجادله داریم و روزی دیگر بر سر اینکه تعزیرات چه می‌کند مجادله داریم. جلال‌پور تاکید کرد: باید اقتصاد را آزاد کرد تا رقابت به جای انحصار عمل کند و مطمئن باشیم که در وضع رقابتی است که مجادله‌ها کاهش می‌یابد.

تیر خلاص

عباسعلی رجایی، رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس هم که در این نشست حاضر بود و شاهد مجادله سنگین یک مدیر دولتی و بخش خصوصی بود نوبت گرفت و گفت: آیا بخش خصوصی حاضر است درباره تنظیم بازار گوشت مرغ، گوشت قرمز، تخم مرغ و نهاده‌های دامی تضمین بدهد و مسئولیت بپذیرید؟ اگر این آمادگی وجود دارد و تضمین داده می‌شود در مجلس این آمادگی را داریم که طرح آورده و شرکت پشتیبانی امور دام را منحل کنیم که این سخن وی نیز با تشویق بخش خصوصی همراه شد.

آقای ولی هم می‌خواهد

علی‌اکبر مهرفرد، معاون وزیر جهاد سازندگی در اتاق بازرگانی نیز تاکید کرد که نباید در جایی که می‌توان بحث‌های تخصصی کرد به مجادله با یکدیگر بپردازیم. معاون وزیر جهاد توضیح داد به نظر می‌رسد که مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام نیز بر این نظر است که می‌توان این شرکت را منحل کرد و بخش خصوصی باید بتواند بازار را تنظیم کند. او یادآور شد که برای حمایت باید زنجیره تولید تا مصرف را لحاظ کنیم.

دولتی فساد می‌آورد

کاظم جلالی، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس نیز به‌نوعی حکم به تعطیلی شرکت پشتیبانی امور دام به عنوان یک انحصار دولتی داد و البته این حرف را با ظرافت بیان کرد. جلالی گفت: در خیلی از فعالیت‌ها باید موتور را صفر کرد و از نو شروع کرد زیرا شرایطی را ایجاد کرده‌ایم که اقتصاد دولتی حاکم شده است. اقتصاد دولتی فسادآفرین بوده است و دادن مجوزها از سوی این شرکت‌ها رانت تولید می‌کند. برای مثال می‌توان به اداره‌ای در وزارت بهداشت اشاره کرد که مجوز واردات برخی از تجهیزات پزشکی را می‌دهد که هر کدام 30میلیون تومان رانت دارد. اگر قصد داریم فساد از بین برود باید اقتصاد را از انحصارهای دولتی بیرون بیاوریم.