«بیست و چهارم خرداد امسال که آمد» دولت یازدهم دو ساله شد و حالا چند ماهی هم از دو سال باقیمانده این دولت گذشته است. ازقضا یکی از شعارهای اصلی آقای روحانی بهعنوان یکی از کاندیداهای ریاستجمهوری در روزهای پیش از انتخابات، موضوعات اقتصادی و کنترل تورم بود که به انصاف نشان میداد درد مردم و جامعه را به خوبی میداند و از این جهت است که آن را بهعنوان یکی از اهداف خود انتخاب کرده است، اقتصادی که نبض آن در بورس اوراق بهادار میزند و رونق و روزهای خوب بورس نهتنها در کشور ما بلکه در تمامی کشورها نشان از شکوفایی اقتصاد دارد و آهستگی نبض بورس و بیرمقی آن مساوی است با رکود و بیحالی در اقتصاد که البته این موضوع را نیز تیم اقتصادی رئیسجمهور بهخوبی میدانست و میداند، چرا که تالارنشینان بازار سهام به خوبی به یاد دارند که در روزگارانی نهچندان دور «بازگشت امید» تیتر مشترک بسیاری از رسانهها در چند روز مانده به انتخابات یازدهمین دوره ریاست جمهوری بود و از طرفی دیگر تنها چند روز مانده به انتخابات 24خرداد 92، تالار شیشهای معاملات بورس تهران میزبان رئیس ستاد انتخاباتی حسن روحانی بود که وعدههای امیدبخشی در رابطه با بازار سهام و رونق آن به سهامداران میداد.
بر این اساس نیز پس از انتخاب حسن روحانی بهعنوان رئیسجمهور یازدهم کشور، بارقههای امید در جامعه، اقتصاد و بازار سهام کشور پدیدار شد، تا جایی که در مدت کوتاه چند ماهه شاخص بورس جهشی خیرهکننده پیدا کرد و با رشد دو برابری تا مرز 90 هزار واحد هم پیش رفت و در پی آن قیمت سهام شرکتها نیز افزایشی خیرهکننده به خود گرفت؛ اما این اتفاق خوش برای اقتصاد و بورس کشور دوام چندانی نداشت و از نیمه دیماه سال 92، بازار سهام در سراشیبی سقوط قرار گرفت و این ریزش تا به امروز نیز ادامه دارد. همچنین در این مدت موضوعات متفاوتی برای توجیه افت بیمنطق قیمت سهام شرکتها و نیز شاخص بورس توسط کارشناسان بر زبان جاری شده که افزایش نرخ خوراک پتروشیمیها و بهره مالکانه سنگ آهنیها، تخلیه حباب و هیجان در بورس، کاهش قیمت نفت، ریسکهای سیاسی اقتصاد و بورس متاثر از مذاکرات هستهای، وضعیت نامناسب جهانی برخی کالاها و صنایع و نیز سیاستهای دولت در کنترل تورم از جمله این موارد است.
با این حال تازگیها وزرای اقتصاد، صنعت، کار و دفاع در حالی طی نامهای به رئیسجمهور با انتقاد از برخی تصمیمات و سیاستهای ناهماهنگ دستگاهها، هشدار دادهاند که برخی از کارشناسان معتقدند مشکل کنونی بازار سهام -بهعنوان آینه تمام نمای اقتصاد کشور- نبود قدرت تحلیل است که از چشمانداز غیرقابل پیشبینی اقتصاد نشات گرفته و دولت باید برای خروج اقتصاد از رکود، لایحه خروج از رکود را ملاک عمل خود قرار دهد و به امید توافق هستهای و رفع تحریمها برای معجزه در اقتصاد کشور نباشد. از سوی دیگر برخی بر این باورند که نهتنها بازار سهام بلکه اقتصاد کشور برای برونرفت از رکود عمیق به حل مشکلات بهصورت برنامهای زمانبندی شده نیاز دارند و درصورتیکه دولت بتواند با اتخاذ تصمیمات درست چرخ صنایع را به چرخش درآورد، هم اقتصاد کشور از رکود خارج خواهد شد و نیز با رونق صنایع و بنگاههای تولیدی میتوان به بازگشت روزهای خوب به اقتصاد و بورس امیدوار بود.
البته نباید از بیان این نکته نیز غافل شد که کاهش جهانی قیمت نفت یکی از بداقبالیهای دولت یازدهم است که با توجه به وابستگی درآمدهای کشور به فروش طلای سیاه، درآمدهای دولت نیز کاهش یافته است و بخشی از رکود کنونی و شرایط نامساعد بورس هم بهخاطر این اتفاق است. با این حال بهنظر میرسد منطقیترین اتفاقی که در حال حاضر میتوان از آن برای رونق تولید و خروج اقتصاد از رکود استفاده کرد از بین بردن قوانین سختگیرانه و نیز کاهش فشارها بر صنایع و شرکتهاست تا با تکیه بر توان داخلی و حمایت از صنایع و بنگاهها در پرتو سیاستهای اقتصاد مقاومتی از شرایط کنونی گذر کرد. درمجموع باید گفت فعلاً این روزها از توقف سقوط شاخص بورس و سقوط قیمت سهام شرکتها در بازار سهام خبری نیست و همانگونه که برخی انتظار معجزه از مذاکرات هستهای دارند، سهامداران بورسی نیز منتظر چنین اتفاقی در تالار شیشهای هستند.
* کارشناس بازار سهام