افزایش تعرفه به تنهایی کارساز نیست

تصویب افزایش 4 درصدی تعرفه واردات صنایع‌دستی در مجلس از اهمیت این حوزه برای دولت و مجلس خبر می‌دهد ‌. پیکری که برنامه‌ریزی دولت نهم و دهم زخمی‌اش کرد و به حاشیه رانده شد، امروز در حال احیا است‌. هنرمندان این حوزه در سال جاری در چندین نمایشگاه بزرگ بین‌المللی شرکت کردند تا اندک اندک حیات خود را از سر بگیرند.‌  اقدام جدید دیگری که در این حوزه اتفاق افتاد افزایش تعرفه بود که باید دید با رقم به ظاهر اندکش چقدر می‌تواند در کاهش واردات صنایع‌دستی به کشور تاثیر‌گذار باشد. 

مدیرکل دفتر صادرات صنایع‌دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری معتقد است این افزایش اندک می‌تواند بر واردات صنایع‌دستی که از مبادی رسمی و گمرکی انجام می‌شود تاثیر‌گذار بوده و حالت کنترل‌کننده داشته باشد‌. پویا محمودیان با بیان اینکه واردات قاچاق درصد بالایی از واردات صنایع‌دستی را به خود اختصاص داده به «فرصت‌امروز» می‌گوید: ما هنوز نتوانسته‌ایم برنامه جامعی برای نظارت بر این واردات غیرقانونی داشته باشیم، در حالی که بر پیکره صنایع‌دستی کشور آسیب‌های زیادی وارد کرده است.

به گفته این مقام مسئول، مدیریت واردات صنایع‌دستی بسیار پیچیده است و تنها با افزایش تعرفه کنترل نمی‌شود‌. وی با مثبت معرفی کردن اقدام نمایندگان مجلس در افزایش تعرفه واردات صنایع‌دستی ادامه می‌دهد: افزایش تعرفه باید با کارشناسی انجام شود و ما نباید فکر کنیم که هر چه افزایش تعرفه را داشته باشیم در مدیریت واردات موفق خواهیم شد‌. محمودیان توضیح می‌دهد: ما در یک فضای بین‌المللی تجارت می‌کنیم و در کنار واردات صنایع‌دستی، صادرات آن هم مطرح است، بنابراین باید موازنه بازرگانی بین کشورها رعایت شود و موازنه ما باید موازنه منطقی باشد.

به گفته این متخصص، برای کنترل واردات صـنـایـع‌دستی راهکارهای متعددی را باید به کار گرفت‌. مدیر‌کل دفتر صادرات صنایع‌دستی کشور به ممنوعیت فروش صنایع‌دستی خارجی در اماکن تاریخی اشاره می‌کند و می‌افزاید: این ممنوعیت می‌تواند در مدیریت واردات صنایع‌دستی تاثیر‌گذار باشد اما متاسفانه هنوز اجرای آن به درستی انجام نشده و باید فروشندگان مجاب شوند که در این اماکن محصولات خارجی عرضه نکنند و این کار باید با نظارت انجام شود. پویا محمودیان معتقد است محصولات وارداتی شبه صنایع‌دستی هستند، در حالی که صنایع‌دستی ایران واقعا با دست ساخته می‌شوند.

اجرایی نشدن ممنوعیت فروش در میادین تاریخی

یک متخصص صنایع‌دستی معتقد است افزایش تعرفه برای واردات صنایع‌دستی باید همچنان ادامه یابد‌. محمد عطریان با بیان اینکه این اندک افزایش نمی‌تواند بازار داخلی را که از محصولات خارجی اشباع شده آنچنان تکانی دهد به «فرصت امروز» می‌گوید: صنایع‌دستی خارجی بسیار مشابه صنایع‌دستی داخلی ساخته می‌شود با این تفاوت که دستی نیست و خریدار هم خیلی به آن توجه نمی‌کند، بیشتر قیمتش برایش مهم است و متاسفانه این در حالی است که صنایع‌دستی ایران در بسیاری از کشورها شناخته شده است‌. وی می‌افزاید: افزایش تعرفه باید در صنایع‌دستی گروه‌بندی شده افزایش یابد.

به گفته این هنرمند قلمکار، کالاهای چینی و پاکستانی به وفور در بازار داخلی یافت می‌شوند و آنها توانسته‌اند با کپی‌برداری محصولات بسیاری شبیه ما تولید و جایگزین محصولات ایرانی کنند‌. عطریان در ارائه راهکار در خصوص کاهش واردات صنایع‌دستی خارجی می‌گوید: کشور ایتالیا در نمایشگاه‌های بین‌المللی‌اش ورود چین و پاکستان را به علت کپی‌برداری‌های بی‌حد و حصرشان ممنوع کرد‌. به نظر من این کار نه تنها به معنای حمایت از صنایع‌دستی خودشان که به معنای نشان دادن ارزش و اهمیت صنایع‌دستی هر کشوری است.

این هنرمند اصفهانی به اجرایی نشدن ممنوعیت فروش صنایع‌دستی خارجی در میدان نقش جهان معترض و معتقد است نظارت برای این کار از آنجایی‌که تعداد زیادی از فروشندگان را در میادین تاریخی کشور شامل می‌شود، می‌تواند بر بازار صنایع‌دستی خارجی تاثیر‌گذار باشد.

قوانین وارداتی و حمایت از تولید داخلی

رییس اتحادیه تولید‌کنندگان و صادرکنندگان صنایع‌دستی ایران نیز معتقد است تعرفه باید با مدیریت انجام شود و بیشتر افزایش یابد‌. منوچهر جنتی‌نیا به «فرصت امروز» می‌گوید: به نظر من تعرفه‌ها در واردات خودرو قابل توجه و بر تولیدات داخلی تاثیر‌گذار است و من فکر می‌کنم بهتر است در صنایع‌دستی هم همین اتفاق بیفتد.

این متخصص می‌گوید: قیمت صنایع‌دستی وارداتی در مقایسه با تولید داخلی پایین‌تر است و به همین دلیل بازارش را از دست نداده است. جنتی‌نیا به دیدگاه مثبت دولت در مشورت با متخصصان صنایع و حرف پیش از برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری برای صنایع اشاره می‌کند و می‌گوید: به نظر من پیش از تعیین تعرفه‌ها باید با متخصصان و صنعتکاران مشورت شود تا تعرفه مبتنی بر واقعیت تعیین شود.

به گفته وی، تعرفه در کشورهایی که در صنایع‌دستی ضعیف هستند، بین 20 تا 22 درصد است و قاعدتا کشورهایی مثل ایران که در این حوزه در جهان سر‌آمد بوده و صاحب تولیدات قابل توجهی هستند تعرفه‌ها باید بالاتر باشد‌. جنتی نیا ادامه می‌دهد: همه این قوانین به نوعی از تولید‌کننده داخلی حمایت خواهند کرد و می‌توانند در کاهش واردات خارجی تاثیر‌گذار باشند.

به گزارش «فرصت امروز» نمایندگان مجلس در ادامه بررسی بخش درآمدی جزییات لایحه بودجه سال 94 افزایش 4 درصدی صنایع‌دستی را مصوب کردند‌. اگرچه این افزایش تعرفه اندک به نظر می‌رسد، اما شاید درآغاز راه مجلس در توجه به صنایع‌دستی کشور که با تاسیس فراکسیونی به این نام کلید خورد، می‌تواند نوید‌ دورانی برای صنایع‌دستی کشور باشد که ایران را با نام صنایع‌دستی‌اش می‌شناختند.