انگلیس تنها کشور اروپایی نیست که به تازگی قوانین ضد پلاستیک وضع کرده. همه کشورهای اروپایی سال گذشته با تایید اتحادیه اروپا موظف شدند محدودیتها و ممنوعیتها را در این باره آغاز کنند. در آوریل 2014 اتحادیه اروپا یک رأی کلیدی صادر کرد و بر مبنای آن همه کشورها باید تا سال 2019 مصرف کیسه پلاستیکی را 80درصد کاهش دهند. زبالههایی که تاکنون با راه پیدا کردن به رودخانهها و دریاها باعث مرگ بسیاری از جانوران شدهاند.
پلاستیک در شکم پرندگان دریایی
در سال 2004 یک تحقیق درباره حیات وحش در دریای شمال نشان داد 96درصد پرندگان دریایی که مرده بودند بخشهایی از پلاستیک در شکمهایشان داشتند. کریس دیویس، سخنگوی محیطزیستی لیبرال دموکراتهای اروپا گفته است: «کیسههای پلاستیکی دور ریخته شده هر سال میلیونها جانور دریایی را میکشد. این مشکل بزرگی برای اروپا شده و باید همه با هم با آن رو به رو شویم.» براساس قانون اروپا هر کشوری مختار است محدودیت پلاستیک را به شیوه خودش وضع کند. اما در هر صورت باید به هدف تعیین شده برای سال 2019 دست پیدا کنند.
پلاستیک نماد آلودگی محیطی
زبالههای پلاستیکی حالا سمبلی برای هدر دادن منابع زمین و آسیب زدن به محیطزیست شناخته میشوند و مبارزه با آنها در بسیاری از کشورها جدی گرفته شده است. پلاستیکهای نازک و یکبار مصرف که برای حمل خریدها استفاده میشوند بیش از هر چیز مورد توجه فعالان محیطزیست قرار گرفتهاند. پلاستیکهایی که ارزان و پرشمارند و به راحتی مصرف میشوند، اما قوانین جدید به دنبال پرهزینه کردن این مصرف همیشگی هستند. با این حال سایر اشکال پلاستیک هم در نوبت حذف به طرق مختلف قرار دارند. جان والی نماینده کمیته محیطزیست در اروپا میگوید: «رای اتحادیه پارلمانهای اروپا دوباره یادآوری کرد که ضرورت کم کردن آسیبهای محیطزیست بالاست و نیازی به مصرف این همه پلاستیک نداریم. دریافت هزینه پنج پوندی برای کیسههای یک بار مصرف بهترین راه برای رسیدن به کاهش 80درصدی است.»
آنها همه جا هستند
با وجود اجرای قوانین تازه در کشورهای مختلف، کیسههای پلاستیکی تنها اجزای پلاستیکی مزاحم و آسیبرسان برای کره زمین نیستند. آنها همه جا هستند. در لوازم الکترونیکی، اتومبیلها، بستهبندی غذاها و حتی یک عدد آدامس. هر آمریکایی به طور متوسط سالانه بین 88 و 122 پاند پلاستیک را در خانهاش دور میریزد. بخش عظیمی از این زبالهها راهی دریاها و اقیانوسها میشوند. سازمان حفاظت از اقیانوسها هشدار داده که در صورت ادامه پیدا کردن روند فعلی، در سال 2025 ممکن است یک تن پلاستیک به ازای هر سه تن ماهی در دریاها باشد. پنج کشور در ورود 60درصد این ضایعات به اقیانوسها مقصرند؛ چین، اندونزی، فیلیپین، تایلند و ویتنام. با این حال جلوگیری از ادامه این روند نیاز به اقدام جهانی و همگانی دارد.
5 میلیارد هزینه سالانه برای جهان
به تازگی سازمان حفاظت از اقیانوسها استراتژی تازهای برای کاهش آلودگی آبها با زبالههای پلاستیکی تا سال 2035 مطرح کرده است. آندرس مرکل رئیس این سازمان گفته است: «کاهش آلودگی اقیانوسها نیاز به همکاری صنایع، سازمانهای مردم نهاد و دولتها دارد. باید همه با هم این مشکل اقتصادی و محیط زیستی را حل کنیم.» هزینه سالانه برای این اقدامات در جهان میتواند تنها 5میلیارد دلار باشد، اما منافع اقتصادی آن برای جهان بسیار است. تعیین تاثیرات آلودگی پلاستیک در آبها به طور دقیق مشکل است اما تاثیر آن بر درآمد توریسم و سلامت انسان تایید شده است.»
به گفته مسئولان مرکز محیطزیستی مککینزی، به طور تخمینی 5میلیارد دلار در سال این مشکل را به یکی از سادهترین و قابل حلترین مشکلات زیستمحیطی تبدیل میکند.
راهکارهای بلندمدت
سازمان حفاظت از اقیانوسها هم بخش خصوصی و هم بخش عمومی و دولتی را به ارائه راهحل دعوت کرده است. گسترش راههای ساده برای جمعآوری زباله و بازیافت میتواند قدم اول برای مبارزه با این مشکل باشد. بعد از آن توسعه آموزش در اولویت قرار دارد. در بلندمدت هم نیاز به بازسازی زنجیره عرضه و نوآوریهایی در ساخت مواد و ارائه تولیدات ضروری به نظر میرسد. در مجموع، گزارش این سازمان برای کوتاهمدت و بلندمدت خواستار توسعه روشهای جمعآوری پلاستیک و شیوههای تازه تولید با کمترین آسیب محیطزیستی شده است.