اجرای طرح توسعهای شرکتهای فعال در بازار سرمایه به منظور احداث خطوط جدید تولید و افزایش ظرفیت اسمی تولید و رشد سودآوری همواره یکی از برنامههایی است که موجب میشود توجه فعالان بازار سرمایه به سمت سهام شرکت و روند قیمتی آن در بورس معطوف شود. فعالان بازار سرمایه در بسیاری از موارد شاهد بزرگنمایی اثرات اجرای برنامههایی همچون بهرهبرداری از طرح توسعهای یا فروش زمین و ملک در روند سودآوری شرکت جهت افزایش تقاضا برای خرید سهام و رشد قیمتی آن هستند. بهگونهایکه میتوان گفت رشد قابل توجه سهام شرکت به دلیل مصاحبهها و تعریف و تمجیدهای فراوان از پتانسیلهای نهفته در آن توسط مدیران اجرایی مجموعه قصهای است که به کرات در بورس شنیده و تجربه شده است.
شرکت شیشه و گاز فعال در گروه سایر محصولات کانی غیرفلزی است که طی یک سال اخیر وضعیت نابسامانی را از لحاظ سودآوری و روند قیمتی سهام پشت سر گذاشته و بهموجب آن زیان هنگفتی را به سهامداران خود تحمیل کرده و در این مدت تغییرات مدیریتی شرکت و روی کار آمدن مدیر عامل جدید دردی از این مجموعه دوا نکرده است. چراکه در حالی اجرای پروژه شمسآباد و فروش زمین کارخانه قدیمی از سالهای گذشته در مصاحبهها و مجامع شرکت از سوی مدیران آن به عنوان یکی از پتانسیلهای ارزشمند شرکت مطرح شده و بهموجب آن افق روشنی پیش روی سهامداران و فعالان بازار سرمایه به تصویر کشیده شده تا سهامداران به خرید سهام ترغیب شوند که گزارشات نامناسب عملکرد میاندورهای شرکت حاکی از اعلام تعدیلهای منفی متعدد سود برآوردی و شرایط نامناسب عملیاتی و سودآوری آن است.
بر این اساس در شرایطی که پس از ارائه گزارشات عملکرد میاندورهای نامناسب شرکت و پرداخت سود نقدی تقسیمی اندک در مجمع عمومی و تأخیر در زمان پرداخت آن، تنها چشم امید سهامداران مجموعه به کسب بازدهی مثبت از محل رشد قیمتی سهام ناشی از افزایش تقاضا برای خرید سهام آن به جهت راهاندازی خطوط جدید تولید پروژه شمسآباد و فروش زمینهای محل کارخانه قدیمی و شکوفایی سایر پتانسیلهای شرکت دوخته شده، گزارشات مالی شرکت گویای این موضوع است که نباید منتظر رویداد مثبت جدیدی در این مجموعه باشیم و فعلا از اعمال اثر مثبت اجرای پروژه مذکور بر وضعیت سودآوری شرکت خبری نیست.
سهامداران شرکت شیشه و گاز درحالی در پی اعلام برنامههای شرکت درخصوص اجرای پروژه شمسآباد و فروش زمینهای محل کارخانه قدیمی به انتظار اعلام گزارشات مثبت از عملکرد میاندورهای این مجموعه نشسته بودند و طی این مدت «کگاز» رشد قیمتی قابل توجهی را تجربه کرد و بیشترین قیمت یعنی محدوده 1200 تومان را به خود دید که گزارشات میاندورهای «کگاز» با تعدیلهای منفی سودآوری روانه کدال شد و به سبب آن طی 30 ماه گذشته قیمت سهام شرکت به کمتر از 200 تومان رسید.
بهطوریکه شرکت شیشه و گاز، در حالی اولین پیشبینی درآمد هر سهم سال مالی منتهی به 29 اسفندماه 93 خود را با سرمایه 134 میلیارد ریالی با برآورد سود 955 ریالی منتشر کرد که دستاورد یک سال فعالیت و تلاش مدیران شرکت پس از اعلام تعدیلهای منفی پیدرپی در عملکرد میاندورهای، تحقق سود 415 ریالی اعلام شد تا این شرکت سال مالی 93 خود را با کاهش 57 درصدی اولین سود برآوردی به پایان برساند و در مجمع عمومی عادی سالانه سهامداران که طی تیرماه امسال برگزار شد، از سود محقق شده مذکور در سال 93 مبلغ 260 ریال سود نقدی به ازای هر سهم میان سهامداران خود تقسیم کرد.
این در حالی است که روند کاهش سودآوری «کگاز» تنها به سال گذشته ختم نشد و امسال نیز ادامه دارد. بهطوریکه شرکت در گزارش عملکرد ششماهه نخست امسال با سرمایه 250 میلیارد ریالی در حالی مبلغ 235 ریال سود به ازای هر سهم برآورد کرده که این رقم با کاهش 39 درصدی نسبت به آخرین بودجه اعلامی همراه بوده است. علاوه بر این، «کگاز» طی این مدت با پوشش 44 درصدی سود برآوردی مبلغ 104 ریال سود محقق کرده است. به نظر میرسد با این اوصاف اعلام تعدیلهای منفی سود برآوردی شرکت همچنان ادامه دارد و تیم مدیریتی جدید فعلا برنامهای برای بهبود اوضاع عملیاتی و سودآوری شرکت در نظر ندارد و وعدههای مدیران شرکت برای حرکت در مسیر رشد سودآوری غیرواقعی بوده و تنها اجرای پروژه شمسآباد دستاویزی برای ترغیب سهامداران جهت خرید سهام در قیمتهای بالا بوده است.
شرکت شیشه و گاز در شرایطی این عملکرد نامناسب خود را طی یک سال اخیر به نمایش گذاشته که شرکتهای هم گروه آن همچون شیشه همدان بهرغم عدم برخورداری از کورههای تولید مجهز و پایین بودن حاشیه سود محصولات جدید تولیدی آنها نسبت به شرکت شیشه و گاز تعدیلهای مثبت سود برآوردی را اعلام میکرده و با عملکرد مناسب خود موجبات رضایت سهامدارانش را فراهم کرده است. ازاینرو، این گمان به ذهن فعالان بازار سرمایه و سهامداران «کگاز» میرسد که عملکرد نامناسب شرکت متأثر از شرایط رکود بازار فروش محصولات و افزایش هزینههای تولید بهدست نیامده و عامل دیگری همچون ضعف مدیریتی این شرکت، تعدیلهای منفی سود برآوردی و افت قیمتی قابل توجه سهام آن را برای سهامدارانش به ارمغان آورده است.
این در حالی است که مدیران شرکت در تعهدات خود نسبت به سهامداران مجموعه نیز مناسب عمل نکردهاند و روند قیمتی سهام شرکت نیز چندان جالب توجه نیست. چراکه در حالی «کگاز» از ابتدای سال 93 تا پایان مهرماه امسال بازدهی حدود 43 درصدی را کسب کرده که در حال حاضر در محدوده قیمتی کمتر از 200 تومان معامله میشود و در این شرایط مدیران اجرایی شرکت و سهامداران عمده مجموعه همچون هلدینگ گسترش پایا صنعت سینا هیچ برنامهای برای حمایت از سهام زیرمجموعه خود که در گذشته نهچندان دور پتانسیلهای فراوانی را برای این شرکت برمیشمردند، اجرایی نمیکنند و مقامات مسئول در این مجموعه اعم از مدیران اجرایی و سهامدار عمده به رسالت اصلی خود یعنی ایفای تعهدات به سهامداران «کگاز» و حمایت از روند قیمتی آن عمل نمیکنند. همچنان که نامههای ارسالی سهامداران «کگاز» به مدیرعامل شرکت شیشه و گاز و نیز هلدینگ گسترش پایا صنعت پاسخی را از سوی مدیران به همراه نداشته و این امر تاکنون نتیجه مثبتی را برای سهامدارانش در بر نداشته است.
بر این اساس، آنچه در شرایط کنونی درخصوص شرکت شیشه وگاز بهوضوح احساس میشود آن هم در شرایطی که شرکت در تکاپو برای انتصاب اعضای هیأت مدیره جدید است، لزوم حمایت سهامداران عمده مجموعه از سهام زیرمجموعه خود یعنی «کگاز» و سهامدارانش است تا با اجرای برنامهای کارآمد همچون انتصاب مدیرانی با تدبیر و درایت در تیم مدیرتی شرکت از زیان بیشتر سهامداران که با عنایت به امیدها و وعدههای آنها به خرید سهام و مشارکت در برنامه افزایش سرمایه اقدام کردهاند، جلوگیری کنند.
* کارشناس بازار سرمایه