آیا در نیجریه کشاورزی جای نفت را خواهد گرفت؟

نیجریه در شرایطی به سر می برد که مخازن مالی اش موجودی بسیار کمی دارند و ارز های وارد شده به کشور به دلیل سقوط قیمت نفت از دسترس خارج شده اند، دیگر توانایی واردات برنج یا روغن پالم را ندارد و به دنبال آن است که با ترویج کشاورزی از رکود اقتصادی خارج شود. 

کشاورزی که پس از اکتشافات اولیه مخازن نفت در اواخر سال 1950 در خلیج گینه، رها شده بود، بار دیگر شکوفا شده است.

وابستگی بیش از حد اقتصاد نیجریه به طلای سیاه، که قیمتش اکنون به شدت کاهش یافته، حساب های دولتی را که 75درصدشان از درآمد حاصل از این هیدروکربن ها بود، به طور کامل خالی کرده است.

در گزارش اداره ملی آمار که ناشی از نابسامانی اقتصادی است، نشان داده شده که تولید ناخالص داخلی در سه ماهه دوم سال، با 2.1درصد کاهش رو به رو بوده است.

اکنون، دولت نیجریه به سختی حقوق کارمندانش را می پردازد و باید منبع درآمد دیگری پیدا کند. بارزترین راه حلی که در پیش رو دارد، بدون شک کشاورزی است.

با 84میلیون هکتار زمین زراعی که از جنگل های جنوب تا سواحل شمالی ادامه دارد، نیجریه با تولید حجم عظیمی از محصولات کشاورزی نه تنها می تواند نیاز مردم خود را برآورده کند، بلکه صادرات هم برایش امکان پذیر خواهد بود.

این درحالی است که وزیر کشاورزی تخمین می زند پرجمعیت ترین کشور آفریقا، هر ساله نزدیک به 20 میلیارد دلار مواد غذایی وارد می کند. به دلیل تورم 17.1درصد در ماه ژوییه، یک کیسه برنج 50 کیلویی که اغلب از تایلند وارد و با قیمت 8هزار نایرا فروخته می شد، اکنون 20هزار نایرا فروخته می شود.

کارمندان ایالت ایمو (در منطقه جنوب) طبق دستور مقامات تنها دو روز در هفته کار می کنند و باقی روز ها به شخم زدن زمین های زراعی می پردازند.

در ایالات بنه و سوکوتو (در شمال و مرکز) کارمندان محل کار خود را هنگام ظهر ترک می کنند تا بعدازظهر روی زمین های کشاورزی کار کنند.

آنچه اولویت دارد تبدیل کشاورزی معیشتی (که به سختی 70درصد نیاز جمعیت را پاسخ می دهد) به کشاورزی صنعتی و تجاری است.

میهن پرستی

ماه پیش معاون رئیس جمهور گفت: «اگر کشاورزی را سرپا کنیم، اقتصاد را سر پا کرده ایم» و در پی آن برنامه جدید توسعه کشاورزی را راه اندازی کرد. او نیجریه ای ها را به حمایت از وطن شان و خرید محصولات ساخته شده در نیجریه تشویق کرد.

تنها چند دهه از دوران اوج نیجریه می گذرد، به همین خاطر برای معاون رئیس جمهور قانع کردن مردم چندان دشوار نبود. در سال های 1960، نیجریه پیش از مالزی و اندونزی قرار داشت و نخستین صادرکننده روغن پالم در جهان بود.

طبق گزارش انجمن کاکائو، نیجریه غول غرب آفریقا بیش از رقیب ساحل عاجی خود کاکائو تولید می کند و 18درصد تولید جهانی دانه های کاکائو را به خود اختصاص می دهد.

اما اکنون روغن پالمش را از مالزی وارد می کند و تنها 8 درصد سهم جهانی کاکائو را به خود اختصاص می دهد. معاون انجمن افزود: «ما باید تولیدات کاکائو را از نو احیا کنیم.» او افزود صادرات دانه های خوراکی، رویای حجم انبوه دلار را برآورده می کند.

یکی از کارکنان دولت، سال 2008 شغلش را در ایالت محلی ترک کرد تا به طور تمام وقت به کشاورزی بپردازد. اما نبود برق برای اجرای برخی عملیات و جاده های نا هموار به او اجازه ندادند تا رویای بزرگش را برآورده کند.

او در حالی که به 5هزار هکتار زمین در ایالت اوگون اشاره می کرد، به خبرگزاری فرانسه توضیح داد: «من کاکائو، موز سبز و آجیل کلا کاشت می کنم و استخر پرورش ماهی دارم. باران های سیل آسا در این روز های اخیر جاده را به یک پیست لغزان تبدیل کرده. کارگران دانه های کاکائو را با پوشیدن چکمه و بارانی می کارند. دولت باید با ساختن جاده ها، با فراهم آوردن برق و آب و ارائه مالیات کمتر از 14درصد به ما کمک کند.

دولت باید تمام تلاشش را برای تسهیل امور بکند نزدیک به 170میلیون نیجریه ای نه تنها می خواهند مواد غذایی را برای خود تولید کنند، بلکه به فکر صادرات آن هم هستند.

سردبیر روزنامه معروف This Day نوشت: «اگر ما واقعا بخواهیم به اقتصاد رونق بخشیم و به دور از هیدروکربن ها ارزش مالی ایجاد کنیم، باید کشاورزی را به سکوی صنعت برسانیم.»

در این میان برخی نتوانستند صبر کنند. الیکو دانگوت نیجریه ای، در یک کارخانه رب گوجه فرنگی سرمایه گذاری کرد و اخیرا نیز یک میلیارد دلار روی شالیزاری سرمایه گذاری کرده که دسامبر نخستین برداشتش را خواهد داشت.