آموزش های امروز برای شکوفایی های آتی

مشاهده نهال های نورس یا شکوفه های زیبای بهاری از دید بسیاری از افراد جزو زیباترین تصاویر طبیعت طبقه بندی می شود. با این وجود کمتر کسی به این موضوع توجه دارد که برای به ثمر رسیدن این نهال ها و گیاهان زیبا، زمانی طولانی صرف شده است. کودکان در سنین دبستان نیز شرایطی مشابه با نهال های نورس دارند. درواقع هر اندازه در سنین پیش از ورود به دبستان روی این گل های زیبا زمان و انرژی بیشتری صرف شود، نتیجه نیز باارزش تر خواهد بود.

یکی از برهه های زمانی طلایی برای آموزش کودکان در سنین پیش از تحصیل در دبستان، سنین بین 3 تا 5 سال است. اغلب والدین امروزی برای اینکه بتوانند به طور همزمان هم در محل شغلی خود حاضر باشند و هم از آموزش کودکان خود غافل نباشند، به کودکستان ها و مراکز آموزش ویژه خردسالان متوسل می شوند. اما نکته اساسی اینجاست که تا چه حد می توان از کیفیت این آموزش ها مطمئن بود؟

آیا می توان امیدوار بود که با کمک این آموزش ها کودکانی با آینده هایی روشن تر تربیت کرد؟ برای یافتن پاسخ این پرسش به ساعت ها بحث و بررسی نظریات مختلف نیاز است. با این وجود می توان با نگاهی به تجربیات کشورهای مختلف، تا حدودی به مزایای اهمیت به آموزش های پیش از مدرسه پی برد و ابعاد مختلف این موضوع را مورد توجه قرار داد.

هوشبهر کودکان و آموزش پیش از دبستان

نظریات امروزی روانشناسی کودک، نگرشی متفاوت با کارشناسان قدیمی دارد. اغلب روانشناسان دهه های گذشته معتقد بودند بخش های مهمی از هوشبهر کودکان به شکل ذاتی و براساس اصول وراثتی منتقل می شود. این در شرایطی است که روانشناسان امروزی بر هوش اجتماعی، هوش انطباقی و به طور کلی هوشبهری که از کنش های محیطی کسب می شود تأکید بیشتری دارند.

تعداد زیادی از پژوهش های مدرن تر نشان می دهند اغلب کودکانی که در سنین پیش از دبستان به آموزش های با کیفیت دسترسی داشتند، در سنین مدرسه، عملکرد قابل قبول تر و موفقیت های تحصیلی بیشتری به دست آورده اند. اما این موضوع چه اهمیتی دارد؟ افزایش ظرفیت ها و توانایی های کودکان در سنین پیش دبستانی و در نتیجه ارتقای سطح عملکرد کودکان و نوجوانان در مقاطع تحصیلی آتی اثرات مثبت و قابل توجهی بر آینده رفتارهای شغلی آنها خواهد داشت.

افزون بر اینها نکته مهم در این میان، پرهیز از آموزش های جهت دار است.

درواقع حمایت از استعدادهای کودکان و تسهیل مسیرهای حرکت آنان با جهت دهی و قرار دادن کودکان در محیط های خشک و نامنعطف آموزشی در تضاد است. بسیاری از نظام های آموزشی کهنه و بی کیفیت با تعیین ضوابط و چارچوب های جدی، فضای رشد و خلاقیت کودکان را محدود کرده و ظرفیت ها مختلف آنان را در وضعیتی مغایر با نظام طبیعی قرار می دهند.

فرصت های برابر و آموزش های شایسته

پژوهش های انجام شده در کشورهای آسیایی کره، تایوان، ژاپن و مالزی نشان می دهد بیش از 40 درصد کودکانی که در سنین پیش دبستانی در مهدهای کودک و موسسات مختلف آموزشی با کیفیت آموزش دیده اند در دوران تحصیل در مدرسه کارنامه قابل قبول تری در دروس ریاضیات و علوم به نام خود ثبت کرده اند. اگرچه مهارت های ریاضی، هنر و. . . تا حدودی حاصل عملکردهای مغزی است، اما با همه اینها، نمی توان منکر نقش قابل توجه آموزش پیش از دبستان در پرورش ذهن دست نخورده کودکان شد.

اما یکی از نکاتی که در خصوص عملکرد بنیادهای علمی - آموزشی مطرح است، اهمیت چگونگی توزیع آموزش و سطوح و کیفیت این مباحث تدریس شده، بین کودکانی است که نیازمند یادگیری هستند. به عبارت دیگر، این بسیار مهم است که نظام آموزشی موفق شود کودکانی تربیت کند که نسبت به استانداردهای رایج، عملکردی قوی تر داشته باشند.

برهمین اساس است که استاندارد طلا  (NAEYC) به عنوان یک معیار مهم برای سنجش وضعیت آموزشی کودکان در اغلب موسسات و مراکز آموزشی اروپایی مورد توجه است. این استاندارد، یک شاخص مهم برای ارتقای سطح فعالیت و یادگیری دانش آموزان است. درواقع تمامی موسسات آموزشی موظف هستند برای افزایش سطح عملکرد و بهره وری عملیاتی کودکان تمامی تلاش خود را صرف کنند.

موسساتی که از این حد استاندارد، ظرفیت و عملکردی پایین تر داشته باشند، مشمول جریمه خواهند شد یا حتی تعطیل می شوند. به عبارت دیگر، تعیین یک معیار و مقیاس برای سنجش وضعیت عملکرد موسسات آموزشی و تربیتی کودکان کمک می کند این موسسات عملکردی پایین تر از حد متوسط نداشته باشند و در راستای استانداردهای مؤثر گام بردارند.

این فرآیند یک نتیجه مثبت دیگر هم خواهد داشت؛ آشنا شدن والدین با حقوق خود و فرزندان شان و تشکیل سقفی برای توقع افراد مختلف در خصوص دست یافتن به امکاناتی مطابق با ظرفیت های مورد انتظارشان در طول سال های بعدی کمک می کند تا جامعه حرکتی رو به  رشد را تجربه کند و کیفیت آموزش و تحصیل، در طول دوران آموزش در سطحی پایدار قرار گیرد.