آخرین وزیر صمت دولت دوازدهم

مجلس یازدهم، روز پرکاری را روز سه ‎شنبه پشت سر گذاشت و در این روز بالاخره وزارت صنعت، معدن و تجارت پس از پنج ماه بلاتکلیفی سکاندار خود را شناخت. علیرضا رزم حسینی درحالی با 175 رأی موافق و 80 رأی مخالف، وزیر صنعت، معدن و تجارت شد که این وزارتخانه در چند ماه گذشته بدون وزیر مانده بود و حسین مدرس خیابانی، گزینه پیشین دولت برای این وزارتخانه نتوانسته بود رأی اعتماد مجلس را به دست آورد. همچون جلسه رأی اعتماد مدرس خیابانی، این بار نیز رئیس جمهور در جلسه رأی اعتماد وزیر صمت غایب بود و حسن روحانی به جای خود، وزیر اطلاعات، وزیر آموزش و پرورش، معاون اول و معاون پارلمانی ‎اش را به همراه رزم حسینی روانه بهارستان کرده بود.

این جلسه خالی از تشنج هم نبود و هنگامی که در جریان بررسی صلاحیت وزیر پیشنهادی صمت، علی اصغر عنابستانی، نماینده مردم سبزوار به عنوان موافق رزم حسینی صحبت می کرد، فیلمی پخش کرد که در آن رزم حسینی در جلسه ‎ای به همراه سردار قاسم سلیمانی نشسته بود. با اینکه این فیلم، مشکل صوتی داشت و صدای واضحی از آن به گوش نمی‎ رسید، اما پخش این فیلم از مانیتورهای مجلس، اعتراض نمایندگان را به دنبال داشت و درحالی که عنابستانی به دنبال رفع مشکل صدا بود، با اعتراض نمایندگان از ادامه پخش فیلم منصرف شد.

صحبت ‎های موافقان و مخالفان در صحن مجلس

سه شنبه هفته گذشته بود که رئیس جمهور، علیرضا رزم حسینی را به عنوان وزیر پیشنهادی صنعت، معدن و تجارت برای اخذ رأی اعتماد به مجلس یازدهم معرفی کرد. یک هفته پس از معرفی رزم حسینی، جلسه رأی اعتماد او در صحن علنی مجلس برگزار شد و در پایان، نمایندگان با 175 رأی موافق، 80 رأی مخالف و 9 رأی ممتنع از مجموع 264 نماینده حاضر با وزارت رزم حسینی در ساختمان خیابان سمیه موافقت کردند.

در این جلسه نیز همچون همه جلسه های رأی اعتماد، نمایندگان موافق و مخالف، صحبت های خود را مطرح کردند؛ ازجمله اردشیر مطهری، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در مخالفت با وزیر پیشنهادی صمت گفت: «ایشان دو دهه خارج از کشور و در کشور کانادا زندگی می کردند. کسانی پشت پرده انتصاب رزم حسینی هستند که اگر فاش کنم تعجب می کنید. رزم حسینی چگونه می خواهد مسئولیت به عهده بگیرد، درحالی که خانواده او در کانادا زندگی می کنند. دو تابعیتی بودن رزم حسینی مسئله ای منحرف کننده است که فساد ایشان دیده نشود. رزم حسینی باید ارتباطاتش را شفاف کند. او به اتفاق خانواده اش باید درخصوص ثروت، داشته هایش و ارتباطاتش صحبت کند.»

مطهری ادامه داد: «رزم حسینی باید در مورد فروش یک شرکت صوری ورشکسته به شرکت ملی مس صحبت کند. آن شرکت صوری چه بوده است؟ برخلاف دروغی که رزم حسینی به نمایندگان گفته است ایشان با پوریانی، مافیای معدن کرمان شراکت داشته است. اسناد این شراکت موجود است. برادر آقای رزم حسینی، جواد رزم حسینی به همراه محمد علی، محمد رضا و محمد مهدی رزم حسینی با تشکیل شرکت های تودرتوی معدنی و فولادی برای فرار از نهاد بازرسی و امنیتی، معاملات سنگینی با معادن فولاد انجام می دهند. فروش شرکت صوری ورشکسته به شرکت مس سرچشمه و صندوق بازنشستگی مس باید مشخص شود.»

همچنین محمد حسین فرهنگی، عضو هیأت رئیسه مجلس در جریان بررسی صلاحیت رزم حسینی به عنوان مخالف او صحبت کرد و گفت: «چرا ایشان از کشور خارج شدند و چرا مدت طولانی در کشورهای مختلفی که تروریست ها و فراریان در آنجا پناه گرفتند، حضور یافته و واردات انجام دادند؟ کارهای ایشان، هپکو را به آن وضع کشاند. رزم حسینی چه میزان اشراف در مهارت های اداری دارد؟ مهارت های ایشان مربوط به مدیران میانی است. ایشان در سطح استاندار و مدیرکل موفق بوده و هست، اما مثلا راهکار روشنی برای ذخایر استراتژیک ندارد، درحالی که ما مسائلی در ارتباط با حوزه صنعت، معدن و تجارت داریم. با مسئولیت ایشان اتفاقی برای این حوزه نخواهد افتاد. کالای اساسی توزیع نمی شود و ذخایر استراتژیک فراهم نخواهد شد.»

به گفته فرهنگی، «رزم حسینی در مدتی که در داخل فعالیت اقتصادی داشته، کارهای مشکوک زیادی دارد که باید توضیح دهد. ایشان برای یک شرکت صوری، وام هایی گرفته است. در حوزه های اقتصادی هم کارهای مفید مثبتی نشده است.»

در سوی مقابل نیز علی اصغر عنابستانی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس ازجمله نمایندگانی بود که از رزم حسینی دفاع کرد و گفت: «بعضی ها تحت تأثیر زردنویسان فضای مجازی هستند. هیچ کدام از اعضای خانواده رزم حسینی در خارج از کشور ساکن نیستند. بنده به عنوان نماینده به خاطر این نوع صحبت ها و توهین ها از مردم عذرخواهی می کنم. یکی از ویژگی های اصلی رزم حسینی، شناخت موانع تولید و تجارت است. همه ما در حوزه های انتخابیه خود واحدهای بزرگ اقتصادی داریم که به مسئولیت اجتماعی خودشان عمل نمی کنند. این واحدها نسبت به ایجاد اشتغال در منطقه بی تفاوت هستند.»

رزم حسینی چطور راهی ساختمان سمیه شد؟

همه چیز از برکناری رضا رحمانی در اردیبهشت ماه امسال شروع شد. پس از استعفای محمد شریعتمداری در دولت دوم روحانی، رضا رحمانی تصدی این وزارتخانه بزرگ را به عهده گرفت، اما حاشیه ‎های افزایش قیمت خودرو و همینطور عدم احیای وزارت بازرگانی دست به دست هم داد تا رحمانی در اردیبهشت ماه با حکم رئیس جمهور برکنار شود. البته به نظر می رسد آشفتگی بازار خودرو و عدم تشکیل وزارت بازرگانی تنها دلیل برکناری وزیر صمت نبوده، چراکه رئیس جمهور پس از برکناری رحمانی در نامه ای از مدرس خیابانی، سرپرست این وزارتخانه خواست تا نسبت به مدیریت بازار و تأمین کالاهای اساسی، ساماندهی قیمت خودرو، رفع موانع تولید و تعمیق ساخت داخل، کمک به توسعه صادرات غیرنفتی و بهبود فضای کسب و کار اقدام کند. به عبارت دیگر، احتمالا روحانی از عملکرد وزارت صمت در زمینه مدیریت بازار، تولید داخلی و صادرات رضایت نداشته و از مدرس خیابانی خواسته تا کارهای نکرده و راه ‎های نرفته رحمانی را انجام و دنبال کند.

ناظران سیاسی البته مهم‎ ترین دلیل برکناری رحمانی از وزارت صمت را در عدم تشکیل وزارت بازرگانی جست ‎وجو می کنند. در گرماگرم برکناری رحمانی و مجادله او با محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور، وزیر پیشین صمت در نامه ای بدون تاریخ و شماره به رئیس جمهور گفت که ۱۷ اردیبهشت محمود واعظی وی را تهدید کرده که در صورت رأی نیاوردن طرح تشکیل وزارت بازرگانی در مجلس برکنار خواهد شد و در نتیجه از او خواسته بود تا با لابی‎ گری با نمایندگان آذری زبان مجلس، آنها را قانع کند که به طرح مورد نظر دولت برای احیای وزارت بازرگانی رأی مثبت دهند، اما با شکست این طرح در مجلس دهم، واعظی در تماسی از رحمانی خواست تا از سمت خود استعفا دهد.

در هر حال، پس از برکناری رحمانی، حسین مدرس خیابانی ابتدا به عنوان سرپرست وزارتخانه صمت انتخاب شد و در نهایت به عنوان گزینه پیشنهادی دولت به مجلس معرفی شد، اما نتوانست رأی اعتماد نمایندگان را کسب کند و به جای او، جعفر سرقینی چند هفته ‏ای به سرپرستی وزارتخانه صمت رسید. حالا با رأی اعتماد مجلس، سکان هدایت این وزارتخانه استراتژیک در یک سال باقی مانده از عمر دولت تدبیر و امید به رزم حسینی سپرده شد تا او سه‎ گانه صنعت، معدن و تجارت کشور را از شرایط سخت تحریم و کرونا عبور دهد.

مطالبات بخش خصوصی از وزیر تازه صمت چیست؟

رزم حسینی در حالی با رأی مجلس یازدهم به عنوان آخرین وزیر صمت در دولت دوازدهم شناخته شد که کمتر از یک سال به پایان عمر دولت حسن روحانی باقی مانده است. البته همین مدت زمان برای دستگاه بزرگ و پرحجمی نظیر وزارت صنعت، معدن و تجارت به هیچ وجه زمان اندکی نیست و کارهای بر زمین مانده بسیاری در این یک سال باقی مانده می ‎تواند به دست رزم حسینی به سر منزل مقصود برسد.

وزیر جدید صمت همچنین ابتدای همین هفته (شنبه 5 مهرماه) به پارلمان بخش خصوصی رفت و در جمع فعالان اقتصادی، نقطه نظرات آنان را جویا شد. او با حضور در نشست اتاق بازرگانی ایران، از نزدیک مطالبات و خواسته‎ های بخش خصوصی را شنید و همچنین برنامه‎ هایش برای اداره وزارتخانه صمت را تشریح کرد. او در این نشست خطاب به بخش خصوصی، خود را از جنس آنان دانست و گفت که «به دنبال مدیریت بازار است و نه مداخله در آن.» رزم حسینی، مشارکت با بخش خصوصی، مدیریت بازار، کوچک سازی دولت و لزوم تعامل وزارت صمت با سایر نهادها و وزارتخانه‎ ها را از برنامه‎ های مهم خود اعلام کرد و شرایط اقتصادی کشور را به واسطه تحریم ‎ها و شیوع کرونا، سخت و دشوار دانست.

غلامحسین شافعی، رئیس اتاق بازرگانی ایران نیز در این نشست درباره وزیر پیشنهادی صمت گفت: «رزم حسینی در سال های قبلی مدیریت خود در بخش های مختلف کشور نشان داده که توانایی فعالیت هم زمان با نهادهای حاکمیتی و بخش خصوصی را دارد و از این رو امیدواریم که با رأی اعتماد مجلس یکی از مهم ترین وزارتخانه های اقتصادی کشور بتواند در ماه های پایانی دولت اقدامات مثبتی را در این زمینه اجرایی کند.»

مسعود خوانساری، رئیس اتاق بازرگانی تهران هم در این نشست به چالش ‎های بخش خصوصی اشاره کرد و گفت: «وزارت صنعت در طول پنج ماه گذشته وزیر نداشته و این در حالی است که در شرایط تحریم قرار گرفتن یک وزیر قدرتمند در این سمت می تواند برای اقتصاد ایران اهمیت زیادی داشته باشد. امروز بخش خصوصی در کنار تحریم ها با محدودیت هایی در حوزه های داخلی مواجه است که یکی از اصلی ترین دلایل آنها، نبود تصمیمات درست و سیاست های منطقی به شمار می رود.»

ارتباط با نویسنده: IvanKaramazof@yahoo.com