گیمیفیکیشن (Gamification) و بازاریابی / با مشتریان‌ تان بازی کنید

گیمیفیکیشن مفهوم کاربرد مکانیک بازی و تکنیک‌های طراحی شده برای آن بازی جهت ایجاد تعادل و انگیزه در افراد برای رسیدن به اهدافشان است. به قولی گیمیفیکیشن هنر استخراج تمامی عناصر و خو دادن آنها با یک بازی و اضافه کردن آنها به دنیای واقعی و مولد است. گیمیفیکیشن چیزی است که می‌توان آن را یک طراحی انسان محور در مغایرت با طراحی تابع متمرکز نام برد، سیستمی که در آن فرآیند طراحی برای انسان بهینه‌سازی شده است.

بازی نخستین صنعتی بود که در خصوص تمرکز انسان طراحی‌های کارشناسانه انجام داد. انجام بازی از درون انسان‌ها را شاد و خشنود می‌کند. در بازی‌ها اهدافی از جمله شکست غول‌ها و نجات دادن پرنسس‌ها وجود دارد که همه آنها بهانه‌های ساده‌ای برای سرگرم نگه داشتن کاربران است. طراحان بازی‌ها ده‌ها سال برای شناخت و تسلط روی انگیزه افراد و مشغول نگه داشتن آنها وقت صرف کردند، حال ما هم در کسب‌و‌کار از بازی‌ها یاد می‌گیریم و این همان دلیلی است که آن را با عنوان مفهوم گیمیفیکیشن عنوان می‌کنیم. اما متأسفانه بیشتر بازی‌ها آن‌طور که باید و شاید منفعتی جز بازی و وقت تلف کردن ندارند و به دور از واقعیت هستند و به جز سازندگان آنها برای اشخاص سودی در بر ندارند.

تصور کنید که یک بازی اعتیادآوری وجود دارد و هرچه زمان بیشتری برای آن صرف می‌کنید، برای شما پر بار‌تر و مفید‌تر هم خواهد بود. مسلما تمام طول روز مشغول آن خواهید بود و از آن لذت خواهید برد و مقام‌تان رشد می‌یابد، درآمد بیشتری نصیب‌تان می‌شود و در خانواده روابط بهتری خواهید داشت و در جامعه نیز مفید خواهید بود و حل مشکلات سخت برایتان کاری نخواهد داشت. این همان هدفی است که می‌توان برای بازی‌سازی تصور کرد و پتانسیلی است که گیمیفیکیشن می‌تواند عرضه می‌کند.

گیمیفیکیشن واقعاً چه کاری انجام می‌دهد؟

گیمیفیکیشن خود بازی را شامل نمی‌شود، بلکه عامل جذب‌کننده عناصر سرگرم‌کننده بازی به برنامه‌های دنیای واقعی است. تا حالا به گوی آبی رنگی که در لینکداین در صفحه پروفایل شما قرار دارد، توجه کرده‌اید؟ همان عملکردهایی را که شما انجام می‌دهید تا آن گوی پر شود خود یک گیمیفیکیشن محسوب می‌شود. در واقع اگر شما بتوانید چیزی را به‌عنوان یک بازی به شکل طبقه‌بندی شده درآورید، این مسئله معمولاً یک گیمیفیکیشن خواهد بود.

امروزه بیشتر بیمارستان‌ها و شرکت‌ها و مدارس برای ایجاد تعامل بیشتر با مخاطبان خود، به‌طور مشتاقانه از مفاهیم بازی  (رقابت، پاداش، وضعیت، موفقیت، یادگیری)استفاده می‌کنند. این امکان وجود دارد که به این پی ببرید مخاطبان شما تمایل داشته باشند تا در یک محیط مجازی به فضا رفته و مشغول جمع کردن امتیازات شوند یا شما به‌سادگی به دنبال راهی باشید تا از طریق آن، آنها را جهت بهره‌مندشدن از امتیازات برای صرف آن جهت دریافت خدمات ارسال رایگان درگیر سازید.

گیمیفیکیشن برند شما را قادر خواهد ساخت تا با ترکیب روابط احساسی طبیعی که مشتریان شما با بازی دارند، شما را به اهداف بازاریابی خود برساند. شما می‌توانید از تاکتیک‌های گیمیفیکیشن برای آموزش تعامل و افزایش وفاداری مشتریان خود استفاده کنید.

گیمیفیکیشن چه اهداف بازاریابی را می‌تواند برآورده کند؟ 

گیمیفیکیشن اساساً در جذب مخاطب و درگیر ساختن وی مؤثر خواهد بود. ابتدا بیایید این جمله را شفاف‌تر کنیم. منظور از مشغول کردن مخاطبان این است؛ سطح شناخت مشتری از سرمایه‌گذاری عاطفی و رفتاری در تعاملات تجاری خاص. چنین سطح وسیع تعامل مشتری از هیجان و احساس مستقیم داشتن به برند یا پیام آن از لحاظ هوش بازاریابی، بازخوردی قوی و ارزشمند محسوب می‌شود که به موارد ذیل منجر می‌شود:

- رضایت.

- وفاداری و حفظ آن.

- تبلیغ دهان به دهان.

-اثربخشی ارتباطات  (آگاهی).

- مجزا کردن اطلاعات.

- رفتار‌شناسی از شکایات.

- اطلاعات بازاریابی.

با توجه به اولویت تعاملات، سازمان‌ها می‌توانند در بالاترین سطح مشتریان خود را به اشتراک گذاشتن روند پیشرفت خود یا دعوت کردن دیگر دوستان‌شان و دریافت جوایز و مدال‌ها و... تشویق کنند. این انگیزه‌ها به بازگشت مجدد مشتری به سایت کمک بسزایی می‌کند و همچنین باعث وابستگی مثبت به برند، گسترش میزان رضایت از محصول و خدمات ارائه شده و همچنین طولانی شدن این روند از طریق تعامل با آنها می‌گردد.

با بازدید کنندگان خود تعامل داشته باشید

در راستای رسیدن به هدف خود که مشغول کردن مخاطبان‌تان مهم‌ترین آن است، بازی را به برند خود بیاورید. شما می‌توانید با اضافه کردن سرگرمی در قسمت دریافت امتیاز بابت خریدشان آنها را بیشتر ترغیب کنید تا هم خرید بیشتر انجام دهند و هم آن را با دوستان خود در میان گذاشته و به اشتراک بگذارند.

بازی Magnum Pleasure Hunt یکی از بهترین مثال‌هایی است که می‌توان به‌عنوان نمونه موفق و تاثیرگذار از اجرای گیمیفیکیشن در این بخش عنوان کرد. این بازی کاربران را در یک دنیای مجازی قرار می‌دهد که باید در آن معما‌ها و پازل‌هایی را حل کنند و در نهایت نیز امتیازات خود را می‌گیرند.با خلق این بازی سرگرم‌کننده و جالب، Magnum موفق شد بیش از 20 میلیون بازی را انباشته کند، شایعه‌ای را ترویج داده و محصولات اصلی خود را نیز در مرکز عمل قرار دهد.

مشتریان خود را آموزش دهید

هیچ دلیلی وجود ندارد که یادگیری نمی‌تواند سرگرم‌کننده باشد. به‌عنوان مثال، می‌توان دستورالعمل‌ها را طوری طراحی کرد که توضیح دهد چگونه می‌توان محصول شما را به‌عنوان یک بازی طوری تشریح کند که از طریق آن کاربران می‌توانند با راهنمایی‌های آن عملیاتی را که دلخواه آنهاست، انجام دهند. انجمن گردشگری سنگاپور به‌عنوان مثال در اینجا بیان می‌شود. این انجمن قصد داشت برای تشویق اعضای خود  جلسات، همایش‌ها، کنوانسیون‌ها، نمایشگاه‌ها و...بیشتری را به‌عنوان میزبان در سنگاپور برگزار کند.

به همین منظور شرکتی برای این انجمن Gamification با نام «تور» طراحی و عرضه کرد که در آن تمامی جاذبه‌های دیدنی و طبیعی و مناظر زیبای آن را تحت قالب عکس و فیلم به همراه توضیحات آموزشی ارائه کرد که تنها در دو ماه توانست بیش از 5000 جلسه را برای این انجمن در سنگاپور رقم بزند.

از گیمیفیکیشن در جهت افزایش وفاداری استفاده کنید

My Starbucks Reward، برنامه وفاداری تحت موبایل استارباکس است که در جهت تشویق مشتریان فعلی و جدید خود تعبیه شده تا از طریق این برنامه، مشتریان خرید‌های خود را انجام دهند. این برنامه وفاداری در خود از نشانگر میله پیشرفت، سطح پیشرفت و پاداش استفاده کرده است. مشتریان نیز امتیازات ویژه و همچنین نشان‌های چهار ضلعی سفارشی به ازای استفاده از این برنامه، همچنین چک کردن آن در دیگر فروشگاه‌های استارباکس دریافت خواهند کرد. در سال 2011 طی گزارشی استارباکس اعلام کرد به ازای هر چهار نفر در حال سفارش نوشیدنی، یکی از آنها در حال استفاده از برنامه آن بودند.

تقریباً هر شرکتی می‌تواند با تکنیک خاص و استفاده از گیمیفیکیشن، استراتژی‌های ارتقا‌دهنده در خصوص ترکیب و تعامل بهتر و آموزش مشتریانش ارائه دهد. نگاهی به کمپین‌های ضعیف برگزار شده گذشته یا اهداف بازاریابی که شما به دنبال آنها هستید تا به انجام برسانید بیندازید و از خود بپرسید آیا گیمیفیکیشن می‌تواند در این زمینه به شما کمک کند یا خیر؟

اگر شما متوجه آمار ضعیف فعالیت، نرخ تغییر پایین، نرخ پایین برگشت مشترک یا معارفه پایین شوید، نیاز به آن خواهید داشت تا یک راه‌حل بهتر در جهت در ارتباط بودن و تعامل با مشتریان خود پیدا کنید. یک نگاه عمیق به مخاطبانی که می‌خواهید به برند خود بکشانید و کسب‌و‌کار خود را به آنها معرفی کنید بیندازید و آنها را مورد مطالعه قرار دهید و سپس تعیین کنید که چه تاکتیک گیمیفیکیشنی می‌تواند برای برند شما منطقی و مناسب باشد و پس از آن شروع کنید و دل به کار دهید.

متخصص شبکه‌های اجتماعی