وضعیت اشتغال در دنیای امروز به سرعت در حال تحول است؛ به گونهای که سازمانها در حال کوچکتر شدن و رفتن به سمت دنیای مجازی و تعدیل نیرو هستند. از این رو مسئله امنیت شغلی و حفظ آن برای مدیران و زیردستان آنها اهمیتی دوچندان مییابد. در عصر جدید، توان رقابتی برای رسیدن به موفقیت یکی از چالشهای پیش روی مدیران و حفظ شغل یکی از اهداف اساسی کارمندان آنهاست. مدیران نیاز دارند که فرآیند به اشتراکگذاری مهارت در شغل زیردستانشان را بهتر درک کنند تا راهکارهایی کاربردی را برای ایجاد تغییر در سازمان و حفظ توان رقابتی ارائه بدهند. در ادامه به ویژگیهایی اشاره شده که با وجود آنها یک مدیر میتواند امنیت شغلی کارمندانش را تضمین کرده و به آنها در پیدا کردن شغلی مطمئن کمک کند. به بیان دیگر اگر کارمندانی در سازمان استخدام شوند که دارای این خصیصهها باشند، کمتر با خطر از دست دادن شغل از سوی مدیران شان مواجه خواهند شد و پیامدهای تغییر مداوم نیروهای انسانی در سازمان نیز به حداقل میرسد.
کارمندانی که ویژگیهای یک رهبر را دارند
داشتن ویژگیهای رهبری یکی از ابزارهای قدرتمند برای حفظ رقابت در حرفه کاری است. پس تا حد امکان باید به دنبال استخدام کارمندانی بود که از این ویژگیها بهرهمند باشند. کارمندان باید مانند یک رهبر ابتکار داشته و متفکر منتقد باشند، مشکلات را بهصورت استراتژیک حل کرده و کار تیمی را بپذیرند. آینده نگر بودن هم باید از خصوصیات دیگر آنها باشد. کار با دیگران نه تنها مستلزم علاقه به حوزه کاری، بلکه نیازمند توانایی الهام بخشی، انگیزه دادن و ارائه ایدههای جدید است. کارمندان نباید از اینکه افکارشان را بیان کنند هراس داشته باشند و اعتماد به نفس انجام این کار باید در آنها افزایش پیدا کند.
نگرش مثبت به همکاری با دیگران
یک کارمند نمونه حتی در شرایط استرسزا یا زمانهای محدود هم نگرش مثبتی به همکاری با دیگران دارد. سازمانها، کارکنانی میخواهند که نگرش شان نسبت به سازمان مثبت بوده و برای همکاری آستینهای شان را بالا زده باشند. اشتیاق و جاهطلبی در محیط یک سازمان مسری است و دیگر کارمندان را تحتتاثیر قرار میدهد. کارمندان نه تنها در کیفیت و خلاقیت حرفهای خود، بلکه در اعتماد، صداقت و نگرششان نسبت به دیگران هم باید برتر باشند. تبادل فرهنگی و درک درست از تنوع، از نشانههای یک کارمند تواناست. باید با افرادی کار کنید که قدرت نفوذ داشته، به تنظیم اهداف کمک کرده و چشمانداز ایجاد کنند.
تمایل به پذیرش تغییر
تمایل به پذیرش تغییر در اهداف شخصی، شغلی و خلاقیت از دیگر ویژگیهای کارکنان خلاق و نوآور است. اگر کارمندان تغییر را سریعتر بپذیرند و در جهت آن تلاش کنند، از سوی مدیر مورد قدردانی قرار خواهند گرفت و نظر مثبت او را بر خواهند انگیخت. آنها باید تغییر را بهعنوان یک چالش بپذیرند. داشتن مهارتهای فردی در دنیای امروز امری حیاتی است. سبک ارتباطات و وضوح در نحوه برخورد با دیگران میتواند سبب انسجام و بهرهوری شود. یک کارمند نمونه باید توانایی همکاری تیمی و توانایی گوش دادن و ترکیب اطلاعات مختلف را داشته باشد. پاسخگویی نسبت به مسئولیت یک امر بدیهی است. دانستن زمان اختصاص یافته به وظیفه و برنامهریزی جهت انجام کار از سوی کارمند سبب کارایی و تسریع روند امور سازمان میشود. افزایش بهرهوری و تجزیه و تحلیل دقیق خدمات ارائه شده میتواند تداوم شغل را حفظ کند.
قابلیت حفظ شغل
کاهش ریسک از دست دادن شغل میتواند استرس و نگرانیهای جسمی و محیطی ناشی از آن را کاهش دهد. کارمندان باید حرفه خود را همانند یک سرمایهگذاری در نظر بگیرند. مدیر باید دائما به زیردستان خود یادآوری کند که کار کارمند، منبع اصلی درآمدش است، اما میتواند با انجام کارهایی شغلش را در برابر خطر از دست دادن آن در امان نگه دارد. یکی از این موارد، ارتقای تحصیلات است. برای مثال در امریکا کارمندانی با تحصیلات بالاتر، دانش فنی بهتر و نوآوری در سازمان در اولویت قرار دارند. زیردستان باید با تغییرات مربوط به حوزه کاری شان همگام بوده و با همکاران سابق، همرشتهایها و انجمنهای حرفهای ارتباط خود را حفظ کنند. بهروزسازی مهارتها به طور مداوم نیز دارای اهمیت است، چرا که موفقیت و گزینههای شغلی باثبات به طور عمده به دانش کارمند بستگی دارد. بسیاری کارکنان از این شکایت دارند که از دانش شغلی اضافی آنها در شغل استفاده نمیشود، اما استخدام این کارمندان مطلع میتواند همانند سرمایهگذاری در مشاوره و ارائه راهحلهای مناسب در مواقع بحران باشد. همچنین کارمندان باید انرژیشان را صرف کارهایی کنند که به آنها علاقه دارند. خستگی در شغل سبب بیانگیزگی و از زیر کار در رفتن شده و این خود عاملی بر از دست دادن شغل است.
راهنمایی کارمند در صورت از دست دادن شغل
اگر مدیر به دلایلی قادر به حفظ نیروی انسانی خود نیست و ناگزیر از اخراج است، باید او را تشویق به ارزیابی خود کند تا کارمند بتواند مهارتها، ارزشها، نیازها و جو تجارت و صنعت خود را بررسی و تجزیه و تحلیل کند. یک تصمیم متمرکز با توجه به مسیر شغلی و اینکه چه جایگاهی دارد و به کجا میخواهد برسد، باید اتخاذ شود. کارمند اخراجی را تشویق کنید که با افراد مثبتنگر معاشرت کند. او باید آگاه باشد که حال میتواند نوسان داشته باشد و تغییر کند. پس نباید خود را منزوی کند و باید روحیهاش را قوی نگه دارد. نباید فراموش کرد وقایع ناگهانی که در زندگی یک فرد به وجود میآید میتواند در او اختلال عاطفی به وجود آورده و منجر به شوک، انکار، خشم و افسردگی شود. در این شرایط کارمندان باید از یک مشاور خوب بهره بگیرند، به خود فرصت بهبود بدهند و سپس به تدریج در مسیر پیشرفت دوباره گام بردارند. فردی که شغلش را از دست میدهد باید به آگهی روزنامهها و آگهی الکترونیکی در وبسایتها دقت کند تا ببیند چه شغلهایی با توجه به مهارتها و در حیطه کاری او وجود دارد.
بعضی از سایتها در قبال اندک مبلغی، فرصتهای شغلی را روزانه به ایمیل فرد ارسال میکنند. میتوان در آن سایتها عضو شد و به شرکتهایی که به شغلهای مرتبط آنها نیاز دارند، رزومه فرستاد. همچنین تهیه لیستی از گزینههای شغلی ممکن و شرکتهایی که تمایل به کار در آنجا دارند و مراجعه حضوری به آنجا روش دیگر برای یافتن شغل است.