گردش مالی برگزاری رقابت های جام جهانی از آن دست موضوعاتی است که همواره مورد توجه رسانه ها و کارشناسان اقتصادی قرار داشته است. سود سرشار فیفا از برگزاری این رقابت ها در کنار سود کشور میزبان و همچنین هزینه های سرسام آور آماده سازی زیرساخت های مورد نیاز برای برگزاری رقابت ها از جمله مباحثی است که عموما در قبل و بعد از برگزاری این رقابت ها مورد توجه افراد قرار می گیرد.
در ادامه و به بهانه افزایش تعداد تیم های شرکت کننده در رقابت های جام جهانی فوتبال از 32 به 48 تیم، گردش مالی دو دوره قبلی بزرگ ترین و محبوب ترین رویداد فوتبالی جهان را زیر ذره بین قرار داده و به بررسی رقابت های برگزار شده در آفریقای جنوبی و برزیل خواهیم پرداخت.
درآمد 15 میلیارد دلاری فیفا از جام جهانی برزیل
اطلاعات موجود در گزارش رسمی منتشر شده از سوی فدراسیون جهانی فوتبال فیفا حاکی از آن است که ارگان اداره کننده فوتبال جهان موفق شده است تا میلیاردها دلار از برگزاری رقابت های جام جهانی فوتبال در برزیل به جیب بزند. آمارهای منتشر شده از سوی فیفا بیانگر آن است که فدراسیون جهانی فوتبال 4میلیارد و 800 میلیون دلار از آخرین دوره رقابت های جام جهانی درآمدزایی کرده است.
این در شرایطی است که طبق محتویات موجود در همین گزارش، هزینه های برگزاری بزرگ ترین تورنومنت فوتبالی جهان در برزیل رقمی بالغ بر 2میلیارد و 200میلیون دلار گزارش شده است. این به معنای آن است که جام جهانی برزیل 2 میلیارد و 600 میلیون دلار سود خالص برای فیفا به ارمغان آورده است.
بررسی تفکیکی آمارهای موجود در گزارش مالی منتشر شده از سوی فیفا حاکی از آن است که 2 میلیارد و 400 میلیون دلار از درآمد گزارش شده از محل حق پخش تلوزیونی رقابت ها محقق شده است. در حالی که یک میلیارد و 600 میلیون دلار آن را اسپانسرها پرداخت کرده و 527 میلیون دلار دیگر درآمد ناشی از فروش بلیت بازی ها عنوان شده است.
از سوی دیگر، هزینه های صورت گرفته توسط فیفا شامل پرداخت 476 میلیون دلار در قالب جایزه به کشورهای صعود کننده به مرحله نهایی رقابت ها و 370 میلیون دلار برای تامین هزینه های تولید برنامه های تلوزیونی می شود. از سوی دیگر پرداخت رقمی بالغ بر 453 میلیون دلار به کمیته برگزاری رقابت های جام جهانی در برزیل از جمله هزینه هایی است که در قالب پرداخت های صورت گرفته از سوی فیفا دسته بندی شده است.
لیست پول های پرداخت شده از سوی فیفا در شرایطی منتشر می شود که این فدراسیون کمکی در بخش هزینه های صورت گرفته برای برگزاری رقابت ها توسط کشور میزبان نظیر اختصاص بودجه به ساخت ورزشگاه های مورد نیاز، توسعه زیرساخت های حمل و نقل و بهبود شرایط اسکان نکرده است.
هزینه 3میلیارد دلاری آفریقای جنوبی برای میزبانی جام جهانی فوتبال
اگرچه هزینه برگزاری جام جهانی فوتبال در آفریقای جنوبی از پیش بینی های صورت گرفته توسط دولت این کشور بیشتر شد، اما این افزایش هزینه برای توسعه فوتبال و زیرساخت های این کشور توسعه یافته آفریقایی تاثیری روی درآمدهای این رقابت ها نداشته و براساس آمارهای منتشر شده، آفریقای جنوبی موفق شده است تا 6میلیارد دلار سود خالص از میزبانی جام جهانی فوتبال به دست آورد.
اختصاص رقمی بالغ بر یک میلیارد و 100 میلیون دلار برای نوسازی و احداث ورزشگاه های جدید از جمله هزینه هایی است که این کشور برای میزبانی رقابت های جام جهانی فوتبال متقبل شده است. با این حال عمده ترین هزینه صورت گرفته تخصیص رقمی معادل یک میلیارد و 300 میلیون دلار برای توسعه زیرساخت های حمل و نقل و در نهایت صرف مبلغ 392 میلیون دلار برای بهبود شرایط و نوسازی بنادر ورودی آفریقای جنوبی از جمله هزینه هایی است که مقامات این کشور برای برگزاری رقابت ها درنظر گرفته بودند.
با این وجود اگرچه هیچ گزارش رسمی مبنی بر درآمدهای ناشی از میزبانی جام جهانی فوتبال توسط دولت آفریقای جنوبی منتشر نشده است، بسیاری این درآمدها را رقمی بالغ بر 6 میلیارد دلار برآورد می کنند. این در حالی است که سهم فیفا از سود حاصل از برگزاری رقابت های جام جهانی در آفریقای جنوبی رقمی معادل 4میلیارد و 190 میلیون دلار گزارش شده است.