گردش مالی 18هزارمیلیارد ریالی شرکت‌های مستقر در پارک‌های علم و فناوری

وزیرعلوم، تحقیقات و فناوری گفت: گردش مالی شرکت‌های مستقر در پارک‌ها و مراکز رشد علم و فناوری کشور در سال 1394 حدود 18 هزار میلیارد ریال بوده است. محمد فرهادی، در مراسم اختتامیه و معرفی برگزیدگان بیست و نهمین جشنواره بین‌المللی خوارزمی اظهار داشت: اسناد بالادستی کشور از جمله سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه علم و فناوری و همچنین اقتصاد مقاومتی، برنامه پنجم توسعه، سند چشم‌انداز 20 ساله کشور و رویکرد دولت تدبیر و امید، همگی حوزه علم، فناوری و نوآوری را جزو حوزه‌های مهم و تأثیرگذار در کشور دانسته و توسعه این بخش را در اولویت برنامه‌های توسعه‌ای کشور قرار داده‌اند. 

وی با بیان اینکه در تدوین برنامه ششم توسعه، سیاست‌های علم و فناوری ابلاغی مقام معظم رهبری به‌عنوان الگو و ملاک عمل قرار گرفته است، افزود: برای تدوین برنامه در حوزه آموزش، پژوهش و فناوری می‌توان به مواردی همچون دستیابی به رتبه اول منطقه در علم و فناوری، اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پژوهش، افزایش سهم آموزش‌های مهارتی در نظام آموزشی کشور، توسعه علوم پایه و تحقیقات بنیادی اشاره کرد.

وی یادآور شد: براساس برنامه ششم توسعه، باید سهم تحقیقات از تولید ناخالص داخلی به 3 درصد برسد، درحالی‌که این میزان، اکنون 48 صدم درصد است و البته دولت در سال اول برنامه ششم توسعه (1395)، افزایش این بودجه را تا 1.1 درصد تولید ناخالص داخلی به مجلس شورای اسلامی پیشنهاد داده است.

وزیر علوم، جایگاه علمی ایران را از نظر تعداد مقالات علمی نمایه شده در پایگاه‌های بین‌المللی در سطح منطقه و بین کشورهای اسلامی مطلوب توصیف کرد و گفت: البته به دلیل محدودیت‌های موجود طی چند سال اخیر، کاهش نسبی تعداد مقالات کنفرانسی را شاهد بوده‌ایم. وی ادامه داد: از نظر تعداد کل مقالات نمایه شده در نمایه ISI طی سال‌های 2014 تا 2015، ایران در رتبه دوم منطقه و 20 دنیا قرار دارد و به استناد پایگاه اسکوپوس، دارای رتبه 16 جهانی است. 

به گفته فرهادی، ایران دارای رتبه چهارم رشد علمی در میان 20 کشور برتر تولید عمل دنیا در سال 2014 بوده و از نظر شاخص متوسط ارجاع‌دهی مقالات نیز ایران جایگاه اول منطقه را داراست و رتبه استنادی ایران در جهان 22 گزارش شده است. وی یادآور شد: در حال حاضر ایران، 1.56 درصد کمیت علم دنیا را تولید کرده و در سال 2015 از نظر سهم مقالات برتر و پراستناد، کشور ما بیش از 1.6درصد مقالات یک درصد برتر را از آن خود کرده است و تعداد 200 دانشمند ایرانی جزو یک درصد برتر دنیا قرار گرفته‌اند.

وزیر علوم همچنین به رتبه تک رقمی تولید بین‌المللی علم ایران در برخی رشته‌ها همچون مهندسی شیمی، مکانیک، فناوری نانو و زیست فناوری اشاره کرد. فرهادی ایجاد و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان، مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری را از بسترهای لازم برای حمایت از نوآوری برشمرد و گفت: نزدیک به 15 سال از تأسیس نخستین پارک علم و فناوری در کشور می‌گذرد و در حال حاضر 38 پارک و 168 مرکز رشد توانسته‌اند از وزارت علوم مجوز فعالیت بگیرند و نزدیک به 4 هزار شرکت فناور و حدود 30 هزار نیروی فناور در پارک‌ها و مراکز رشد کشور فعال هستند. وی افزود: طبق بررسی‌ها میزان سرمایه‌گذاری برای ایجاد هر شغل در پارک‌های علم و فناوری، بین 40 تا 50 میلیون است، درحالی که برای ایجاد هر شغل در کشور به‌طور میانگین، چندین برابر این مبلغ هزینه می‌شود. 

وزیرعلوم کسب پنج دوره مقام ریاست منطقه‌ای غرب آسیا و شمال آفریقا در انجمن بین‌المللی پارک‌های علمی طی 10 سال گذشته را نشانگر حضور پررنگ و موفق ایران در جوامع علمی بین‌المللی ارزیابی کرد. وی دیپلماسی علمی و فناوری را یکی از راه‌های مهم توسعه دیپلماسی خواند و گفت: این فرآیند از طریق استادان و دانشجویان دانشگاه‌ها و مراکز علمی و پژوهشی و انتقال دانش و فناوری صورت می‌گیرد ولی متأسفانه در سال‌های گذشته، به دلایل مختلف کشور نتوانسته از ظرفیت عظیم دانشگاهیان در این مسیر بهره بگیرد. 

به گفته فرهادی، ایران از نظر چاپ مقالات مشترک با محققان خارجی وضعیت چندان مناسبی ندارد و این امر، حاکی از نبود تعامل کافی میان محققان ایرانی و دیگر کشورها و همچنین کاهش شدید در بخش اعتبارات لازم برای انجام فرصت‌های مطالعاتی یا عدم تخصیص بودجه کافی برای شرکت در کنفرانس‌های بین‌المللی است.