وقتی حسابی گرسنه باشی، اهمیت این شغل را درک میکنی. تصور کن در خانه هستی و هیچ چیز برای خوردن نداری. شاید اهل رستوران رفتن هم نباشی چون احساس میکنی در مکانهای عمومی، نمیتوان به راحتی غذا خورد. به همین دلیل آشپزخانههایی در سطح شهر وجود دارند که مجزا از آشپزخانههایی که در خانه تعبیه شدهاند، فعالیت میکنند و انواع غذاهای خانگی را به مشتریان خود ارائه میدهند. با استفاده از این غذاها طعم دستپخت مادر خانه برایت تکرار میشود.
اهمیت غذا موجب شده که مشاغل زیادی حول محور این مسئله حیاتی شکل بگیرد. غذا حالا تنها نگرانی خانوادهها نیست. بلکه شرکتها، کارخانهها و هر محیط اداری و کاری که دائر میشود، به فکر تهیه و تدارک غذا برای کارمندان و کارکنان خود هستند. از شرکتهای خصوصی کوچک گرفته تا کمپانیهای بزرگ هواپیمایی. بنابراین صاحبان صنعت، همیشه باید آَشپزخانه مجهزی برای کارکنان خود در اختیار داشته باشند. هزینههای اضافه، نبود منابع انسانی با کارایی لازم و کمبود زمان موجب شده مدیران غذای خود و کارمندانشان را به دیگران بسپارند. خانوادههای زیادی نیز به دلیل شاغل بودن و ساعات طولانی کار، وقت حضور در آشپزخانه را ندارند، بنابراین سالهاست که آشپزخانههای مستقلی در سطح شهرهای بزرگ و کوچک ایجاد شدهاند تا نیازهای این افراد را برطرف کنند. کیترینگ اصطلاحی است که برای این آَشپزخانههای خصوصی به کار میرود.
سرمایه لازم برای شروع
شروع هر کاری سرمایهای لازم دارد. برآورد این سرمایه میتواند مسیر هر سرمایهگذاری را روشن کند تا بتواند درست تصمیم بگیرد و به موفقیت نزدیک شود. بازار غذا هم به خاطر حساسیتهای بهداشتی که دارد معمولا تجهیزات ویژهای را میطلبد که خرید آنها سرمایه نسبتا زیادی میخواهند.نخستین گام اجاره یک مکان است. در حقیقت انجام این کار به مسائل مختلفی بستگی دارد؛ اینکه هدف سرمایهگذار از حضور در این صنعت، تامین غذا برای چه کسانی باشد، متراژ مکان هم متفاوت است. مثلا قرارداد بستن با شرکتها و تهیه حجم بالای غذا بهصورت روزانه نیاز به مکانی حداقل 100متری دارد. آشپزخانههای حرفهای تا 500متر هم مساحت دارند.
نیاز اساسی دیگر، تجهیزات لازم برای پخت و پز است. در همین ارتباط مدیر کیترینگ دارچین در منطقه پاسداران به «فرصت امروز» میگوید: «یخچال، فریزر، سردخانه، وسایل طبخ مانند دیگ، فر، اجاق، هود و غیره از جمله وسایل لازم برای ایجاد یک کیترینگ است.» وی حداقل هزینه برای تجهیز یک آشپزخانه بالای 100متر را 130میلیون تومان میداند. این مدیر در ادامه به سرمایه لازم برای رهن و اجاره یک مکان 100متری در محدوده ونک و پاسداران نیز اشاره میکند و میافزاید: «در محدود میدان ونک و منطقه پاسداران بین 200 تا 300میلیون تومان برای رهن و بین 7 تا 8میلیون تومان برای اجاره ماهانه لازم است.»
ریسکها و تهدیدها
اما نحوه کار کیترینگها با هم فرق دارد. مسئول یک کیترینگ در منطقه آریاشهر در این مورد میگوید: «نحوه کار کیترینگها هم خردهفروشی است و هم عمدهفروشی. مثلا قرارداد با شرکتها و ادارهها.» این شخص در مورد تهدیدهای این کار معتقد است: «قرارداد با شرکتها سختیهای زیادی دارد، زیرا شرکتها مثلا یک ماه غذا میگیرند و آخر ماه یا شاید دو ماه بعد تسویه میکنند. بنابراین همیشه باید حداقل 50میلیون تومان ذخیره داشته باشید تا برای تهیه موادغذایی و حمل و نقل غذا تا محل مورد نظر مشتریان با مشکل مواجه نشوید. همچنین هزینههای مربوط به اجاره، آب، برق و دستمزد کارگر را هم باید حساب کنید. از طرفی ممکن است شرکتها نقدا حساب نکنند و چک مدتدار بدهند. بنابراین باید ذخیره پولی لازم را برای ادامه دادن به این کار در اختیار داشته باشید.»
فعالان بازار و برگشت سود
رنجبر، مدیر کیترینگی در تهرانپارس به خبرنگار «فرصت امروز» میگوید: «بسته به منطقه و متراژ مغازه سرمایه برای تجهیز آشپزخانه متفاوت است. اگر جای مناسب داشته باشید، هزینه سرمایهگذار به غیراز اجارهبها و تنها برای تجهیز یک کیترینگ 40 متری، حدود 70میلیون تومان است.» وی اضافه میکند: «افراد تازهکار با مکان 30 تا 40 متری، یک کارگر و پخش تراکت درب منازل و شرکتها شروع میکنند که البته دستمزد کارگر و تراکت پخشکن کمتر از یک میلیون تومان نیست.»
این مدیر که البته عطای کیترینگداری را به لقایش بخشیده است در ادامه و در مورد علت رها کردن این شغل اضافه میکند: «برایم نمیصرفید. دست زیاد شده بود، هزینه موادغذایی متغیر بود و همین نوسانات زیاد موجب شد تا این کار را رها کنم.»
خانمی هم که مدیریت یک کیترینگ در محدوده عباسآباد را بر عهده دارد، در مورد میزان سوددهی و درآمدزایی این شغل، اظهار میکند: «این شغل درآمد خوبی دارد، چون کار غذا همیشه سود خود را دارد، ولی در این کار هم تنها عده معدودی برنده واقعی بازار هستند، چون باید بتوانید بازار رقابت را ببرید و قدرت مالی برای مانور داشته باشید تا در چرخه بازار رقابت بمانید.»
وی همچنین سرمایه لازم برای اجاره یک مکان 50متری در محدوده کیترینگ خودش را حداقل 50میلیون تومان پول پیش و 5میلیون تومان اجاره ماهانه میداند. این مدیر همچنین اضافه میکند در صورتی که فرد سرمایهگذار با سنجش دقیق حرکت و مولفههای لازم را رعایت کند، بعد از دو سال میتواند به برگشت کامل سرمایه و رسیدن به سوددهی امیدوار باشد. البته میزان سوددهی بستگی به حجم فروش و تعداد مشتریانی دارد که در طول یک ماه برای کیترینگ رقم میخورد.
سایر هزینهها و مجوز
هزینههای آب و برق، مالیات، بیمه، دستمزد کارگر، هزینه تهیه موادغذایی و اجاره موجب شده است تا سرمایهگذاری در صنعت کیترینگ کار هر کسی نباشد. برای دریافت مجوز ایجاد کیترینگ باید به اتحادیه صنف غذاپزان در خیابان ملک مراجعه کنید.
نکات ظریفی که نباید فراموش کنید
مشتریان را طبقهبندی کنید؛ مشتریان دائمی یا مشتریهای معمولی. این راهی برای تنظیم درآمد است. علاوه بر این محدوده فعالیتها برای هر مشتری کمک میکند که سرویسدهی تغییر کند. اینکه مشتری شرکتها باشند یا خانوادهها هم در کیفیت غذا تاثیر دارد و هم در تعیین قیمت آن. بنابراین قبل از شروع کار باید مشتریان خود را مشخص کنید تا محدوده فعالیت شما و نیازهایتان مشخص شود. قبل از هر تصمیمی که برای شروع این کار میگیرید، شش فاکتور مهم را باید رعایت کنید: موقعیت مکانی کیترینگ، شرح حال مشتریان، سبک یا اندیشه رستوران، پرسنل قدرتمند، نقشه فیزیکی رستوران، بوفه و منوی غذایی جهت سفارش. شیوه کار شما هم میتواند این موارد را پوشش دهد: سرویسهای بیرونبر غذا، سرویسدهی به ملاقاتهای کاری، کنفرانسها و قراردادها، سرویس تغذیهای قراردادی با شرکتها و موسسات به طور دائم و سرویسدهی به خانوادهها.
اصل مهمی به نام تبلیغات
مهمترین عامل موفقیت برای کیترینگهایی که قرار است خردهفروشی داشته باشند و خانوادهها از آنها خرید کنند، حضور جدی در امر تبلیغات است. از صحبتهایی که با مدیر چند کیترینگ داشتیم چنین برمیآید که برای شروع خردهفروشی در همان ماه اول باید حداقل 10میلیون تومان برای تبلیغات هزینه کنید. تبلیغات کیترینگها هم شامل پخش تراکت در سطح شهر و چاپ آگهی در مجلات و روزنامههای سراسری است.
آینده این صنعت
افزایش جمعیت بر رشد و پیشرفت شغل کیترینگ تاثیر دارد. رستورانهایی که در مناطق کمجمعیت واقع شدهاند، نمیتوانند انتظار استقبال خوب مردم از رستوران را داشته باشند. بنابراین اینکه کیترینگ شما در چه منطقهای با چه تراکم جمعیتی قرار گرفته باشد، اهمیت اساسی دارد، زیرا مناطقی با جمعیت زیاد تعداد زیادی از رستورانها و کیترینگها را میطلبد که میتوانند بازدهی بسیار خوبی داشته باشند.