این روزها همه بحثها در آمریكا تحت تاثیر انتخابات سال آینده این كشور است. این انتخابات از چند جهت اهمیت زیادی دارد. اول آنكه بعد از هشت سال ریاستجمهوری جنجالی باراك اوباما كه بهعنوان نخستین رئیسجمهور سیاهپوست آمریكا در عرصه سیاست داخلی این كشور اتفاقات كمنظیری را دامن زد، اكنون همه در انتظار چرخش قدرت و چهره و حتی حزب جدید در كاخ سفید هستند.از سوی دیگر، جامعه آمریكا این روزها به تایید خود مقامات ارشد و تحلیلگران این كشور، بیش از هر زمان دیگری دوقطبی شدهاست.
اعتراض و بیاعتمادی به سیستم و حتی ارزشهای آمریكایی به وضوح در میان مردم دیده میشود. پلیس به خاطر خشونت و تبعیض، سیاستمداران حاكم به خاطر توجه به منابع ثروت و بیتوجهی به طبقه متوسط، دستگاه امنیتی و اطلاعاتی به خاطر تجاوز به حریم خصوصی مردم و همینطور رسانهها به خاطر اینكه تحت كنترل لابیهای قدرت و ثروت هستند، همگی مورد سرزنش قرار گرفتهاند.
در این میان نامزدهایی از هر دو حزب دموكرات و جمهوریخواه تا اینجای تبلیغات انتخاباتی مورد اقبال رأیدهندگان قرار گرفتهاند كه حرفهایی عجیب میزنند، مواضع نامتعارف میگیرند و خود را خارج از چارچوب نفوذ و شعارهای حزبیشان معرفی كردهاند. دونالد ترامپ و برنی سندرز در دو سوی انتهایی طیفهای راست و چپ قرار گرفتهاند.
اما در این میان و درحالیكه 9 ماه به انتخابات ریاستجمهوری آمریكا باقی ماندهاست، باراك اوباما در صریحترین سخنانی كه تاكنون درباره نظام سیاسی كشورش و خطاب به رأیدهندگان آمریكایی گفته، از آنها خواستهاست برای اصلاح سیستم دموكراسی آمریكایی كه آن را ناقص خوانده، در انتخابات شركت كنند.
او هفته گذشته طی سخنرانی در نشست مجمع نمایندگان ایلینویز گفت: وقتی 99 درصد مردم در انتخابات شركت كنند و رأی بدهند، آن وقت دیگر هرچه یك درصد ثروتمند جامعه در انتخابات هزینه كنند بیاثر خواهد شد. اوباما گفت كه میداند هزینههای انتخاباتی آمریكا را 150 خانواده خاص میپردازند. یعنی 150 خانواده هستند كه با پولشان در انتخابات اعمال نفوذ میكنند.
اما اگر مردم آمریكا با صندوقهای رأی آشتی و در انتخابات شركت كنند، نفوذ ثروت این 150 خانواده كه به یك درصد ثروتمند جامعه معروفند كم خواهد شد. در آمریكا معمولا مشاركت انتخاباتی پایین است. متوسط مشاركت آمریكاییها در انتخابات در چهار دوره گذشته حدود 60 درصد بودهاست. این رقم به نسبت مشاركت انتخاباتی در كشورهای پیشرفته دنیا رقم پایینی است.
وال استریت ژورنال دو سال پیش در گزارشی با اشاره به تحلیل آماری رأیدهندگان نوشت: طبقه فقیر و كمدرآمد مشاركت پایینی در انتخابات آمریكا دارند. بعضی میگویند دلیل این مشاركت پایین آن است كه در آمریكا براساس قانون روز رأیگیری روز تعطیل نیست و باید روز سهشنبه ماه باشد. طبقه كمدرآمد معمولا از ساعت كاریشان نمیگذرند تا به محل رأیگیری بروند تا به بهای كسر حقوق، رأی بدهند.
اما اوباما با اشاره به میزان نارضایتی گسترده در جامعه از نابرابری و نفوذ ثروتمندان، راه اصلاح سیستم را مشاركت مردم در انتخابات میداند و از آنها خواستهاست به هر قیمتی در این انتخابات شركت كنند و رأی بدهند. او كه خود با كمكهای مالی مردمی هزینه تبلیغاتی ورود به كاخ سفید را تامین كرده، اكنون مردم را به نوعی قیام علیه سیستم حاكم از طریق مشاركت بالای انتخاباتی فراخواندهاست.
کارشناس مسائل بینالملل