پتانسیل‌های داروسازی جابرابن‌حیان برای افزایش سودآوری

در سال 1339 شركت كوچكی با نام اسكوئیپ ایران تحت لیسانس اسكوئیپ آمریكا در تهران آغاز به كرد. در آن زمان تولیدات شركت محدود به تعدادی از داروهای كورتیكواستروئیدی قلبی و عروقی، ضدسرفه و تقویتی بود. پس از انقلاب سال 1357، كلیه شركت‌های چندملیتی از جمله شركت اسكوئیپ ملی شدند و تحت پوشش سازمان صنایع ملی قرار گرفتند. به این ترتیب نام جابرابن‌حیان برای این شركت انتخاب شد كه از سال 1370 به‌صورت شركت سهامی عام درآمده است. در حال حاضر شركت داروسازی جابرابن‌حیان یكی ازبزرگ‌ترین تولید‌كنندهای آنتی‌بیوتیك‌های تزریقی و غیرتزریقی در ایران بوده كه با استفاده از دانش كارشناسان باتجربه و دستگاه‌های پیشرفته در جهت تولید آنتی‌بیوتیك‌های گروه پنی‌سیلین و سفالوسپورین پیشقدم است. این شرکت با نماد دجابر از 31 مرداد سال 1371 در بورس اوراق بهادار تهران شناخته می‌شود.

سرمایه شرکت در حال حاضر 378 میلیارد ریال است. آخرین افزایش سرمایه شرکت که 100درصد و از محل سود انباشته بوده در سال 1389 انجام شده است. با توجه به سود انباشته 889میلیارد ریالی جابر و همچنین رویه سال‌های گذشته شرکت که تقریبا هر چهار سال یک‌بار افزایش سرمایه از محل سود انباشته را در دستور کار خود داشته، احتمال انجام این مهم در سال آینده بسیار زیاد است که می‌تواند یکی از مزیت‌های مهم شرکت برای سرمایه‌گذاری توسط فعالان بازار سرمایه باشد.

سهامدار عمده شرکت در حال حاضر شركت سرمایه‌گذاری شفادارو از زیرمجموعه‌های شرکت سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی متعلق به بانک ملی است. شرکت سرمایه‌گذاری صبا تامین و موسسه صندوق بازنشستگی، وظیفه و از کار افتادگی نیز از دیگر سهامداران عمده مهم شرکت هستند.

پتانسیل‌های شرکت برای تعدیل مثبت

داروسازی جابر‌ابن‌حیان همچنین مالکیت 87 درصد از شرکت راموفارمین، 30 درصد از شرکت پخش رازی، هفت درصد از داروسازی شهید قاضی و 18.5 درصد از مالکیت داروسازی دانا را در اختیار دارد. پیش‌بینی شرکت از محل سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های مذکور معادل 18.5 میلیارد تومان است. این رقم بالغ بر 25درصد از سود قبل از کسر مالیات شرکت را شامل می‌شود. در سال گذشته درآمد شرکت از این محل معادل 24 میلیارد تومان بوده است، بنابراین با توجه به افزایش نرخ‌های اعمال شده پیش‌بینی محتاطانه شرکت در خصوص تقسیم سود شرکت‌های زیرمجموعه مشهود است و این انتظار وجود دارد که درآمد شرکت از این محل بالاتر از پیش‌بینی شرکت محقق شود.

ویال، قرص و کپسول، شربت و قطره، اسپری و پماد و کرم از محصولات تولیدی شرکت هستند. ولی محصول اصلی شرکت ویال است که بیشترین درآمد شرکت را حاصل می‌کند. به‌گونه‌ای که 69 درصد از درآمد شرکت مربوط به این محصول بوده که در واقع همان آنتی‌بیوتیک تزریقی است و اوج فروش آن در نیمه دوم سال و همزمان با شروع فصل سرماخوردگی است. بنابراین از جمله مسائلی که در مورد این شرکت باید به آن توجه شود فصلی بودن فروش محصولات است، که می‌تواند پوشش سود و فروش شرکت را در گزارش‌های فصلی که به بورس ارائه می‌کند با نوسان زیادی همراه کند.

نرخ‌های فروش شرکت در محصولات تاثیر‌گذار مثل ویال، در گزارشات فصلی که به بورس ارائه شده، یک روند افزایشی را به خود می‌بیند که نشان می‌دهد افزایش نرخ‌های صورت گرفته از سوی سازمان غذا و دارو شامل حال این شرکت نیز شده است. به‌گونه‌ای که اگر نرخ‌هایی که در فصل پاییز محصولات شرکت به بازار عرضه شده‌اند را به فصل زمستان تعمیم داده و دیگر مسائل اثرگذار بر سودآوری شرکت را ثابت فرض کنیم، تعدیل مثبت حدود 13درصدی سود شرکت از این محل دست یافتنی است. حال اگر پتانسیل تعدیل سود شرکت از محل سرمایه‌گذاری در شرکت‌های زیرمجموعه را که در بالا به آن اشاره شده به این مقدار اضافه کنیم، تعدیل مثبت تا سطح 17درصد نیز برای جابر محتمل است.

نکات مهم

* ظرفیت فعلی تولیدی شرکت فاصله زیادی با ظرفیت اسمی شرکت دارد که همین امر می‌تواند به‌عنوان یک پتانسیل بالقوه و یک جنبه مثبت برای شرکت محسوب شود.

* خوشنامی و برند معروف شرکت از جمله مزایای مهم شرکت از لحاظ بازرگانی است که باید در تحلیل‌های مالی مورد توجه واقع شود.

* نرخ ارز یکی از مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر سود شرکت است که البته با توجه به اولویت شرکت‌های دارویی در مورد برخورداری از ارز با نرخ مبادلاتی 2650 تومان برای واردات مواد اولیه در سال جاری در اختیارشان قرار گرفته بود ولی در سال آینده به احتمال فراوان با نرخ 2850 تومان خواهد بود. مسئله‌ای که در صورت ثبات نرخ‌های فروش اثر کاهنده بر سود شرکت خواهد داشت.

* افزایش جمعیت شهری و افزایش میانگین سنی جامعه ایران به همراه آلودگی شهرهای بزرگ و رشد بیماری‌های نوظهور، با اینکه برای مردم ایران دردناک بوده و تهدید محسوب می‌شود، می‌تواند برای کل شرکت‌های دارویی و جابر به‌عنوان فرصت عمل کند.

* کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه