سازمان ملی استاندارد کالاهای بیکیفیت واردکنندگان را به کشور مبدا مرجوع میکند. هشدار به نظر جدی که هفته گذشته رئیس این سازمان به بازرگانان داد. نیره پیروزبخت گفته است: سازمان ملی استاندارد در مقابل ایمنی و سلامت مردم مسئول است و اجازه نمیدهد توزیع کالاهای وارداتی غیراستاندارد سلامت شهروندان را تهدید کند. این سازمان ضوابط استاندارد بیش از 2000کالا را روی سایت خود و به گمرکات اعلام کرده است و واردکنندگان باید براساس این استانداردهای اجباری کالا وارد کنند. برای واردات رسمی و براساس ضوابط تعیین شده دو راه پیش پای واردکنندگان قرار دارد، کالایشان را وارد کرده و در گمرک ارزیابی میشود و دیگر اینکه از طریق سازمان ملی استاندارد و به واسطه شرکتهایی که این سازمان، کار را به آنها برون سپاری کرده است، کار نظارت و ارزیابی کیفیت انجام میشود.
یک مشاور امور بازرگانی روش این سازمان را در برخورد با ورود کالاهای بیکیفیت اثرگذار میداند، اما انتقادهایی نیز دارد. علیرضا راشدی اشرفی، نیره پیروزبخت را از بهترین گزینهها برای این سازمان میداند، چرا که اشراف کامل به مشکلات داشته و سالها مراحل مختلف فعالیتهایش را در پیچ و خمهای استاندارد گذرانده است. به گفته این استاد دانشگاه، چنانچه شکایتی از این دو متولی امور نظارت نشود و کالای بیکیفت هم به بازار توزیع داخلی و پس از آن به مصرفکننده برسد، صدای مصرفکننده به جایی نمیرسد.
این مشاور، نظارت بر شرکتهایی که سازمان ملی استاندارد کار را به آنها برونسپاری کرده است ضروری میداند، چرا که وجود مناسباتی ممکن است به واردات بیکیفیت بینجامد. از سویی دیگر همیشه واردکنندگان به معطلی محمولههایشان و افزایش هزینههای انبارداری در گمرکات معترضاند. مسئله دیگری که راشدی اشرفی آن را به هزینهای که اداره استاندارد از واردکنندگان دریافت میکند، میافزاید. او میگوید: به نظر من اداره استاندارد باید در مبلغ 8در هزار که از واردکنندگان کالا اخذ میکند، تجدیدنظر کند، چرا که آنها هزینههایی هم بابت آزمایشگاه پرداخت میکنند و این مبالغ برای واردکنندگان غیرقابل تحمل است.
نظر این مشاور بازرگانی این است که نمونهبرداری باید هزینه مشخصی داشته باشد و از ارزش کالا حذف شود. به گفته وی، روش مطمئنتر و سریعتری که برای واردکنندگان وجود دارد و آنها را از معطلی در گمرکات نجات میدهد، تعهدنامه امضا شده مسئول کنترل کیفی یا مدیرعامل شرکت تولیدکننده در کشور مبدا هست که در صورت وجود مشکل، واردکننده مسئولیتی ندارد و شرکت تولیدکننده پاسخگو است. راشدی اشرفی معتقد است که تا به حال این روش راهگشا بوده است. این استاد دانشگاه به عملکرد جدید سازمان ملی استاندارد در جهت حل مشکلات واردکنندگان و افزایش واردات کالاهای با کیفیت امیدوار است.
محمدحسن برخوردار در تأثیر این رویکرد سازمان ملی استاندارد در افزایش واردات با کیفیت با علیرضا راشدی اشرفی هم عقیده است. رئیس مجمع عالی واردات استفاده از روشهای متعدد در مراحل مختلف را در پیشگیری از واردات بیکیفیت لازم میداند.
برخوردار اخذ تأییدیه استاندارد کالا را پیش از واردات بهترین و مطمئن راه برای تجار میداند، چرا که کنترل و ارزیابی در زمان واردات حذف خواهد شد. اما این بازرگان باتجربه اگرچه روشهای کنترل و نظارت را مناسب و ضروری میداند، به نکته دیگری هم تأکید دارد. برخوردار معتقد است واردکننده باید خودش را مسئول و پاسخگو بداند و کیفیت برایش مهم باشد.
به گفته رئیس سازمان ملی استاندارد، تا به حال محمولههای زیادی از کالاهای وارداتی به استانهای مختلف به دلیل عدم رعایت فاکتورهای استاندارد ایران به کشورهای مبدأ و تولیدکننده بازگردانده شده است. این مقام تأکید کرده که سازمان در کنترل کیفیت کالاهای وارداتی جدیت دارد.