موضوع واردات محصولات کشاورزی، ممنوعیت و مجاز بودن آن یکی از سوژههایی است که دست کم در یک سال گذشته بسیار خبرساز شد. درست از زمانی که وزارت جهاد کشاورزی افزون بر تولید، وظیفه تنظیم و تامین بازار محصولات کشاورزی را نیز برعهده گرفت و از وزارت صنعت، سلب مسئولیت شد، مشکلات بخش بازرگانی نیز بیشتر شده است. در سالهای گذشته زمانی که بازار از انبوه محصولات کشاورزی وارداتی پر میشد و انبارها نیز گنجایش ذخیرهسازی نداشتند، وزارتخانههای صنعت، بازرگانی و کشاورزی هر یک دیگری را مقصر میدانست و خود را مبرا میکرد. با ادغام وزارت صنعت و بازرگانی، این مشکل کمتر شد اما نزاعها میان دو وزارت جهاد کشاورزی و صنعت ادامه یافت تا اینکه مجلس قانون انتزاع یا همان تمرکز وظایف را به نفع وزارت جهاد کشاورزی به تصویب رساند و قال قضیه را کند.
اکنون با گذشت یک سال از اجرای این قانون و مسئولیت وزارت جهاد کشاورزی در تولید، تامین و تنظیم محصولات کشاورزی، گویا این وزارتخانه نیز نمیتواند به درستی ایفای وظیفه کند. نابسامانی در بازار محصولات کشاورزی و دامی، چشم اسفندیار این وزارتخانه شده است. افزایش قیمت پرتقال، مرغ، شیر و لبنیات، گوشت و سایر کالاها همچنین واردات برخی دیگر از محصولات در زمانی که وزیر دستور به ممنوعیت داده از جمله این نابسامانیهاست.
پس از مرغ، پرتقال، برنج و... اکنون نوبت شکر است. شکر که جزو کالاهای اساسی به شمار میرود، در سال 93 ممنوعیت واردات را تجربه کرد اما باوجود آن در 9 ماهه نخست سال، نزدیک به یک میلیون تن شکر از گمرکات کشور وارد شد. این درحالی بود که انبارها انباشته از شکر بودند و دولت اعلام میکرد که تا ششماه نخست سال 94 نیازی به واردات شکر نداریم. روز گذشته قاسم فلاحتی، دبیر انجمن کارخانجات تصفیهکنندگان شکر خام از آزادسازی موقت واردات شکر خبرداد.
به گفته وی، وزارت جهاد کشاورزی تصمیمگیری درخصوص واردات یا عدم واردات کلی این محصول را برای سالجاری به اردیبهشت ماه موکول کرد. البته واردات موقت تنها برای تصفیه و صادرات به خارج از کشور مجاز شناخته شده است. وی همچنین با انتقاد از افزایش تعرفه واردات شکر خام، به تسنیم میگوید: وضع تعرفه ۴۰درصدی بر واردات شکرخام در سالجاری، تولیدات صنایع تصیفهکنندگان شکر خام را با مشکل روبهرو کرده است.
عباس حسینی، مدیرکل دفتر مقررات واردات و صادرات وزارت صنعت، در واکنش به این خبر، آزادسازی واردات شکر را رد کرد و گفت: تاکنون هیچ ابلاغیهای از سوی وزارت جهاد کشاورزی مبنی بر آزاد شدن واردات شکر به وزارت صنعت ارائه نشده است. مدیرکل دفتر مقررات واردات و صادرات سازمان توسعه تجارت ایران همچنین با رد صدور هرگونه مجوزی برای آزادسازی موقت یا غیرموقت واردات شکر به مهر میگوید: با توجه به اینکه مسئولیت صدور مجوز واردات شکر برعهده وزارت جهاد کشاورزی است، اما تاکنون ابلاغیهای به سازمان توسعه تجارت ایران ارسال نشده است. وی میافزاید: بر این اساس، هنوز واردات شکر آزاد نیست و قرار هم نیست که بهصورت موقت، واردات آزاد شود. وی از کافی بودن شکر در کشور خبر میدهد و میگوید: در سالهای گذشته به میزان کافی شکر وارد شده است.
به گفته حسینی، بعد از اینکه وزارت جهاد کشاورزی، مجوز واردات کالاهای کشاورزی از جمله شکر را رسما به وزارت صنعت، معدن و تجارت ابلاغ کند، ثبت سفارش صورت خواهد گرفت و پس از آن، واردات بهصورت رسمی انجام میشود. برنج نیز داستانی شبیه شکر دارد که با توجه به ممنوعیت واردات آن از سال گذشته، حدود 900 هزار تن برنج خارجی وارد کشور شده است. البته در روزهای اخیر جنگ لفظی میان مسئولان وزارتخانههای صنعت و جهاد کشاورزی نیز در گرفته که نتیجهای جز ضرر و زیان برای تولیدکننده و مصرفکننده ندارد.