سنا - بیست و چهارمین نشست کانون سرمایهگذاران با موضوع «بایدها و نبایدهای بازار مشتقه ارزی» صبح دیروز با حضور مدیران سازمان بورس و اوراق بهادار و مدیرعامل بورس کالا و فعالان اقتصادی و بازار سرمایه برگزار شد. قاسم محسنی، رئیس کمیته برنامهریزی، سیاستگذاری و ریسک سازمان بورس و اوراق بهادار به موانعی که برای شکلگیری بورس مشتقه ارز مطرح میشود، اشاره کرد و گفت: نخستین مانع، تک نرخی شدن ارز است که راهاندازی بورس ارز به آن گره زده شده است، در حالیکه هماکنون قراردادهای آتی سکه، تابعی از قیمت اونس جهانی طلا و دلار تعیین میشود و هیچ مشکلی بابت ارز چند نرخی در این بازار وجود ندارد و بازار موفقی است.
وی به نکته بعدی اشاره کرد و گفت: راهاندازی بورس ارز منوط به راهاندازی پیمانهای آتی شده است، به عبارتی بر پایه یک رفتار تاریخی که در سایر کشورها انجام گرفته در ابتدا پیمانهای آتی و بعد از آن بازار مشتقه راهاندازی شدند. در حالیکه بازار مشتقه خارج از بورسها در بین بانکها انجام میشود و این ضرورت وجود ندارد بنابراین لزوما نیازی به رعایت این روند تاریخی وجود ندارد.
پایان تحریم بانک مرکزی و نظام بانکی و سوییفت از دیگر موانعی بود که محسنی بهعنوان چالش پیش روی راهاندازی بازار مشتقه ارز مطرح کرد و گفت: این مسئله مطرح میشود که برای مبادلات ارزی به رفع تحریمها نیاز است چون کسی که وارد بازار مشتقات ارزی میشود اگر وارد دوران تحویل شود برای تکمیل روند معاملات نیاز به مبادلات بین بانکی وجود دارد اما از آنجا که بیشتر معاملات در بازارهای مشتقه تسویه نقدی میشود وارد معامله نمیشود میتوان تعدادی را که وارد دوران تحویل میشوند از طریق صرافیها انجام داد، بنابراین این مشکل هم مشکلی برای راهاندازی بورس مشتقه ارز نیست.
محسنی نکته مورد تاکید برخی از فعالان اقتصادی را درباره راهاندازی بورس ارز، اثرگذاری بورس مشتقه بر بازار فیزیکی خواند و گفت: اینکه بازار مشتقه ارز میتواند بر بازار فیزیکی اثر بگذارد و در بازار نقدی باعث افزایش قیمتها شود بهعنوان یک دغدغه مطرح است اما از طرفی این بازار به اندازه کافی رقابتی است و فعالان بسیاری در آن حضور خواهند داشت و از طرفی دیگر میتوان با نظارت بر این بازار و تعیین سقف بر قراردادها مانع دستکاری قیمتی شد.
این مقام مسئول در پایان به شیوه قیمتگذاری ارز در بازه بلندمدت و کوتاهمدت در بازار واقعی اشاره کرد و گفت: در بلندمدت نرخ تورم و میزان مصرفکنندگان داخلی از کالاهای داخلی و خارجی و میزان بهرهوری اقتصادی تعیینکننده قیمت ارز است اما در کوتاهمدت، نرخ بهره بین سپردههای بانکی بین دو کشور تعیینکننده قیمت ارزهاست. محسنی در پایان تاکید کرد: با این اوصاف نه تنها هیچ مانع جدی برای راهاندازی بورس مشتقه ارز وجود ندارد، بلکه راهاندازی این بورس با توجه به مزیتهای آن از ضرورتهای بازار امروز است.