هنرمندان سرمایه‌های کشور هستند

 1) در داستان حذف سالار عقیلی از سی‌ویکمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر همه مقصر هستند، از خود سالار عقیلی گرفته تا مردم عادی.

2) انتشار عکس سالار عقیلی که برای گفت‌وگو به شبکه ماهواره‌ای من و تو رفته بود خیلی سریع‌تر از تصمیم کمیته نظارت جشنواره موسیقی فجر منتشر شد. عکس‌العمل‌های مردمی نسبت به این موضوع به دو گروه تقسیم شد. گروه اول موافق اختیار عمل هنرمندان در ارتباط با رسانه‌های مختلف و گروه دوم مخالفان عمل این خواننده بودند. گروه دوم پا را فراتر از حد قانونی خود گذاشتند و مسئله ممنوع‌الکاری این خواننده را مطرح کردند.

سرعت اطلاع‌رسانی مخاطبان این شبکه حتی از سرعت اطلاع‌رسانی رسانه‌ها بیشتر بود. مردم مقصرند چراکه با فضا‌سازی باعث شدند کمیته نظارت جشنواره طی یک تصمیم عجولانه بدون آنکه با سالار عقیلی صحبت کند از حذف او سخن بگوید تا دیگر بخش‌های جشنواره را حفظ کند.دست‌اندرکاران جشنواره هم مقصرند چراکه مردم آنها را وادار به این کار کردند. به‌طوری که سخنگوی ارشاد با رد کار او گفت:  «درباره حضور عقیلی در جشنواره موسیقی فجر هنوز تصمیم قطعی گرفته نشده است، چراکه باید ابعاد این اتفاق بررسی شود. بر همین اساس، هنوز تصمیمی مبنی بر ممنوع شدن فعالیت‌های عقیلی در کشور اتخاذ نشده است. ابتدا عقیلی باید به ایران برگردد و اتفاق رخ‌داده بررسی شود. البته بعید است که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نسبت به این موضوع واکنشی نشان داده باشد.»

حتی سرپرست دفتر موسیقی مسئولیت حذف این خواننده را برعهده مدیر جشنواره یعنی حمیدرضا نوربخش دانست. از همه عجیب‌تر اینکه جایی مثل صدا و سیما که قوانین سفت و سخت خودش را دارد اعلام کرده ‌است که صدای سالار عقیلی بر معمای شاه می‌ماند.

3) سالار عقیلی به شبکه من و تو رفت و از گرانی هزینه‌های برگزاری کنسرت در کشورهای اروپایی سخن گفت. البته پیش از این هنرمندان زیادی در کشورهایی اروپایی و آمریکایی کنسرت برگزار کرده ‌بودند و هزینه‌های برگزاری کنسرت در ایران را نسبت به دیگر کشورها ارزان خوانده بودند. اما به هرحال سالار از گرانی اجاره پیانو سخن گفت.

این موضوع نکته‌ای است که مخالفان ممنوعیت حضور سالار عقیلی در جشنواره موسیقی فجر به آن استناد کرده‌اند. آنها به این نکته‌ اشاره می‌کنند که سالار عقیلی برای تبلیغات و تضمین فروش بلیت خود به این شبکه رفته‌ است.

4) خانه موسیقی که این روزها به‌شدت مورد انتقاد اهالی موسیقی و رسانه‌هاست، برخلاف همیشه که دیر به اتفاقات موسیقی واکنش نشان می‌دهد، این‌بار سریعا به ممنوعیت حضور سالار عقیلی واکنش نشان داد.
 البته طنز این داستان این است که حمیدرضا نوربخش که خود مدیر جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر است و ممنوعیت سالار عقیلی را اعلام کرده، خود مدیرعامل خانه موسیقی است، یعنی جایی‌که ممنوعیت سالار عقیلی را محکوم کرده‌ است.

با این حال داریوش پیرنیاکان، دبیر و سخنگوی خانه‌موسیقی به نکته خوبی اشاره کرده‌ است: هیچ قانونی به ما هنرمندان ابلاغ نشده که اگر کسی با یک رسانه خارجی گفت‌وگو کند و اثرش آنجا پخش شود، جرم محسوب شود. از نظر ما جرم نیست؛ باید قانونی وجود داشته باشد که از آن تبعیت شود. به همین ‌راحتی نمی‌توان به کسی گفت این کار را انجام ندهید. خانه موسیقی به‌عنوان جایی که حامی هنرمندان است، مقصر است، چراکه پیش از این هم موسیقیدانانی به این دلیل مشکلاتی را تجربه کردند، اما خانه موسیقی هرگز با دولت وارد گفت‌وگو نشد تا راه حل‌هایی برای این مسئله پیدا کنند.

5) گرچه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دفتر موسیقی این وزارت‌خانه، این قانون را کتبا به اهالی موسیقی اعلام نکرده‌اند اما بارها این موضوع مطرح شده و حتی چندین هنرمند موسیقی ممنوع‌الکار شدند، چراکه کارهای‌شان در سایت‌های آن ور آب گذاشته شده‌ است. پس دولت هم مقصر است که چرا این قانون شفاف را به دست هنرمندان نرسانده است.
 

اگر از زاویه دیگر به این موضوع نگاه کنیم باید گفت اگر با گفتمان دولت‌ها تحریم‌ها برداشته شد، چرا با رفع این مشکلات، فضایی برای گفت‌وگوی هنرمندان با شبکه‌های خارجی  (که حتما تعدادی از این شبکه‌ها با معیارهای سیاسی، هنری، اقتصادی و غیره ایرانی مناسب هستند) فراهم نمی‌شود تا معرفی بهتر هنر، فرهنگ و هنرمندان ایرانی فراهم شود که این خود بهترین راه برای مقابله با تهاجم فرهنگی است.

6) سالار عقیلی برخلاف بسیاری از هنرمندان که از کار با دولت و تلویزیون دوری می‌کنند رابطه خوبی با هر دو گزینه دارد. سال 88 ترانه  «وطن» که در همایش ایرانیان مقیم کشور اجرا شده‌ بود سر از فیلم تبلیغاتی محمود احمدی‌نژاد در آورد. گرچه سالار عقیلی رسما اعلام کرده که از کاندیدای خاصی حمایت نکرده ‌است. از سوی دیگر در معارفه مدیرکل سابق دفتر موسیقی، سالار عقیلی به همراه همسرش به اجرای برنامه پرداختند. او در برنامه‌های دولتی با گروهش به اجرای برنامه می‌پردازد.

صدای سالار عقیلی هم‌اکنون از سریال معمای شاه‌ پخش می‌شود. در تمام مدتی که هنرمندان جشنواره موسیقی فجر را به دلیل دلخوری از دولتمردان تحریم کرده بودند، او در این جشنواره‌ یا با گروه خودش یا با ارکستر ملی حضور یافت. طبیعی است که از قانون نانوشته اما بارها گفته شده مصاحبه با رسانه‌های آن ور آبی خبر داشته باشد. به هرحال او با دولت رابطه خوبی دارد، پس باید به قوانین دولت هم احترام بگذارد.

7) هرچند که حضور این خواننده در رسانه من و تو اشتباه بوده اما قطعا مجازات او یا هنرمندان دیگر از این دست ممنوع‌الکاری و حذف نیست. تا اطلاع‌رسانی به موقع دولت برای مشخص کردن خطوط قرمز به هنرمندان و رفع مشکلات این‌چنینی بهتر است که صحبت‌های رئیس‌جمهور دولت یازدهم در مراسم تجلیل از استادان، محققان و هنرمندان برجسته و نخبه كشور در اردیبهشت 93 را به یاد بیاوریم که گفت: ‌«‌شک نکنیم هر کشوری که جاذبه‌اش برای جذب نخبگان بیشتر باشد، آن کشور در مسیر تعالی و پیشرفت بیشتر است.‌»‌

وی در جای دیگری از آن مراسم گفت: ‌«چطور همه را کنار می‌زنیم؛ یکی به دلیل قومیت، یکی به دلیل مذهب، یکی به دلیل اعتقاد سیاسی، یکی به دلیل روش و دیگری به دلیل ویژگی‌های اخلاقی. خداوند روح و قلبی را به ما داده که بیشتر جذب کند تا دفع.»

8) همه در این جریان مقصرند، حتی به یک اندازه. اما به یاد بیاوریم که هنرمندان سرمایه‌های کشور هستند نباید به راحتی آنها را از دست داد و از همه مهم‌تر قرار است که روح و قلب مدیران دولتی، اهالی رسانه و مردم برای جذب بتپد.

خبرنگار هنری