نفوذ چین به حیاط خلوت آمریكا

چین، در زمانی‌كه آمریكا در حال خالی كردن آمریكای لاتین است، توجه بسیار زیادی به این منطقه نشان داده و میلیاردها دلار سرمایه در حیاط خلوت آمریكا ریخته است. سال گذشته میلادی، بانك‌های چینی 30 میلیارددلار به كشورهای آمریكای لاتین وام دادند، یعنی دو برابر وام‌هایی كه یك سال قبل به كشورها در این منطقه داده بودند. براساس گزارش سازمان «دیالگوگ اینترآمریكن»، میزان وامی كه چین داده، روی هم رفته از وامی كه بانك جهانی و بانك توسعه اینترآمریكن پرداخت کرده، بیشتر است. البته این همه ماجرا نیست. چین 35 میلیارد دلار هم در اختیار كشورهای آمریكای لاتین قرار داد تا در بخش‌های زیرساختی مانند احداث راه، پل و خط‌آهن از آن استفاده شود. همه اینها روی هم بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری خارجی چین را تشكیل داد.

مارگارت میرس، یكی از مدیران سازمان دیالوگ اینترآمریكن در این باره می‌گوید:  «چیزی كه ما می‌بینیم افزایش چشمگیر حضور اقتصادی چین در آمریكای لاتین است.‌» ‌این سرمایه‌گذاری‌های كلان در حالی توسط چین انجام شده است كه براساس گزارش‌ها، آمریكا برای سومین سال متوالی سرمایه‌گذاری‌های دولتی و خصوصی خود در آمریكای لاتین را كاهش داده است. چین، علاوه بر مراودات مالی، ارتباط‌های سیاسی دولتی را هم با آمریكای لاتین تقویت كرده است.

سال گذشته چین برای اولین بار میزبان تمام رؤسای جمهور آمریكای لاتین بود و رئیس جمهور این كشور شی جین پنگ در اجلاس مشترك با آنها قول داد كه كشورش در یك دهه پیش رو 250 میلیارد دلار در منطقه سرمایه‌گذاری كند. در سال 2014 میزان صادرات چین به آمریكای لاتین به رقم 130 میلیارد دلار رسید.صندوق جهانی پول كه این آمار را منتشر كرده بود، رقم صادرات چین در سال 2000 را تنها 6 میلیارد دلار اعلام كرده بود.چین با عبور از آمریكا در سال‌های اخیر به‌عنوان بزرگ‌ترین رقیب تجاری كشورهای برزیل، پرو و شیلی تبدیل شده است.

ایلان برمان، نایب رئیس شورای روابط خارجی با اشاره به این موضوع كه نفوذ آمریكا در منطقه به اندازه چشمگیری كاهش یافته درباره سرمایه‌گذاری‌های چین می‌گوید:  «چیزی كه چین به دنبال آن است نفوذ است. آنها به دنبال قدرت استراتژیك در آمریكای لاتین می‌گردند تا این منقطه را به خود وابسته كنند.‌» ‌همزمان با هجوم چینی‌ها به این منطقه، سرمایه‌گذاران آمریكایی در حال خارج كردن سرمایه‌های خود هستند. سال گذشته آمریكایی‌ها 700 میلیون دلار از آمریكای لاتین بیرون كشیدند.

امیدواری چین به روابط نزدیك‌تر

دلایل زیادی وجود دارد كه بتوان گفت چین این خلأ سرمایه‌گذاری‌ها را در سال جاری پر خواهد كرد. چین، برزیل و پرو می‌خواهند خط آهنی احداث كنند كه 3300 مایل طول دارد و سواحل آتلانتیك در برزیل را به سواحل اقیانوس آرام در پرو متصل می‌كند. میرس می‌گوید:  «این پروژه واقعاً جاه‌طلبانه است.‌» ‌چین در حالی سال گذشته سرمایه‌گذاری‌هایش را در آمریكای لاتین بیشتر كرد كه در داخل كشور، بدترین رشد اقتصادی در 25 سال اخیر را تجربه كرد.

اقتصاد آمریكای لاتین هم در سال گذشته ركود محسوسی را تجربه كرد. مشكلات منطقه‌ای روی برخی از سرمایه‌گذاری‌های چین هم اثر گذاشت. آنها سال گذشته یک میلیارد دلار به ونزوئلا وام دادند. این كشور یكی از تامین‌كنندگان كلیدی نفت برای چین است و بیشتر از هر كشور دیگری در آمریكای لاتین از چین سرمایه گرفته است. با این حال این سرمایه‌گذاری‌ها كمك زیادی به ونزوئلا نكرده و این كشور در بحران عمیق اقتصادی است.

چرا چین به آمریكای لاتین نزدیك می‌شود؟

چین و آمریكای لاتین با وجود مشكلات اقتصادی در سال گذشته، خیلی برای هم مناسب هستند و شركای خوبی برای هم به حساب می‌آیند. چین به مواد خامی مانند نفت، آهن، خاك و البته همه نوع غذا نیاز دارد.آمریكای لاتین معدن بزرگی از همه اینهاست. چین همچنین از آمریكای لاتین استفاده می‌كند تا برای كارگران چینی فرصت شغلی ایجاد كند. بسیاری از پروژه‌های زیرساختی تنها با این شرط حمایت چینی را خواهند داشت كه كارگران چینی روی آنها كار كنند.

آمریكای لاتین هم چاره‌ای ندارد چون به‌شدت به سرمایه‌گذاری‌های چینی‌ها وابسته است. چین همچنین یك برتری نسبت به آمریكا دارد؛ بر عكس آمریكا هیچ تمایلی ندارد كه در سیاست آمریكای لاتین دخالت كند و یا به رهبران دولت‌ها بگوید كه چطور حكومت كنند. این روش چین دقیقا بر خلاف آمریكاست؛ كشوری كه تاریخی طولانی از دخالت در سیاست كشورهای مختلف در آمریكای لاتین دارد.

این رابطه البته بی‌نقص نیست.چین در آمریكای لاتین به بن‌بست‌ها و چالش‌های زیادی رسیده است و حتی مجبور شده پروژه‌ها را به تعویق بیندازد یا حتی لغو كند. اما این مشكلات مانع توسعه روابط نخواهد شد.كوین كالاگر استاد دانشگاه در بوستن و كارشناس روابط چین و آمریكای لاتین می‌گوید:  «چین چالش‌های احتمالی در این منطقه را دست‌كم گرفت. اما در حالی كه سرمایه‌گذاری كشورهای دیگر افت داشته، چین به خوبی جای پایش را سفت می‌كند.‌» ‌