مسئولیت اجتماعی مدیران و بازاریابان حوزه نشر

کتاب کالایی است که با دانش عمومی سروکار دارد و ناشران و مدیران بازاریابی حوزه نشر می‌توانند در جهت مسئولیت اجتماعی از آن استفاده کنند. باید اذعان داشت از نظر اجتماعی مسئول بودن یعنی اینکه افراد و سازمان‌ها باید با اخلاق و با حساسیت نسبت به مسائل اجتماعی، فرهنگی و محیطی رفتار کنند. تلاش برای برقراری مسئولیت اجتماعی، به افراد، سازمان‌ها و دولت کمک می‌کند تاثیری مثبت بر پیشرفت، کار و جامعه داشته باشند. در حقیقت، کتاب با تولید و توزیع مطلوب دانش و اطلاعات، نقش بسزایی در ارتقای آگاهی‎های عمومی و مسئولیت اجتماعی دارد. رسانه‎های چاپی و به‌خصوص کتاب با فرهنگ‌سازی و نشر معلومات جامع و لازم برای مردم، مسیر رسیدن به ترقی و تعالی را ساخته و باورهای اجتماعی را بارور می‎کنند.

رسانه‌های نوشتاری اعم از کتاب‌ها و روزنامه‌ها تا اندازه‎ای توانسته‏‌اند به این مفاهیم پرداخته و به تفهیم وتبیین مسئولیت‌های اجتماعی کمک شایانی کنند اما برای تکمیل این نقش نیازمند عبور از مراحل سخت و دشواری هستند که چالش‎های فراوانی نیز فراروی آن قرار دارد. کتاب و کتابخوانی، هنوز در میان مخاطبان و علاقه‌مندان به مطالعه و تحقیق جایگاه ویژه‌ای دارد و بخشی از سبد فرهنگی این اقشار را به خود اختصاص می‌دهد. ایجاد تاثیر مثبت در سبک زندگی افراد و احساس مسئولیت در قبال اجتماع و انتقال این فرهنگ به آیندگان توسط کتاب به بهترین نحوه ممکن امکان‌پذیر است و همزمان با بسط و گسترش فرهنگ کتاب و کتابخوانی در بین اقشار مختلف جامعه می‌توان نقش محوری این انتقال پارادایم را از کتاب انتظار داشت.

به‌عنوان یک نمونه موفق و خلاقانه این حوزه می‌توانم از کمپین کتاب در گردش نام ببرم. هم‌اکنون کمپین خودجوشی در اروپا به نام Book Crossing یا کتاب در گردش در حال انجام است. اجرای این کمپین بدین صورت است که می‌گوید کتاب‌های خوانده شده را به چرخه بسپارید! این کتاب‌ها در سراسر شهرها پخش می‌شوند و باعث می‌شوند که چشم‌ها در تمامی مکان‌های عمومی مثل صندلی پارک‌ها، ایستگاه قطار، کافی شاپ‌ها و سایر مکان‌ها، دنبال آنها بگردند و مشتاق‌شان باشند. کسی که کتابش را در مکانی عمومی رها می‌کند، هویت خود را آشکار نمی‌کند و ادعایی هم بابت قیمت کتاب ندارد، اما یک درخواست از خواننده یا خوانندگان احتمالی بعدی دارد؛ شما نیز بعد از خواندن کتاب، آن را در محلی مشابه قرار دهید تا دیگران هم بتوانند از این اثر استفاده کنند.

این رفتار جدید را می‌شود به نوعی «کمپین کتابخوانی» یا «کمپین به اشتراک گذاشتن کتاب» در نظر گرفت. کمپینی که می‌تواند به مثابه یک پروژه فرهنگی قابل تامل باشد. برای اطلاع بیشتر از نحوه اجرای این کمپین توصیه می‌کنم سری به سایت bookcrossing.com بزنید. هدف گردانندگان سایت یاد شده، تبدیل کردن دنیا به یک کتابخانه بزرگ است. اگر این حرکت در کشور ما انجام شود و تبدیل به اشاعه فرهنگ کتابخوانی شود از این به بعد اگر در کافه، در لابی هتل، یا سالن انتظار سینما کتابی را پیدا کردیم، نباید تعجب کنیم چون ممکن است با یک جلد «کتاب در گردش» روبه‌رو شده باشیم.