فضای اقتصادی کشور تا قبل از دولت یازدهم به واسطه تحریمها و سیاستهای حاکم باعث شد که تولیدات داخلی دچار مشکل شوند و بسیاری از آنها غیرفعال شدند. ترکشهای شرایط حاکم آن زمان همچنان قربانی میگیرد که تعطیلی کارخانه ارج از آن دست است.
از آن زمان نگرانی نسبت به از بین رفتن تولیدات ملی در میان مردم و فعالان این حوزه شکل گرفت که نتیجه آن به راه افتادن کمپین «آری به تولید ملی» بود؛ کمپینی که بهشدت در حال تأثیر بر افکار عمومی عامه مردم جهت حمایت از تولید ملی است، کمپینی که این روزها بر بدنه برج میلاد نقش بسته و در تلاش است تا تولید ایرانی را زنده نگه دارد.
در این گفتوگو که با مصطفی حسنی، دبیر کمپین «آری به تولید ملی» و دکتر علیرضا بهبهانی، دبیر بخش مطالعات و برنامهریزی این کمپین انجام دادیم، تلاش شده تا زوایای این کمپین و خروجی آن در سال سوم فعالیتش بررسی شود.
کمپین آری به تولید ملی با چه هدفی طراحی شده است، آیا هدفش رونق صنایع موجود است یا معتقد است که تولید ایرانی باید توسعه پیدا کند؟
مصطفی حسنی: بله دقیقا این کمپین با هدف ارتقای وضعیت موجود صنایع ملی ایجاد شد و در کنار رونق اقتصادی صنایع موجود ما درصدد بالا بردن انگیزه صنایع ایران برای توسعه نیز هستیم.
ایران اسلامی و اقتصاد ایران لیاقت درخشیدن در بالاترین جایگاهها را دارد و ما در صدد اعتلای این مهم هستیم. شرایطی که در آن مملکت میتواند از نظر اقتصادی بهترین رشد را داشته باشد این است که مسئولان نظام، مردم و دولت همه مسائل کشور را از نظر ملی نگاه کنند و نه از منظر شخصی و اگر این تفکر شکل بگیرد کشور میتواند پیشرفت و رشد اقتصادی خوبی پیدا کند.
رونق اقتصادی با حمایت تولید داخلی امکانپذیر است. دشمنان ایران با حضور در حوزه اقتصاد قصد دارند جنگ تمام عیاری را علیه ایران راه بیندازند و ما برای مدیریت این جنگ نیازمند حمایت از تولیدات ملی خودمان هستیم. خودباوری عامل پیشرفت و ترقی یک جامعه است و اگر توانایی و ظرفیتهای خود را باور داشته باشیم به پیشرفتهای چشمگیری در راستای کشورمان دست مییابیم و ما بهعنوان دینمان به این خاک، کمپین آری به تولید ملی را راهاندازی کردهایم.
سیدعلیرضا بهبهانی: کمپین «آری به تولید ملی» از زمان آغاز به کار با جدیت و تلاش به فعالیت پرداخت هرچند در روزهای نخست بسیاری این اقدام را جدی نمیدانستند، در هر حال امروز با تلاشهای صورتگرفته، با مردم در مورد خرید کالای ایرانی بیشتر از گذشته میتوان حرف زد چرا که ایرانیان کالای ایرانی را باور کرده و آن را پذیرفتهاند.
روزهای ابتدایی شروع به کار کمپین هیچ حمایتی نداشتیم جز اندک آبرویی که نزد رسانهها و مردم بود، ما با کمک همین حداقلها یک جریان به راه انداختیم؛ جریانی به وسعت یک کشور که امروز حامیان آن تمام قشرهای مردم هستند.
ما هدفی دنبال میکنیم که مشابه هدف نهضت سوادآموزی اوایل انقلاب بود، امروز نظام از آن هدف والا سربلند بیرون آمده و باید با حمایت همهجانبه نهضت کارآفرینی را ایجاد کنیم و این رویای ما تحقق خواهد یافت فقط و فقط با حمایت مردم.
کمپینها برای اینکه بتوانند اثرگذارتر عمل کنند سعی میکنند از اسپانسرهای مادی و معنوی در جهت عملیاتی شدن اهدافشان استفاده کنند، کمپین آری به تولید ملی در این زمینه چگونه عمل کرده است؟
در خصوص اسپانسر باید عرض کنم ما همواره از فضاهایی که نادیده گرفته میشد و کسی به آن توجه نمیکرد بهرهبرداری تبلیغاتی کردهایم و هرگز بابت حضورمان در مجامع مختلف هزینهای پرداخت نکردهایم.
برای مثال کسی از بدنه برج میلاد استفاده نمیکرد، وقتی ما با حمایت معنوی مجموعه #780* و مسئولان برج میلاد روبهرو شدیم پیشنهاد نورآرایی روی بدنه برج را ارائه کردیم و با استقبال طرفین روبهرو شدیم. به نظر ما هنر این نیست که با بودجهای میلیاردی خروجی میلیونی بگیریم، هنر این است که با ابزار بلااستفاده خروجی میلیاردی و اثرگذار گرفت. این شعار ما در تمام پروژههایی بوده که تا به حال به اجرا رساندهایم و خدا را شکر همیشه هم در این نگرش موفق بودهایم.
البته باید خاطرنشان کنم که حمایتهای معنوی نهادهای دولتی و خصوصی که هدفشان ارتقای سطح زندگی مردم ایران و جایگاه پرچم ایران است همواره به ما امید بخشیده است.
ما امیدواریم با حمایت مجموعه #780* تأثیرگذاری کمپین بیش از گذشته شود و در ماه مبارک رمضان نخستین نتیجه آن را بهصورت عملی مشاهده کردیم.
کمپین تاکنون حامی دولتی نداشته و کاملا مردمی است، ما از دانشجویان و حامیان کمپین در شهرستانها تشکر میکنیم و میدانیم با وجود اینکه کمپین راه درازی در پیش رو دارد، قطعا گام موثری برای پیشبرد اقتصاد مقاومتی برخواهیم داشت.
ما از سال 1392 بر عهدمان روی این موضوع ماندهایم و امروز حمایت گروههای مختلف فکری را جلب کردهایم. خداراشکر موضوع گفتمان ما کاملا ملی و به دور از جناح گرایی است و به همین دلیل هرکس قلبش برای ایران و آبادانی ایران میطلبد اسپانسر ماست.
برخی از کارشناسان معتقدند که تولید ملی باید در جهت پتانسیلهای ملی صورت بگیرد و صنایعی چون خودرو و لوازم خانگی مزیت رقابتی با همتایان خارجی ندارند و حذف آنها بهتر از بقای آنهاست، نظر شما چیست؟
مصطفی حسنی: این نکته که باید روی مزیتهای رقابتی گام برداریم امری مسلم و اثبات شده در تمام نسخ اقتصادی است اما نکته مهم این است که اولا ما با توجه به سرمایه انسانی قوی و مواد اولیه و منابع معدنی ارزشمند بدون شک در خیلی از صنایع و حوزهها دارای مزیت رقابتی هستیم، ولی مزیت رقابتی تنها در این نکات خلاصه نمیشود و باید به مزیت برند تجاری هم توجه شود و این نیازمند برند شدن نماد ساخت ایران در سراسر دنیاست.
ما نیازمند برندسازی خوشهای در صنایع خود هستیم. درست است که در حوزههایی مثل خودروسازی و امثالهم مزیت رقابتی نداریم، اما باید به توانمندیها خودمان ایمان داشته باشیم. ما در دستیابی به فناوریهای پیشرفته دنیا وقتی در تحریم بودیم، توانستیم به موفقیت دست پیدا کنیم. صنایع هستهای و موشکی ما بیانگر آن است که ایرانی در هرچه بخواهد میتواند مزیت رقابتی بسازد. پس پاک کردن صورت مسئله آسانترین راه است که برازنده ایرانی و ایران نیست.
بخشی از هدف ارائه این طرح خروج از رکود صنایع است. به نظر شما این کمپین چگونه میتواند اثرگذار باشد وقتی دلایل رکود کاستیهای اقتصادی ازجمله کمبود نقدینگی در میان مردم، کیفیت پایین کالا و تولیدات ما و نداشتن مزیت رقابتی نسبت به همتایان خارجی است؟
علیرضا بهبهانی: زنجیره خروج از رکود صنایع به دولت، مردم و صاحبان صنایع باز میگردد. مثل بازی فوتبال.
یک نفر دروازهبان است، فردی مسئول دفاع و یکی هم در خط حمله باید گل بزند. مردم دروازهبان حمایت از تولید ملی هستند، دولت خط دفاع و صاحبان صنایع هم خط حمله.
صنعتگران و کارآفرینان ما با ارتقای سطح کیفی محصولاتشان باید نقش گلزن را برعهده داشته باشند. مردم باید با حمایت از طریق خرید کالای داخلی اجازه ندهند اقتصاد و تولید ملی ما گل بخورد و دولت هم با تدبیر و درایت خود باید مشکلات نقدینگی، تورم، رکود، نرخ بهره بانکی و... را مدیریت کند تا بهعنوان یک مدافع اثرگذار باشد.
این نکته را فراموش نکنید که شرکتهای خصولتی حکم مدافعینی را دارند که پست تعریف شده خود را ترک میکنند تا نقش گلزن را که وظیفه شان نیست بازی کنند. بله وقتی کرنر زده میشود شاید امکان حضور یک مدافع سرزن روی دروازه حریف وجود داشته باشد، اما حتما باید حواسشان به مسئولیت اصلیشان باشد.
این را هم عرض کنم که مردم ما در دوران مختلف تاریخ ثابت کردهاند که برای حمایت از کشورشان حاضرند از خودگذشتگی کنند.
اساسا کمپینهای تبلیغاتی را در حوزه اقتصاد تا چه حد اثرگذار میدانید و برای افزایش اثرگذاری کمپین آری به تولید ملی از چه راهکارهایی بهره گرفتهاید؟
علیرضا بهبهانی: یکی از مهمترین ابزارهای اثرگذاری در هممسیر شدن طیفی از مردم با تفکر و موضوع و حتی محصولی خاص بهرهمند شدن از کمپینهای تبلیغاتی است. مسلما کمپینهای تبلیغاتی برای شناخته شدن بهتر موضوع و ماهیت کمپین آری به تولید ملی، ابزاری موثر برای اثرگذاری بیشتر تفکرات و سیاستهای کمپین آری به تولید ملی است.
کمپینهای تبلیغاتی حکم معرف برای شناخته شدن یک موضوع به مخاطبان را دارند و اگر کسی ما را نبیند و نشنود چگونه میتواند با موضوعمان آشنا شود و از ما حمایت کند؟
ما برنامههای زیادی برای اثرگذاری کمپین در نظر گرفتهایم که انشاءالله بهزودی و به تدریج رونمایی میکنیم. طبق عادت سه ساله کمپین آری به تولید ملی، ما از گفتن پرهیز میکنیم و در عمل نشان میدهیم.
کمپینها اگر دولتی باشند آیا اثربخشی خود را از دست نمیدهند؟
مصطفی حسنی: شاید خیلیها فکر بکنند که داشتن حامی دولتی خیلی مسیر را هموار میکند، اما تجربه ثابت کرده، آنچه از بطن مردم بلند شود و صدای ملت باشد، اثربخشی بیشتری خواهد داشت، البته ما دولت را بخشی از مردم میدانیم و مردم را بخشی از دولت، پس حضور دولتیها در کنار ما منافاتی با آرمانهایمان نخواهد داشت و ما در صورت حمایت آنها از حضورشان استقبال میکنیم چرا که همه ما با یک هدف و آن هم اعتلای نام ایران و توسعه اقتصاد ملی گام برمیداریم، چه دولتی، چه خصوصی!
بازخورد مردم از این کمپین را در این مدت چطور ارزیابی میکنید؟
مصطفی حسنی: روزی که اعلام آغاز به فعالیت کمپین آری به تولید ملی را رسانهای کردیم شاید تعدادمان کمتر از انگشتان یک دست بود، اما امروز حمایتهای فراوانی از تفکرات و گروههای مختلف دانشجویی، هنرمندان، نمایندگان مجلس، اصناف مختلف و. . . دریافت میکنیم و همین یعنی در حد خودمان طبق برنامه اثربخش بودهایم، اما این کافی نیست! ما صدای یک ملت بزرگ را برای فریاد زدن آری به تولید ملی احتیاج داریم.
در فرآیند کمپینهای اینچنینی اثربخشی چگونه ارزیابی میشود؟
علیرضا بهبهانی: بازخورد مهمترین نتیجهگیری است. سال 1392 تعداد حامیان تولید ملی خیلی محدود بود و آنانی که حمایت میکردند هم در حد کلام بود. امروز تمام رسانهها، تمام مسئولان بخشهای دولتی و خصوصی درصدد حمایتهای عملیاتی هستند و این یعنی یک اثربخشی موثر. به نظر میرسد قبل از طراحی کمپینهای اینچنینی و استفاده از رسانههای مختلف، باید به این سوال مهم پاسخ دهیم که هدف ما از راهاندازی کمپین، اطلاعرسانی است؟ متقاعدسازی؟ یا تغییر تعادل ترازوی ذهنی مشتری؟ هدف ما متقاعدسازی نیست! هدف ما اطلاعرسانی و تعادل ترازوی ذهنی مخاطبمان تولید ملی است.
قاعدتا ما نمیتوانیم مخاطبمان را متقاعد کنیم که محصول ایرانی بهتر از محصولات درجه یک خارجی است، چراکه نباید چنین توقعی از مخاطبانمان داشته باشیم، اما ما میتوانیم اطلاعرسانی درستی داشته باشیم که در صورت حمایت از تولید داخلی چه عواقبی در انتظار این از خودگذشتی کوتاهمدت خواهد بود.
متاسفانه دلیل شکست خیلی از کمپینها عدم انتخاب مسیر صحیح در سیاست خود است و خوشبختانه هسته مرکزی سیاستگذاری این کمپین با علم به موضوعات برندسازی، سیاستگذاری و اقتصادی توانسته برنامهریزی مناسبی را در جهت بالا بردن نرخ نفوذ مطلب در بین جامعه تدوین کند و پس از سه سال حرکت آهسته، اما پیوسته خروجیهای قابل تاملی را رقم بزند تا جایی که توجه خیلی از مسئولان را به خود جلب کند.
و در آخر فکر میکنید این کمپین چقدر میتواند باعث رونق بخشی به صنایع شود؟
مصطفی حسنی: به شرط حیات بهزودی نام تولید ایران را در عرصه جهانی خواهیم دید و این یعنی نواخته شدن سمفونی اقتصاد ملی و رونق گرفتن کشور.
ما آرزومند توسعه ملی کشورمان هستیم.
***
بیانیه کمپین آری به تولید ملی
آری به تولید ملی یعنی بهره بردن از مفهوم اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی.
آری به تولید ملی یعنی دست به دست تولیدکننده ایرانی دادن، یعنی همنفس شدن با نفسهای کارگر ایرانی، آری به تولید ملی یعنی حس غرور وقتی که فروشنده فریاد بزند تولیدی ایران! آری به تولید ملی یعنی کالای ایرانی خریدن، کالای ایرانی فروختن.
آری به تولید ملی یعنی آهنگ خط تولید کارخانه زیباست! به زیبایی آهنگ سرود ملی! آری به تولید ملی یعنی ریال ایرانی به جیب کارگر ایرانی میرود! یعنی «ساخت ایران» میشود تبلیغ یک کالا؛ آری به تولید ملی یعنی کالای ایرانی سند افتخار ملی است. آری به تولید ملی یعنی میهن یار بودن.
آری به تولید ملی یعنی ایران تنها کشور شعر و شاعران بزرگ نیست، ایران یک غزل است که بیت بیت آن را تک تک هموطنان با جان و کار خویش میسازند. قهرمان داستانش به سختکوشی فرهاد کوهکن است و همچون آرش تا پای جان عاشق شکوه و سربلندی وطنش است. داستانش روایت یک عشق است همچون لیلی و مجنون، روایت یک حماسه است سختتر از هفت خوان و تراژدی آن جنگ رستم و سهراب است، یعنی دوست را به جای بیگانه ننشانیم.
آری به تولید ملی یعنی ایران تنها کشور فرش و طرحهای شگفتانگیزش نیست. دستهای گره کرده ایرانیان همچون تار و پودش است. طرحش طرح تولید است و رنگش سه رنگ سرخ و سفید و سبز است. الهامبخش طرح فرش، کار و تلاش و تولید است. آری به تولید ملی یعنی کوبیده میشویم تا ساخته شویم همچون فرش، همچون زندگی!
آری به تولید ملی یعنی فریاد من ایرانم را میسازم! یعنی فریاد من ایرانیام!
آری به تولید ملی یعنی پرچم ایران را بالا نگاه داشتن.
آری به تولید ملی یعنی آری به فرصتهای شغلی برای همه مردم ایران.
اینها هدف کمپین آری به تولید ملی بوده و هستند و ما بر مبنای این خط مشی گام برمیداریم. امید ما این است که صنایع موجود بتوانند کمی محکمتر بایستند و بگویند ما تولید داخلی هستیم. میخواهیم علاوه بر اینکه صدای مردم کشورمان در حمایت از تولیدکنندگان داخلی باشیم، صدای تولیدکننده و کارآفرین داخلی در مجامع مختلف باشیم، ما با هدف حمایت از تولید داخلی به میدان آمدیم، اما توسعه تولیدکنندگان ایرانی و کارآفرینی بر مبنای اصل حرکت ما روی مرز رونق اقتصاد مقاومتی است.
در نتیجه بهتر است در پاسخ به سوال شما اینچنین عرض کنیم که هدف ما نواختن تارهای ترنم بخش تولید در کشور است تا آرامش حاصل از شنیدن آن به جان اقتصاد بازگردد.