محصولات تراریخته مورد تایید جامعه علمی اروپاست

مهندسی ژنتیک و تولید محصولات تراریخته (GMO) به عنوان یکی از شاخه‌های اصلی بیوتکنولوژی کشاورزی از جمله علوم نوینی است که با پیشرفت جهانی دانش جایگاه رفیعی را در کسب اعتبار و قدرت بین‌المللی کشورها از آن خود کرده است.

امروزه ملاک قدرتمندی کشورها دیگر تجهیزات فنی و  لجستیکی از قبیل تکنولوژی ساخت ملزومات پیشرفته مانند  ماشین آلات یا سلاح‌های مرگبار کشتار جمعی و یا حتی خدمات سودمند انسان‌دوستانه از قبیل تجهیزات پزشکی و درمانی  نیست و جامعه جهانی کشوری را قدرتمند می‌پندارد که از لحاظ علوم نوین مانند: بیوتکنولوژی، نانوتکنولوژی، فناوری هسته‌ای و فناوری اطلاعات حرفی برای گفتن داشته باشد.

در حالیکه شتاب روزافزون علوم بیوتکنولوژی کشاورزی و دستیابی به نخستین محصول کشاورزی تراریخته توسط دانشمندان کشور عزیزمان دنیا را شگفت زده کرده، متاسفانه این روزها شاهد نوعی هراس افکنی و مقابله با این علم نوپا از ناحیه افرادی هستیم که عمدتا بدون هیچ‌گونه مستند علمی عزم خود را به  ستیز با این فناوری نوین و ارزشمند علمی جزم کرده‌اند. این در حالی‌است که مراکز علمی معتبر و دانشگاه‌های متعدد و مستقل و نیز نهادهای نظارتی به این نتیجه رسیده‌اند که محصولات تراریخته برای مصرف انسان و محیط زیست ایمن هستند. ^[3-1]. مطالعات زیادی این محصولات را از نظر سلامت مورد بررسی قرار داده‌اند که یکی از جالب توجه‌ترین آنها گزارش اتحادیه اروپاست.

این گزارش محصول مشارکت 500 گروه تحقیقاتی مستقل در 130 پژوهش طی 25 سال با هزینه 300 میلیون یورو است و در نهایت نتیجه گرفته شده که محصولات تراریخته مانند فرآورده‌های کشاورزی سنتی، سالم هستند. نکته اینکه گزارش کمیسیون اروپا در مورد غذاهای حاصل از مهندسی ژنتیک بر پایه پژوهش‌های مستقل از شرکت‌های فناوری زیستی انجام شده است ^[4].

در اروپا برای جامعه علمی کاملاً روشن است که غذاهای حاصل از محصولات تراریخته بی‌خطر هستند. مشاور علمی کمیسیون اروپا گفته است: «مصرف غذاهای تراریخته بیشتر از مصرف غذاهایی که به شیوه مرسوم تولید می‌شوند خطر ندارد ^[5]».

بررسی و جمع‌بندی 1783 مقاله علمی معتبر که به بررسی اثرات غذاهای GM بر سلامت انسان و محیط زیست در فاصله سال‌های 2002 تا 2012 پرداخته بودند نیز به وضوح نشان داد که به طور خلاصه، غذاهای اصلاح شده ژنتیکی از گسترده‌ترین موضوعاتی است که تاکنون مورد بررسی و مطالعه قرارگرفته‌اند و هیچ مدرک معتبری وجود ندارد که تهدید اینگونه محصولات را بر محیط زیست و سلامت نشان دهد.

نتیجه نهایی این مقاله که در مجله Critical Reviews in Biotechnology به چاپ رسیده دلیل بی اعتمادی مردم به GMOها را در دروغ‌های روانشناسی، سیاسی و بحث‌های کاذب نهفته دانسته است. این نتیجه‌گیری مبنی بر سلامت محصولات تراریخته برایندی از تحقیقات مختلف و مستقل انجام شده در دنیا در ارتباط با GMOها در دهه گذشته بوده و از یافته‌های مرتبط با تحقیقات GM که به صورت مقالات عمومی، مقالاتی مرتبط با اثرات زیست‌محیطی و مقالاتی در زمینه ایمنی مصرف و قابلیت ردیابی آنها تحقیق و نگاشته شده‌اند، حاصل شده است ^[7].

انجمن پزشکی انگلستان، متنی با عنوان بررسی جامع اطلاعات مربوط به غذاهای اصلاح‌شده ژنتیکی منتشر کرده است. در این متن آمده : «غذاهای تولید شده از محصولات اصلاح‌شده ژنتیکی توسط صدها میلیون نفر در سرتاسر دنیا به مدت 15 سال مصرف شده‌اند و هیچ گزارش یا شکایتی از بیماری وجود ندارد (این در حالی است که بیشتر مصرف‌کنندگان این محصولات ساکن کشورهایی مانند آمریکا بوده‌اند که مردم آنها بیشتر اهل شکایت هستند)» ^[8].

دیوان عالی فرانسه نیز اعلام کرد دولت هیچ مدرک معتبری در مورد آسیب محصولات تراریخته به انسان یا محیط زیست ندارد ^[9]با این‌همه مدارک مستند، دامن زدن به اشاعه هراس در جامعه بدون استناد حتی یک مرجع علمی، نتیجه‌ای جز عقب افتادگی کشور در این حوزه نخواهد داشت.

کارشناس ارشد مهندسی بیوتکنولوژی کشاورزی

***

پی‌نوشت‌ها و مستندات علمی :

1. DeFrancesco L (2013) How safe does transgenic food need to be? Nature Biotechnology 31: 794–802.

2. European Academies Science Advisory Council (2013) Planting the Future: Opportunities and Challenges for Using Crop Genetic Improvement Technologies for Sustainable Agriculture (EASAC, Halle, Germany).

3. European Commission (2010) A Decade of EU-Funded GMO Research 2001-2010. European Commission, Brussels.

4. http://www.isaaa.org/kc/cropbiotechupdate/article/default.asp?ID=7082

5.http://www.euractiv.com/innovation-enterprise/commission-science-supremo-endor-news-514072

6. Klumper W, Qaim M (2014) A Meta-Analysis of the Impacts of Genetically Modified Crops. PLOS One, 9 (11) e111629.

7. Nicolia A, Manzo A, Veronesi F, Rosellini D (2013) An overview of the last 10 years of genetically engineered crop safety research. Critical Reviews in Biotechnology. 1549-7801. DOI: 10.3109/07388551.2013.823595.

8. Key S, Ma J, Drake P (2008) Genetically modified plants and human health. J R Soc Med 2008: 101: 290–298. DOI 10.1258/jrsm.2008.070372

9. http://www.reuters.com/article/us-france-gmo-idUSTRE7AR19H20111128 Blancke S, Breusegem F.V., Jaeger G.D. Braeckman J. Montagu M.V (2015) Fatal attraction: the intuitive appeal of GMO opposition. Trends in Plant Science. 20 (4), 414-418.