فروش مهم‌ترین بخش یک شغل است

تعویض شغل همیشه برای همه ما دردسرساز بوده و هست. این استرس برای تغییر شغل وجود دارد که آیا شغل جدید نسبت به شغل فعلی از درآمد بهتری برخوردار است یا ممکن است روند عقبگردی داشته باشد. برخی افراد هستند که صرف‌نظر از همه ریسک‌ها، با تحقیقات کامل حوزه کاری خود را به صورت جدی تغییر می‌دهند و منبع درآمد خود را عوض می‌کنند. حمید زارع، کارآفرین نمونه کشور یکی از همان افراد است. وی قبلا در بخش نجاری و ام‌دی‌اف فعالیت داشت اما علاقه زیادی به بحث تولید داشت و همین موضوع باعث شد تا ایده‌های خود را عملی کند. حدود پنج سال است که کار خود را در پرورش شتر مرغ با کمک همسرش آغاز کرده است.

ابتدای فعالیت خود را در یک فضای اجاره‌ای کلید زد؛ جوجه‌هایی را خریداری می‌کردند و زمانی‌که به ثمر می‌رسید به صورت زنده به بازار عرضه می‌کردند. اما چندی بعد متوجه شدند که هزینه‌شان با درآمد برابر است و برای رفع این مشکل اقداماتی انجام دادند که در ادامه می‌خوانید.

از چه سالی وارد بازار تولید شدید؟

از سال 88 با کمک همسرم کار را آغاز کردم.

با چه سرمایه‌ای؟

15میلیون تومان

شغل قبلی‌ شما چه بود؟

در زمینه ام‌دی‌اف فعالیت داشتم و پول خوبی هم در می‌آوردم، اما علاقه به تولید من را وارد بازار پرورش شتر مرغ و پرندگان دیگر کرد. همین علاقه سبب شد تا کار خود را کلید بزنم. نحوه کارمان هم این‌طوری بود که شترمرغ‌ها را پرورش می‌دادیم اما به دلیل اینکه گاهی نمی‌توانستیم زنده آنها را وارد بازار کنیم مجبور می‌شدیم کشتار را خودمان انجام دهیم. با کشتار شتر مرغ چرخ تولید سریع‌تر می‌چرخید و گوشت‌ها در پایان دوره تحویل شرکت‌های بسته‌بندی می‌شد و مورد استفاده مصرف‌کنندگان قرار می‌گرفت.

پرورش پرندگان دیگر را نیز انجام می‌دهید؟

بله. به دلیل اینکه پرورش شترمرغ طولانی است نمی‌توان تنها روی این بخش سرمایه‌گذاری کرد و همین امر باعث شد تا به فکر پرورش مرغ بومی، کبک و بلدرچین نیز بیفتیم. با پرورش طیور دیگر کار خود را گسترده‌تر کردیم و همین موضوع دلیلی شد تا افکار دیگری هم در ذهن‌مان پرورش یابد و صفر تا صد کار را خودمان انجام دهیم. تمایل به گسترش کار دلیلی شد تا جوجه‌کشی را هم در بخش تولید قرار داده و دستگاه جوجه‌کشی تهیه کنیم. ما جوجه خریداری می‌کردیم و بعد آن را پرورش می‌دادیم و به فکر تولید جوجه نیز افتادیم.

در همین راستا دستگاه جوجه کشی تهیه کردیم و از جوجه تا کشتار را خودمان انجام می‌دادیم. در همین حال بسیاری از افرادی که قصد ورود به این شغل را داشتند، خیال‌شان راحت شد که موفق شدیم و پا به این کار گذاشتند و ما هم به آنها به همراه مشاوره جوجه می‌دادیم و برای بحث فروش نیز کمک‌های لازم را انجام می‌دادیم. بخش بسته‌بندی و فروش گوشت توسط یک شرکت انجام می‌شد که با گسترش کار توانستیم افراد بیشتری را جذب کنیم و این کار را هم خودمان انجام دهیم.

پرورش کبک در روش صنعتی به سه شکل پرورش روی بستر، قفس‌های دسته جمعی و قفس‌های انفرادی صورت می‌گیرد. پرورش روی بستر یا زمین از هزینه اولیه کمی برخوردار بوده ولی بازده اقتصادی کمتری خواهد داشت. در این روش سعی می‌شود که از پن‌بندی سالن جهت نگهداری جفت‌های 20 قطعه‌ای استفاده شود تا نزاع و جنگ میان گله کمتر باشد و به همان نسبت میزان نطفه‌درآوری تخم‌های تولیدی نیز افزایش می‌یابد.

قابل توجه است که در سیستم پرورش در صورت پن‌بندی نکردن سالن مقدار تخم‌های تولیدی غیرقابل جوجه‌کشی افزایش یافته و میزان جوجه کشی نیز از حد پایین‌تری برخوردار است. در روش قفس اگرچه هزینه پرورش افزایش می‌یابد و سرمایه ثابت بیشتری برای تولید لازم است ولیکن مزایایی دربر دارد. در سیستم نسبت نرها و ماده‌ها، تولید تخم نطفه‌دار، میزان خوراک مصرفی و کنترل بیماری راحت‌تر و بهتر صورت می‌گیرد. علاوه بر این تراکم در واحد سطح نیز افزایش یافته و تعداد بیشتری را می‌توان پرورش داد  و تولید کرد.

ممکن است افرادی قصد ورود به این شغل را داشته باشند؛ چه پیشنهادی برای آنها دارید که بتوانند در شغل‌شان موفق شوند؟

پیشنهاد ما برای کسانی که سر رشته این کار را ندارند و تا به حال با این پرنده کار نکرده‌اند خرید حداقل 10-15 جوجه سه ماهه است، چون تلفات و مرگ و میر خیلی کم در آینده خواهند داشت. تا پایان دوره پروار که 10-13 ماه طول می‌کشد هر قطعه پرنده 2.5 تا 3متر فضا برای سایه‌بان و 25-30 متر برای گردشگاه  (بهاربند) نیاز دارد. بهترین ابعاد 10 متر عرض و45 متر طول است . ارتفاع سقف سایه‌بان هم 2.4 الی 2.8 باشد. باید حصاری احداث شود که پرنده‌ها از گزند جانواران وحشی و خانگی در امان بمانند؛ برای داخل مزرعه ارتفاع 1.5 تا 1.8 بلندی داشته باشد و اطراف مزرعه 2.3 الی 2.5 با کشیدن فنس روی لبه دیوار انجام شود.

این شغل دورنمای بسیار خوبی دارد اما حقیقت اینجاست که سختی‌های پنهان در آن وجود خواهد داشت.بحث تولید در کشور رایج‌ترین بخش قضیه است که اگر در این بخش بتوان موفق شد حتماً راه‌های بعدی هموار خواهد بود. در این شغل جوجه خریداری می‌شود و به ثمر می‌رسد اما با این جوجه‌های به ثمر رسیده باید چه کرد؟ در کدام بازار باید عرضه کرد؟ چه زمانی باید چه جوجه‌ای پرورش داد و هزار پرسش دیگر.

به نظر من بخش فروش و عرضه مهم‌ترین بخش هر شغلی است که در این شغل نیز به صورت ویژه‌تر باید به آن نگریست. زمانی‌که تولیدی انجام می‌شود اگر بازار آن از قبل در نظر گرفته نشده باشد حتماً با شکست مواجه خواهد شد. به همین دلیل بازاریابی شغل باید قبل از تولید و آغاز به کار انجام شده باشد و در زمان تولید بخشی از بازاریابی که به نقطه اطمینان تولید و سود معروف است باید انجام شود.

شما برای بازاریابی شغل‌تان چه کاری انجام دادید؟

ما برای برای این به تولید چند نوع پرنده روی آوردیم که بازارهای متفاوتی را باید مورد بررسیقرار دهیم.به‌عنوان مثال در کدام فصل گوشت شترمرغ مصرف می‌شود، در چه زمانی گوشت کبک تقاضا دارد و گوشت بلدرچین در چه زمانی باید عرضه شود. بهترین زمان کشتار، بهترین وزن کشتار و مسائلی از این قبیل باید مورد توجه قرار گیرد. اگر افراد صرفاً برای تولید قصد ورود به این شغل را دارند نمی‌توانند موفق شوند.

ما در جهاد دانشگاهی کلاس‌هایی برگزار می‌کنیم که افرادی که قصد ورود به این شغل را دارند بتوانند بهتر راه خود را هموار کنند. نکته هم که نباید فراموش کرد؛ بخش هزینه‌هاست. با محاسبه غذای روزانه و قیمت تمام شده تقریبا 35 تا 40 هزار تومان در ماه هزینه غذا می‌شود و بستگی به وزن پروار شده پرنده خواهد داشت.

اکنون ارزش کارگاه شما چقدر است؟

با ابزار و وسایل و ارزش برند حدود یک میلیارد تومان است.

آیا در کنار عرضه گوشت پرندگان، محصولات دارای ارزش افزوده دیگری را نیز در برنامه تولید دارید؟

بله. ما روغن شتر مرغ را نیز به تازگی در بخش عرضه قرار دادیم و در برنامه داریم کار خود را در این زمینه گسترش دهیم.

در پایان به‌طور خلاصه برای ما بگویید که تا به حال چه کارهایی انجام داده‌اید؟

پرورش انواع جوجه طیور، فعالیت در حوزه صنایع بسته بندی، تولید 160 هزار بلدرچین، 350 قطعه شترمرغ، 20هزار کیلو بوقلمون، ابداع دستگاه جوجه‌کشی، اشتغالزایی برای 70 نفر و ...