شرایط جدید تولید خودرو در پساتحریم

نوع جدیدی از همکاری با برندهای خارجی در صنعت خودرو در حال شکل‌گیری است چراکه مذاکرات به‌گونه‌ای پیش می‌رود که منجر به انتقال تکنولوژی و تولید خودروهای خارجی در ایران خواهد شد. خودروسازان خارجی به فرصت‌های موجود در ایران آگاهی دارند. به همین دلیل برندهای بزرگی برای مذاکره جلو آمده‌اند. در این راه مذاکراتی با برندهای بنز و فولکس‌واگن شده است اما با توجه به سابقه حضور پژو در ایران، مذاکرات با این برند فرانسوی پیشرفت بالایی داشته است. حتی نگارش قرارداد همکاری نیز با این شرکت به سرانجام رسیده است. نوع همکاری در دوره جدید به‌گونه‌ای است که تولید خودرو در ایران انجام شود و خودروسازان خارجی موظف خواهند بود سالانه به ‌درصد قطعات تولیدی در ایران اضافه کنند.

بر این اساس دیگر تولید خودرو به‌صورت CKD معنا ندارد. این شیوه تنها در شرایط خاص مثل دوران تحریم قابل توجیه است در غیر‌این صورت باید تولید خودروی خارجی در ایران همراه با ساخت قطعات آن باشد. بر این اساس قرار است تولیدات خودروهای خارجی در ایران که از سطح 40‌درصد در ایران آغاز می‌شود تا 80‌درصد قطعات پیش برود. در این شرایط صنعت قطعه‌سازی کشور نیز با پیشرفت مواجه خواهد شد. نگاه این است که این خودروسازان با خود تکنولوژی بیاورند، در ایران تولید کنند تا به غیر‌از بازار ایران به بازار کشورهای اطراف ایران نیز خودرو صادر شود. در این شرایط معامله برد- برد رقم خواهد خورد. بازار 350‌میلیون نفری اطراف ایران جذابیت زیادی دارد که ایران با کمک تکنولوژی روز و با همکاری کمپانی‌های بزرگ جهان می‌تواند در آن سهم بالایی داشته باشد.

در این شرایط برخی گمانه‌زنی‌ها در مورد احتمال کاهش قیمت خودرو در دوران جدید مطرح شده که نمی‌توان به آن اتکا کرد چراکه هزینه‌های تولید خودرو کاهش پیدا نکرده است که بتوان به کاهش قیمت خودرو فکر کرد. تولیدات فعلی خودروسازان با توجه به نرخ سود بالای تسهیلات بانکی و سایر هزینه‌ها، امکان کاهش قیمت ندارد. قیمت دلار هم که قرار نیست کاهش پیدا کند به همین دلیل موضوع کاهش قیمت مطرح نیست. اما می‌توان انتظار داشت که کیفیت خودرو در شرایط پس از تحریم بهبود پیدا کند چراکه امکان تولید با کیفیت بالا فراهم خواهد شد. البته رسیدن به این شرایط نیز زمان می‌برد. قرارداد با یک خودروساز خارجی و آغاز تولید محصولات آن در ایران حدود دو سال مقدمات خواهد داشت.

در حال حاضر در مرحله قرارداد هستیم و نمی‌توان زودتر از دو سال دیگر منتظر تولید خودروی جدید بود. افزایش کیفیت در تولیدات فعلی و در زمان کنونی هم در شرایط جدید امکان‌پذیر خواهد بود. از این نظر که امکان خرید قطعات اصلی از قطعه‌سازان معتبر مهیا خواهد شد. خودروسازان که در این سال‌ها ناگزیر به سمت قطعات چینی سوق پیدا کردند، می‌توانند پس از لغو تحریم‌ها همکاری‌های خود را با قطعه‌سازان معتبر از سر بگیرند تا خودروهای فعلی نیز با کیفیت بالاتری عرضه شود.

* رییس کمیسیون تسهیل کسب و کار اتاق تهران