سیم‌کارت‌های بی‌نام متهم اصلی مزاحمت‌های تلفنی

حدود 10 سال پیش نخستین سیم‌کارت اعتباری در ایران زنگ خورد و به دلیل ارزان‌بودن و به‌صرفه‌بودن تعرفه‌ها با استقبال گرمی از سوی مردم مواجه شد. اما پس از مدتی این سیم‌کارت‌ها مشکل اجتماعی بزرگی را به جامعه تحمیل کردند و آن استفاده نابجای استفاده‌کنندگان از بی‌نام و نشان بودن آنها بود. با روی‌کار آمدن اپراتور دوم قیمت سیم‌کارت‌های اعتباری به پایین‌ترین حد ممکن رسید و با خرید هر سیم‌کارت، یکی به‌طور رایگان به مشترک واگذار می‌شد. این روند تا جایی ادامه داشت که خیلی از مشترکان صاحب چند خط با نام خود بودند که حتی از شماره خود هم اطلاعی نداشتند.

دو سال پیش بود که معاون وقت نظارت و اعمال مقررات سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، از ممنوع‌شدن ثبت بیش از 9 سیم‌کارت به نام متقاضیان از هر اپراتور خبر داد. حسن رضوانی گفته بود: براساس آیین‌نامه‌ای که به اپراتورهای تلفن همراه ابلاغ شده است، ثبت سیم‌کارت به نام افرادی که متقاضی بیش از 9 سیم‌کارت هستند، ممنوع است. وی جـلـوگــیــری از سوء‌استفاده‌های احتمالی از سیم‌کارت تلفن همراه و تکمیل اسناد هویتی مشترکان موبایل را از دلایل اصلی ابلاغ این آیین‌نامه دانست.

معاون اسبق نظارت و اعمال مقررات سازمان تنظیم مقررات درباره خریدوفروش سیم‌کارت‌های اعتباری فعال در بازار که دارای هویت حقیقی است، اما به‌راحتی و بدون اطلاع مالک اصلی خریدوفروش می‌شود و دست به دست می‌چرخد، گفت: آیین‌نامه محدودیت ثبت چند سیم‌کارت به نام یک نفر برای جلوگیری از نابسامانی و سوء‌استفاده از سیم‌کارت‌های فعال تدوین و ابلاغ شده است.

وی ابراز امیدواری کرد: مشکل مزاحمت‌های موبایلی و موارد مربوط به ثبت هویت استفاده‌کننده از سیم‌کارت رفع شود. رضوانی از مشترکان تلفن همراه که چند سیم‌کارت به نام‌شان به ثبت رسیده است، خواست هرچه سریع‌تر برای ثبت هویت واقعی سیم‌کارت‌هایی که بدون انتقال مالکیت به فروش رسانده‌اند از هر اپراتور اقدام کنند، در غیر ‌این‌صورت سـیـم‌کـارت‌ها غـیـر‌فعال می‌شوند. وی گفت: ثبت هویت و انتقال مالکیت اصلی استفاده‌کننده از سیم‌کارت، با اجرای این آیین‌نامه ساماندهی خواهد شد.

بعد از اعلام این خبر، اپراتور‌ها موظف شدند با ارائه مدارک شخصی مشترکان، به فعال‌سازی سیم‌کارت‌ها اقدام کنند با این نکته که هر مشترک می‌تواند تا 9 سیم‌کارت را به نام خود ثبت کند. اما این امر هم راه به جایی نبرد و شکایت‌ها و نارضایتی‌های روزافزون مردم که قربانی مزاحمت‌های تلفنی بودند مسئولان را دوباره بر آن داشت تا فکری به حال این معضل اجتماعی کنند. هفته گذشته معاون نظارت سازمان تنظیم مقررات از سـاماندهی سیم‌کارت‌های فاقد نام و نشانی معتبر خبر داد و گفت: سیم‌کارت‌هایی که به‌صورت انبوه فروخته شده‌اند کنترل و جمع‌آوری می‌شوند.

غــلامــرضــا داداش‌زاده گفت: مطلقا هیچ سیم‌کارت ثبت‌نشده‌ای وجود ندارد، بلکه قبل از اینکه سازمان تنظیم مقررات محدودیت فروش سیم‌کارت‌ها به اشخاص حقیقی و حقوقی را وضع کند، برخی افراد سیم‌کارت‌هایی را به‌طور حجمی و با اطلاعات شخصی ناقص خریداری کرده‌اند که امکان سوء‌استفاده از آن وجود دارد.

وی اظهار داشت: لازم است اپراتورها، واگذاری سیم‌کارت را براساس اخذ نشانی کامل اشخاص حقیقی و حقوقی به تعداد مشخص حداکثر 10 سیم‌کارت برای اشخاص حقیقی انجام داده و نشانی کامل در پایگاه داده‌های اپراتورها ثبت شود. داداش‌زاده خـاطـرنـشان کرد: مناطق تقسیم‌بندی شده توسط سازمان تنظیم مقررات، براساس گزارش‌هایی که در این زمینه به آنها داده می‌شود؛ سـیـم‌کارت‌هایی که به‌صورت انبوه فروخته شده‌اند را کنترل و جمع‌آوری می‌کنند.

معاون نظارت و اعمال مقررات ادامه داد: در صدد هستیم در آینده نزدیک از طریق اخذ اطلاعات در سامانه‌های رسمی کشور، اپراتورها احراز هویت و آدرس تاییدشده را داشته باشند و با اتصال سامانه ثبت‌نام اپراتورها به سامانه‌های رسمی کشور، شناسایی افراد دارای سیم‌کارت به‌راحتی صورت گیرد.

اما علیرضا قلمبر دزفولی، مدیرعامل ایرانسل دو روز پیش در مورد سیم‌کارت‌های بی‌نام و نشان گفت: امکان فعال‌سازی سیم‌کارت بدون ثبت‌نام وجود ندارد و بر این اساس معتقدیم که هیچ سیم‌کارت بی‌نام و نشانی در شبکه ایرانسل فعال نیست. وی با بیان اینکه به هیچ‌عنوان قبول نداریم که متخلفان بیشتر از سیم‌کارت‌های ایرانسل استفاده می‌کنند، افزود: این مسئله تاکنون از سوی پلیس کشور اعلام رسمی نشده است.

دزفولی برخورد با متخلفانی را که از سیم‌کارت‌های ایرانسل به‌عنوان ابزار جرم استفاده می‌کنند مربوط به نهادهای قانونی عنوان کرد و گفت: ایرانسل در طرحی با معاونت پیشگیری قوه قضاییه برای آگاهی و اطلاع‌رسانی مردم در مورد نحوه استفاده صحیح از سیم‌کارت مشارکت دارد؛ شکی نیست که تمام مسئولیت‌های استفاده از سیم‌کارت به عهده فردی است که سیم‌کارت به نام وی است.

گشتی در بازار بی‌نام و نشان‌ها

یـکـی از فـروشـندگان سـیـم‌کـارت‌های بـی‌نـام درباره قیمت و علت فروش آنها می‌گوید: قیمت این سیم‌کارت‌ها در بازار متفاوت است که حتی گاهی به 50 هزار تومان یا حتی بیشتر هم به فروش می‌روند.

وی افزود: بیشتر خریداران این خطوط افرادی هستند که قصد ایجاد مزاحمت برای مردم را دارند و برخی از آنها کسانی هستند که به‌صورت غیر‌مجاز در کشور ما ساکنند که با ارائه مدارک خود نمی‌توانند سیم‌کارتی خریداری کنند و آنها را مجاب به خرید این خطوط می‌کنند.

این فروشنده می‌گوید: بیشتر این سیم‌کارت‌ها برای توریست‌هایی است که برای مدتی ساکن کشور می‌شوند و بعد از آن سیم‌کارت‌های خود را بدون آنکه غیر‌فعال کنند در کشور می‌گذارند و راهی وطن خود می‌شوند و البته برخی از این خطوط متعلق به مشترکانی است که سیم‌کارت خود را گم کرده و به غیر‌فعال کردن آنها اقدام نکرده‌اند. گفتنی است طبق قوانین کشور، صاحب سیم‌کارت باید در صورت مفقودی به مراکز ذی‌صلاح مراجعه کرده و خط خود را غیر‌فعال کند، در غیر‌این صورت باید پاسخگوی هرنوع سوءاستفاده از خط خود باشد.