فروش صنایع دستی بهصورت آنلاین چهرههای موفق زیادی به خود دیده تا جایی که سرمایهگذاری در این حوزه را موفقیتآمیز جلوه داده است. نرگس شایق از جمله چهرههای موفق حوزه فروش آنلاین صنایع دستی که کارآفرین این حوزه هم محسوب میشود و دانشآموخته صنایع دستی است نظر مثبتی در مورد سرمایهگذاری در این حوزه دارد و میگوید: در وهله نخست هدف اقتصادی نداشتم، بلکه از سال 89 با دو نفر از دوستانم به روستاها و عشایر ایران سر میزدیم تا هنرهای دستی ایرانی را که در معرض انقراض قرار گرفتهاند، شناسایی و نمونههای باقیمانده از این هنرها را خریداری کنیم.
در واقع میخواستیم دایرهالمعارف صنایع دستی روستایی و عشایری ایران را بنویسیم. میگوید «سرمایه اولیه ما هم همان هزینههایی بوده که دیگران جواهرات میخرند اما ما صنایع دستی خریدیم». به قول خودش خرد خرد این کالاهای خریداری شده جمع میشوند و انباری از آنها ایجاد میشود و حدود 40رشته صنایعدستی در معرض انقراض در این زمینه شناسایی میشود؛ سفرهایی که هنوز هم ادامه دارد و بانک اطلاعاتی فعلیشان بیش از 3هزار و 500هنرمند را شامل میشود.
کمبودها و ریسکها
همین بانک اطلاعاتی انگیزهای میشود برای آغاز یک کار اقتصادی و از سال 92 فروشگاه اینترنتی آرانیک را ایجاد میکنند؛ فروشگاهی که نهتنها به خریداران داخلی بلکه به خریدارانی از فرانسه، استرالیا و کانادا نیز خدمات ارائه میکند. شایق میگوید: «با فروشگاهی در فرانسه که اتفاقا در محدوده برج ایفل هم قرار گرفته است در حال همکاری هستیم و درخواستهای زیادی هم در این زمینه ایجاد شده است. در واقع بازار گستردهای برای این محصولات وجود دارد اما نمیتوان بیگدار به آب زد و کمبودهای زیاد در این حوزه سرسامآور است.
مثلاً ارسال بزرگترین مشکل ماست. پست بستههای ما را سالم نمیرساند و جوابی هم که میدهد این است که در همین حد هم لطف کردهاند. بنابراین آمار بسیار بالایی از شکستنی در جنسهایمان داریم. حتی به کانادا هم ارسال کردهایم و از 11کیلو، 8کیلوی آن شکسته بوده است. حتی کاسه مسی را هم به حالت مچاله ارسال کردهاند. نبود بیمه هم در این زمینه مزید بر علت شده است.
چون هیچ بیمهای در این زمینه نیست و بیش از 6درصد از هزینههای ما را همین پست و ارسال به خود اختصاص داده که بسیار زیاد است. از طرفی توان مالی تشکیل تیم توزیع اختصاصی را الان نداریم و ارسال، هزینه بالایی برای کسب وکارهای کوچک محسوب میشود.
مشتریان و بازارها
در حال حاضر برای بیش از 700نفر از هنرمندان اشتغالزایی ایجاد شده و آمار بازدید از سایت این بانوی کارآفرین ماهی بیش بین 5 تا 6هزار نفر است. همچنین حدود 2هزار محصول صنایع دستی روی این سایت موجود است. ایرانیان خارج از کشور به این سایت مراجعه میکنند. مثلاً گالری فرانسه هر ماه قرار است از ما خرید داشته باشند و باید حداقل 10 تا 12محصول را با رقم قابل توجه برایشان ارسال کنیم.
شایق میگوید به هنرمندانی که با او کار میکنند دستمزدهایی بین 200هزار تا 32میلیون تومان هم تاکنون پرداخته است.70درصد از این هنرمندان هم زن هستند و میگوید به تیم ما گروه زنان هم میگویند. شایق معتقد است که این بازار آینده خوبی دارد، هر چند ریسک هم در این کار بالاست و به نوعی سرمایهگذاری برای مشتریان دهههای 80 و 90 است.
در واقع این بازار جهانی صنایع دستی فرصت خوبی برای سرمایهگذاری است،اما هزینههای بالایی هم دارد.برای راهاندازی این کار میتوان از معاونت صنایع دستی، معاونت علمی و فناوری نهاد ریاست جمهوری با ارائه طرح تسهیلاتی گرفت. حتی گاه رقم این تسهیلات بین 5 تا چندصد میلیون تومان است که البته همه این ارقام به طرحی بستگی دارد که ارائه میشود.