تغذیه به عنوان یکی از مهمترین بخشهای سلامت انسان مورد توجه همه است، در همین بخش فرصتهای بیشمار سرمایهگذاری وجود دارد که بخشهای زیادی از آن همچنان دارای پتانسیل است و در بخشهایی هم برخی مناطق اشباع شدهاند. کاشت، داشت، برداشت، فرآوری، بستهبندی و فعالیتهای دانشبنیان همگی از زیرشاخههای این بخشاند که بخش تحقیقات و پزشکی روی گیاهان و مبارزه با آفات و بیماریهای گیاهی یکی از همین بخشهای مهم است که فرصتهای زیادی برای سرمایهگذاری و راهاندازی آزمایشگاههای تخصصی گیاهپزشکی دارد، درواقع تعیین سلامت گیاهان و میوهها و سبزیجات که بخش اعظمی از تغذیه انسانی را دربرمیگیرند و مسئولیت سنگین امنیت غذایی بیش از 70میلیون ایرانی را بر دوش قشر گیاه پزشک کشور میگذارد به عهده اینگونه آزمایشگاههای علمی است.همچنین در برخی مواقع اصلاح نژاد و تغییرات ژنتیکی در پایه بذور برای بالا بردن کیفیت و کمیت رشد گیاهان در این آزمایشگاهها انجام میشود.
اهمیت راهاندازی آزمایشگاه گیاهپزشکی
در ستون امروز قصد داریم شرایط سرمایهگذاری در تأسیس یک آزمایشگاه تخصصی گیاهپزشکی و مبارزه با آفات و بیماریهای گیاهی را از نظر بگذرانیم ازاینرو سراغ نرگس میرزایی، از کارشناسان گیاه پزشکی کشور رفتهایم. وی درخصوص اهمیت راهاندازی آزمایشگاه گیاهپزشکی در کشور میگوید: از آنجا که بحث تغذیه و محصولات کشاورزی از مسائل استراتژیک و مهم هر کشوری به حساب میآید و همچنین اهمیت آفات و عوامل بیماریزای گیاهی که در ازبین بردن محصولات کشاورزی در سالهای اخیر تأثیر بسیاری گذاشتهاند لزوم ایجاد آزمایشگاههای تخصصی و گیاهپزشکی و مبارزه با آفات و بیماریهای گیاهی به منظور خودکفایی در محصولات کشاورزی به نظر لازم است.
همچنین اغلب دانشجویان ما برای ارائه پایاننامهها و تز دکترای خود به دلیل کمبود آزمایشگاههای گیاهپزشکی به سمت مسائل تئوری میروند درحالیکه همین تحقیقات میتواند بدعتگذار کشفیات مهمی در بخش کشاورزی و باغبانی کشور باشد.
تعریفی از یک واحد آزمایشگاهی
آزمایشگاه تشخیص آفات و بیماریهای گیاهی، واحدی است که توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی بخش خصوصی تأسیس و راهاندازی شده و متناسب با اختیارات تعیین شده از سوی کمیته استانی، وظیفه بررسی و تشخیص آفات محصولات کشاورزی را به عهده میگیرد تا ابزار و روشهای مبارزه با آفات و همچنین افزایش بهرهوری در سطح را در اختیار واحدهای ذیربط قرار دهد. میرزایی درخصوص مکانیابی برای آزمایشگاه میگوید: وجود اینگونه آزمایشگاهها در مناطق مختلف کشاورزی و باغداری با حضور متخصصان این رشته در این آزمایشگاهها موجب میشود تا کشاورزان و باغداران راحتتر به این متخصصان دسترسی داشته و میزان کمیت و کیفیت محصول خود را بر پایه تحقیقات دانش بنیان افزایش دهند.
مطابق ماده ۱٠ دستورالعمل تأسیس و بهره برداری آزمایشگاههای مورد نظر، کارشناسان متخصص آزمایشگاهها، ضمن بازدید از مزارع و باغات و با توصیه و نظارت مستمر بر روشهای مناسب کنترل با صدور نسخه گیاه پزشکی کشاورزان و باغداران را هدایت میکنند.
شرایط راهاندازی آزمایشگاه
برای تأسیس یک آزمایشگاه گیاهپزشکی متقاضی باید دارای شرایط عمومی چون نداشتن سوء پیشینه، ارائه گواهی صحت مزاج، نداشتن سوءسابقه لغو پروانه تأسیس و یا بهره برداری باشد، همچنین بعد از تعیین مکان مناسب، امکانات، تجهیزات، منابع لازم و نیروی انسانی مورد نیاز با معرفی یک نفر مدیر مسئول برای اخذ پروانه تأسیس و رتبه آزمایشگاه، پیشنهاد رسمی خود را به همراه طرح توجیهی به مدیریت حفظ نباتات استان ارائه میکند.در صورت تأیید صلاحیت متقاضی در کمیته تشخیص صلاحیت متقاضیان، مجوز تأسیس آزمایشگاه با امضای بالاترین مقام سازمان جهاد کشاورزی مربوط برای شهرستان مورد نظر صادر میشود.
بانک کشاورزی حامی مالی آزمایشگاهها
آزمایشگاه های گیاه پزشکی به 3دسته تقسیم می شوند، در آزمایشگاه های درجه یک که امور بیماری شناسی و تمام امور مربوط به شناسایی آفات و... هم انجام می شود حدود 100میلیون تومان سرمایه اولیه نیاز است که در برخی از مناطق متقاضیان از طریق مدیریت طرح و برنامه سازمان به بانک کشاورزی جهت دریافت وام معرفی میشوند، بانک کشاورزی در صورت وجود اعتبار لازم، با ایجاد تسهیلات پرداختی به کمک متقاضیان خواهد رفت و نقش عمدهای در تأمین نیازهای اعتباری متقاضیان در بخش کشاورزی بر عهده دارد.
اما مهمترین شرط برای پرداخت تسهیلات، تأمین وثیقههای لازم برای ارائه به بانک است که معمولا وثیقه 5/1 برابر میزان تسهیلات پرداختی به اضافه سود و کارمزد آن است که لازم است متقاضیان قبل از هر گونه اقدام جهت دریافت تسهیلات وثیقههای لازم را تأمین کنند، سپس با در دست داشتن تقاضانامه خود به همراه مدارک مورد نیاز به هر یک از شعب بانک کشاورزی در استانها مراجعه کنند.