زباله ها کارآفرینی کرده اند

به لطف ابتکارات متعدد، شهرداری سانفرانسیسکو برنامه ریزی کرده که 100درصد زباله هایش را تا سال 2020 بازیافت یا کمپوست کند؛ شرط بلندپروازانه ای که آوازه اش تا شهرداری های فرانسه نیز رسیده است و آنها هم برای بازتولید زباله های شان در حال تلاشند.

ایالات متحده به ندرت در محافظت از محیط زیست سرآمد است. با این حال، می توان به شهر سانفرانسیسکو به عنوان یک نمونه اشاره کرد؛  دومین شهر پرجمعیت در ایالات متحده پس از نیویورک، که برنامه بلند پروازانه ای برای مدیریت زباله هایش راه اندازی کرده است.

در سرزمین مصرف گرایی انبوه، که در آن به طور متوسط یک آمریکایی روزانه 2.2 کیلوگرم زباله دور می اندازد، زباله ها به معضل بزرگی تبدیل شده اند. علاوه بر آلودگی تولید شده هنگام از بین بردن آنها، شهرهای بزرگ دیگر جایی برای ساخت محل های دفن زباله و امکانات سوزاندن شان ندارند.

بنابراین سانفرانسیسکو از اوایل سده2000 برای مبارزه با این مشکل تصمیم نهایی خود را گرفته است؛ طی چند سال با بازیافت یا کمپوست 80درصد از زباله های خود توانسته در حال حاضر به الگویی برای این کار بدل شود.

به همین ترتیب، سیاست گذاران در سراسر جهان- از جمله معاون شهردار پاریس- به بازدید از سانفرانسیسکو هجوم آوردند، نه برای بازدید از پل معلق گلدن گیت و نه سیلیکون ولی، بلکه از Pier 96، بزرگ ترین مرکز بازیافت در جهان!

این معبد تفکیک، 178 شغل ایجاد کرده است. این کسب و کار معروف به «اسراف در حد صفر»، واسطه ها، تحلیلگران و بازاریاب ها را به خود مشغول کرده است. در همین حال، 650 تن کمپوست غنی تولید شده به طور روزانه به مزارع محلی فروخته می شود و آماده بارور کردن زمین هستند. همه چیز با 4500 رستوران و هتل در سطح شهر و با 850 هزار ساکن آغاز شده است. سه سطل در اختیار تمامی آنها قرار داده شده: سبز برای کمپوست، آبی برای بازیافت و سیاه برای باقی زباله ها (پلی استر، ظروف یکبار مصرف،...).

بعد از مدتی این سه رنگ در زندگی روزمره ساکنان سانفرانسیسکو نهادینه شد. شهرداری برای تشویق آنها، خود قدم اول را برداشته و سطل ها را مهیا کرده است. همچنین مبالغ متناسب با اندازه سطل زباله ها را نیز تقبل کرده است: مجموعه ای از سطل های سیاه 25 دلار (با ظرفیت 120لیتر) در حالی که سطل سبز و آبی، برای کمپوست و بازیافت، فقط 2 دلار در هر ماه هزینه دارند.

این شهر گام دیگری نیز با هدف قراردادن بخش ساخت وساز در سال 2006 برداشته است. ساخت وساز های عمومی شهرداری با مواد بازیافتی صورت می گیرد و شرکت ها باید 65 درصد از زباله های خود را بازیافت کنند. امسال نیز سانفرانسیسکو با منع استفاده از دو عنصر غیر ممکن برای بازیافت، پا را فراتر نهاده است: پلی استایرن و کیسه های پلاستیکی. فروش بطری های پلاستیکی کوچک نیز در اماکن عمومی ممنوع است.این موفقیت به کشورهای دیگر هم صادر شده است.

در فرانسه، چندین شهر برخی اقداماتی را که در شهرهای آمریکا اجرا شده است برقرار کرده اند. برای مثال شهر بزانسون، علاوه بر ممنوعیت کیسه های پلاستیکی، تعرفه بندی های مشوقانه ای را نیز به تصویب رسانده است. به عبارت دیگر، براساس وزن زباله های خانگی، مبلغی را به شهروندانی که آن را تحویل می دهند، اختصاص می دهد. حتی چندین استارتاپ هم به منصه ظهور رسیده اند:

Cophenol

این استارتاپ تکنیکی جدید برای تبدیل تفاله قهوه به کود آلی توسعه داده است. با تجزیه باقی مانده های مختلف زغال چوب آلی فراهم می کند. استفاده از زغال سنگ در کشاورزی می تواند در کشورهای نوظهور یا در حال توسعه استفاده شود. مزایای اقتصادی این محصول نیز در سال های آینده بسیار مهم واقع خواهد شد.
 
Cy-Clope

این شرکت فرآیندی را ترتیب داده است که ته سیگار را به صفحات عایق پلاستیکی تبدیل می کند. ایده به این شکل است که در گوشه و کنار شرکت ها مخازنی برای جمع آوری ته سیگارها تعبیه می کنند و سپس فرآیند بازیافت آغاز می شود. 70میلیارد نخ سیگار در هر سال خریداری شده در فرانسه، می تواند موفقیت این شرکت را تضمین کند.

Pyrum

این استارتاپ از نوعی فرآیند تجزیه به وسیله گرما، برای بازیافت لاستیک های اتومبیل استفاده کرده و به انرژی قابل استفاده در قالب نفت و گاز تبدیل می کند. این شرکت به تازگی در سارلند نخستین واحد صنعتی خود را افتتاح کرده که قادر به تبدیل 5هزار تن لاستیک در سال است. انرژی ایجاد شده به این واحد صنعتی اجازه می دهد به طور کامل خود کفا عمل و اثربخشی این روش بازیافت را اثبات کند.

بانک پلاستیک، استارتاپی که زباله های پلاستیکی را به پول تبدیل می کند!

دو کارآفرین اهل آمریکای شمالی، بانک اجتماعی کسب درآمد از زباله های پلاستیکی را به منظور ایجاد ارزش محسوس آنها و تبدیل شان به فرصتی برای کسب ثروت ایجاد کرده اند.

بانک پلاستیک به عنوان واسطه ای برای مطمئن کردن مردم از بازگرداندن ارزش به زباله ها فعالیت می کند: او به افرادی که در سواحل یا در حومه شهر اقدام به جمع آوری زباله ها می کنند پاداش می دهد و به شرکت های محلی همکار برای بازیافت پلاستیک ارجاع می دهد. در نهایت آنها را به تولیدکننده های بزرگی که برای تولید محصولات شان استفاده می کنند، مانند Unilever و Procter&Gamble به فروش می رساند.

اگرچه تاکنون جمع آوری زباله ها نقش مهمی در کاهش فقر و همکاری اجتماعی در بسیاری از کشورها به ویژه در آمریکای لاتین بازی کرده است،  اما پروژه بانک پلاستیک به ایده های نوآورانه ای متکی است: تاسیس نام تجاری «پلاستیک اجتماعی» ارزش نهادن از منظر اقتصاد اجتماعی و انسجام محصولات تولید شده طی این فرآیند است.

شرکت هایی که پلاستیک اجتماعی خریداری کنند، به گونه ای می توانند تصویر خوبی از خود به نمایش بگذارند. وب سایتی که از این نام تجاری حمایت مالی کند نیز مصرف کنندگان را تشویق می کند از صنعتگران درخواست استفاده از پلاستیک هایی با برچسب «اجتماعی» کنند. این روند طوری پیش رفته است که یک میلیون نفر در حال حاضر این کار را انجام می دهند.