سه هفته پیش بود که جوینت ونچر ایدرو و رنو در حاشیه نمایشگاه پاریس شکل گرفت؛ جوینت ونچری که 60 درصد سهام آن متعلق به فرانسوی ها و 40 درصد مابقی متعلق به سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) است.
40 درصد جوینت ونچر تازه متولد شده تنها سهم ایدرو از صنعت خودرو نبوده و ایدرو کمتر از 20 درصد در هر یک از شرکت های ایران خودرو و سایپا سهم دارد که اتفاقا این سهم شاید تنها فصل مشترک ایدرو با رنو است زیرا رنو نیز در قالب شرکت رنو پارس به عنوان شریک هر دو این شرکت ها در ایران فعالیت می کند و آنگونه که مطرح شده قرار است علاوه بر فعالیت جداگانه با ایدرو، به تولید محصول مشترک با آبی ها و نارنجی های جاده مخصوص هم ادامه دهد؛ موضوعی که شائبه انحصاری شدن فعالیت رنو را در ایران تقویت کرده و انتقاد بسیاری از کارشناسان را برانگیخته است. حالا اما پیمان کارگر، مدیرمنطقه خاورمیانه و هند رنو، با زیرکی این اتهام را رد می کند و می گوید که رنو تبدیل به شریک استراتژیک صنعت خودروی ایران شده است.
او روز گذشته در نشستی خبری در پاسخ به پرسش «فرصت امروز» مبنی بر اینکه انتقاد انحصاری شدن فعالیت رنو در صنعت خودروی ایران مطرح است، پاسخ رنو به این انتقاد چیست؟ اظهار کرد: «ما می گوییم رنو شریک استراتژیک صنعت خودروی ایران است و هدف از این مشارکت ارتقای کیفیت و توسعه فضای رقابت است. در جوینت ونچر ما برای نخستین بار مرکز فروش و خدمات پس از فروش تأسیس خواهد شد که مدیریتش با رنو خواهد بود همین موضوع موجب تقویت رقابت در این فضا خواهد شد زیرا متأسفانه صنعت خودروی ایران در این بخش بسیار عقب تر از دنیاست و حرفی برای گفتن ندارد. »
کارگر ادامه داد: «همکاری ما با ایران خودرو و سایپا ادامه خواهد داشت اما به این دلیل که در همکاری های ما محدودیتی وجود داشت، ما نمی توانستیم آنگونه که می خواهیم فعالیت کنیم بنابراین جوینت ونچر تازه ای شکل دادیم که بتوانیم فضای رقابت بهتری شکل دهیم. ضمن اینکه ایدرو خودروساز نیست که این نکته مثبت بوده و مانع از مشارکت ما با ایران خودرو و سایپا نمی شود، بنابراین نمی توان شائبه انحصاری بودن را قبول کرد. »
مدیرعامل رنو پارس در حالی از توسعه فضای رقابت سخن می گوید که ایدرو گرچه خودروساز نیست اما در هر دو خودروسازی بزرگ کشور سهم دارد و در انتخاب مدیران آنها بسیار تأثیر دارد. حالا اینکه چگونه یک نقطه مشترک مانند ایدرو می خواهد با کمک رنو فضای رقابتی را شکل دهد که دو رقیب اصلی اش زیرمجموعه های خودش هستند، جای سوال دارد.
رویاهای رنو برای قطعه سازان ایرانی
وزارت صنعت، معدن و تجارت، برای مشارکت با خودروسازان خارجی، شروطی را در نظر گرفته از جمله شروع تولید با 40 درصد داخلی سازی قطعات، که متأسفانه در قرارداد پژو هم نادیده گرفته شد و بعد از انتقادهای فراوان در تئوری قرار شد که میزان ساخت داخل محصولات مشترک به همان 40 درصد بازگردد. حالا گرچه رنویی ها در ابتدا تعامل خوبی را با قطعه سازان ایرانی انجام دادند اما برخی قطعه سازان می گویند تاکنون این تعاملات صرفاً در حد حرف باقی مانده است، اما کارگر می گوید که رنو رویاهای زیادی برای قطعه سازان ارزشمند ایرانی دارد.
او در پاسخ به پرسش دیگر «فرصت امروز» مبنی بر اینکه میزان داخلی سازی قطعات رنو چقدر خواهد بود و سهم قطعه سازان بزرگ ایران در زنجیره تولید رنو تاکنون به طور مشخص چقدر است؟ توضیح داد: «سیاست رنو در دنیا برای ساخت داخل قطعات بین 60 تا 80 درصد است. اکنون میزان داخلی سازی ال90 به 60درصد رسیده و ساندرو نیز با 40 درصد ساخت داخل تولید می شود که البته این رقم رو به افزایش است. »
کارگر افزود: «برای تولید محصولات جدید نیز تاکنون 60 قطعه ساز داخلی سهیم شده اند که از این بین قطعه سازان برجسته برای تولید در زنجیره جهانی رنو انتخاب خواهند شد. سیاست ما این است که ساخت داخل محصولات خود را به 60 تا 80 درصد برسانیم تا بتوانیم محصولی با کیفیت و قیمت مناسب به بازار ارائه دهیم. »
کویید به ایران خودرو می رسد؟
تولید خودروی ارزان رنو یعنی کویید هندی که به تازگی نیز با حواشی بسیاری مواجه شده و منجر به فراخوان چند هزار دستگاه از این نوع خودرو شده، موضوعی است که هیچ گاه به صورت شفاف از سوی رنو درباره آن صحبتی نشده بود، اما روز گذشته مدیرعامل رنو پارس صراحتا درباره قیمت و محل تولید این خودرو در ایران سخن گفت.
مدیر منطقه خاورمیانه و هند رنو، در پاسخ به پرسش دیگر «فرصت امروز» مبنی بر اینکه کویید بالاخره با کدام شرکت تولید خواهد شد، بیان کرد: «تمایل ما این است که این محصول با ایران خودرو تولید شود زیرا قیمت این محصول حدود 30 میلیون تومان خواهد بود و چون هم کلاس قیمتی خودروهای پراید و تیبا است از نظر رقابتی درست نیست که با سایپا تولید شود. ضمن اینکه تفاهم های ما با ایران خودرو برای تولید این محصول صورت گرفته است و اکنون در حال مذاکره درباره نحوه تولید هستیم. »
کارگر گفت: «خودروی کویید محصول رنو است که برای بازار هند طراحی شده اما از آنجا که استانداردهای هند بسیار پایین تر از ایران است، کوییدی که در ایران تولید می شود مختص بازار ایران و بنا بر استانداردهای این کشور عرضه خواهد شد که قطعاً بیش از یک ستاره ایمنی خواهد داشت. »
چرا ایدرو؟
شاید وقتی نام ایدرو به عنوان شریک رنو در ایران مطرح شد، هیچ کس انتظارش را نمی کشید که سهامدار دو خودروساز بزرگ ایران، هر دو آنها را به نوعی دور بزند و پای امضای قرارداد با رنو بنشیند؛ موضوعی که پیکان انتقادات را به این جوینت ونچر بیش از آنکه به فرانسوی ها متمایل کند به سمت دولت ایران کج کرد. اما چرا رنو به جای ایدرو به سراغ یک شرکت بخش خصوصی نرفت؟
کارگر در پاسخ به این پرسش توضیح می دهد: «ما برای تولید با دو خودروساز دولتی ایران با محدودیت هایی مواجه بودیم، ضمن اینکه هیچ کدام از این دو خودروساز تمایل نداشتند، نسل جدید داستر و سیمبل را در ایران تولید کنند، علاوه بر این ما به دنبال مشارکت با خودروساز دیگری نبودیم زیرا دو شریک در ایران داشتیم، بنابراین ایدرو گزینه مناسبی بود. »
آنگونه که به نظر می رسد، ایدرو صرفاً در این جوینت ونچر نقش یک سرمایه گذار یا به عبارت دیگر تسهیل کننده کار برای رنو را ایفا کرده و نه یک شریک خودروساز.
ارتباط با نویسنده : dadashloo@gmail.com