در پی افزایش مصرف گاز در داخل، ایران به دنبال افزایش تولیدگاز طبیعی

درحالی‌که ایران خود را برای افزایش ظرفیت تولید گاز طبیعی از 700 به 1100 میلیون مترمکعب در روز آماده می‌کند، برنامه‌های توسعه زیرساخت‌های این کشور نشان می‌دهد که افزایش شدید مصرف داخلی پروژه‌های مربوط به صادرات گاز را تحت تاثیر خود قرار دهند. در این راستا مقامات ایرانی از در نظر گرفتن بودجه‌ای بالغ بر 4میلیارد و 800میلیون یورو برای پروژه گازرسانی به 3میلیون خانواده ایرانی و اتصال 19هزار واحد صنعتی به شبکه گاز این کشور تا سال 2018 میلادی خبر دادند. گفتنی است در حال حاضر 19میلیون خانوار ایرانی به همراه 73هزار واحد صنعتی به شبکه گاز متصل هستند.

مصرف گاز طبیعی پالایش شده ایران در حال حاضر 174میلیارد مترمکعب در روز بوده که سهم خانوارهای ایرانی 91میلیارد و واحدهای صنعتی نیز 34میلیارد مترمکعب است. براساس آمارهای ارائه شده مصارف خانگی و صنعتی مجموعا 70 درصد از گاز پالایش شده در ایران را به خود اختصاص داده‌اند. در نتیجه افزایش تعداد خانوارهایی که به گاز دسترسی دارند و همچنین اضافه کردن تعداد دیگری از واحدهای صنعتی به شبکه گاز کشور موجب افزایش مصرف گاز در این کشور خواهد شد.

از سوی دیگر، ایران روزانه 35 میلیون‌مترمکعب گاز به واحدهای پتروشیمی خود اختصاص می‌دهد تا به‌صورت سالانه 45میلیون تن محصولات پتروشیمی تولید کنند. این در حالی است که تهران در پی توسعه زیرساخت‌های خود جهت افزایش حجم تولیدات پتروشیمی از 45 به 120میلیون تن در سال 2020 و در نهایت به 180میلیون تن در سال 2025میلادی است که تحقق این پروژه‌ها به معنای افزایش مصرف گاز طبیعی در این کشور خواهد بود. بخش تولید برق نیز که با سرعت بسیار زیادی در حال گسترش است سالانه 50میلیارد مترمکعب گاز پالایش شده را به خود اختصاص می‌دهد. برای مثال ایران در سال گذشته 2/87گیگاوات به ظرفیت برق تولیدی خود افزود و انتظار می‌رود که در سال‌جاری 2/5گیگاوات دیگر به این میزان اضافه شده و تولید کلی برق این کشور را به 75/6گیگاوات برساند.

طبق آمارهای رسمی ارائه شده از سوی مقامات ایرانی تولید برق این کشور در سال‌های گذشته افزایش چشمگیری داشته و در دهه اخیر دوبرابر شده است. این افزایش قابل توجه تولید برق و احداث نیروگاه‌های جدید و نیاز آنها به گاز طبیعی برای تولید برق سبب افزایش مصرف گاز طبیعی خواهد شد. لازم به ذکر است که افزایش مصرف گاز طبیعی به بخش‌های مذکور محدود نشده و تهران برای جلوگیری از کاهش سرعت تولید نفت‌خام سالانه 34میلیارد‌مترمکعب گاز خام را به تزریق در چاه‌های نفت خود که در حال فرسوده شدن هستند، اختصاص می‌دهد که این میزان نیز به عقیده بسیاری کافی نبوده و به دوبرابر این حجم برای تزریق به چاه‌های نفت نیاز است.

اطلاعات ارائه شده در این مقاله نشان می‌دهد با توجه به افزایش شدید مصرف داخلی و کمبود شدید گاز پالایش شده، امکان بدل شدن ایران به یک صادر‌کننده و بازیگر مهم بازارهای بین‌المللی گاز دست‌کم در میان مدت وجود ندارد. با این وجود ایران می‌تواند به میزان 50درصد در مصرف گاز صرفه‌جویی کند.  در همین رابطه نصرالله سیفی، مدیراجرایی شرکت حفاظت از انرژی ایران در روز17 آگوست اعلام کرد که کشورش امکان کاهش مصرف انرژی بین سال‌های 2010 تا 2014میلادی را داشته ولی از آن استفاده نکرده است. براساس برنامه توسعه ملی، ایران قصد دارد تا سال 2021میلادی 50درصد در مصرف انرژی صرفه‌جویی کند.

به عقیده کارشناسان، توسعه خطوط مترو در تهران و استفاده از آن در هشت شهر بزرگ ایران، از رده خارج کردن 400هزار موتور سیکلت فرسوده و جایگزین کردن آنها با موتورسیکلت‌های برقی به همراه برنامه‌ریزی برای کاهش مصرف انرژی از جمله راه‌هایی است که می‌توان از آنها برای کاهش مصرف گاز در ایران استفاده کرد. ایران با دارا بودن 34تریلیون ذخایر گاز طبیعی به‌عنوان دومین کشور دارنده ذخایر گاز در جهان و چهارمین کشور دارنده ذخایر نفت‌خام شناخته می‌شود. اما به دلیل مصرف بسیار زیاد انرژی همواره در این زمینه دچار کمبود است.

* منبع: مجله گاز طبیعی اروپا