افزایش فروش نوشت‌ افزار با توجه به سلیقه مشتری / دانش‌ آموزان قرمز و مشکی را بیشتر می‌ پسندند

پاییز از راه رسید و باز هم مهر و مدرسه و داستان قدیمی نوشت افزار.این روزها خانواده‌های ایرانی در هر سطح اقتصادی و اجتماعی که باشند، در تکاپوی خرید نوشت‌افزار هستند؛ لوازمی که تا قبل از این توجهی به بومی بودن یا نبودن طراحی آن نمی‌شد، اما اکنون هم خانواده‌ها و هم جامعه روی این موضوع تاکید دارند که به دلیل حفظ فرهنگ بومی باید توجه ویژه‌ای به موضوع طراحی‌ها شود.

با این‌حال، طرح اکثر لوازم‌التحریری که در داخل کشور توزیع می‌شود، برگرفته از کاراکترهای خارجی است. هری‌پاتر، باب‌اسفنجی، پاتریک و بن‌تن، از آن دسته شخصیت‌هایی هستند که هر زمانی می‌خواهید با کودکی ارتباط بهتری برقرار کنید، باید از آنها کمک بگیرید. شرکت‌های تولیدکننده لوازم‌التحریر هم مسیر خوبی را در بازار ایران یافته‌اند و برای ارتباط با مشتری خود از این دست شخصیت‌ها برای طراحی استفاده می‌کنند.

بازار لوازم‌التحریر بازاری است که به دلیل تحقیقات درست توسط رقبای خارجی به دست آنها افتاده و تولیدکنندگان ایرانی سهم کمی از آن را کسب کرده‌اند. با این‌حال بعد از اشباع بازار توسط طراحان خارجی و تجربه موفقیت‌آمیز آنها در برقراری ارتباط با مشتری، طراحان ایرانی نیز دست به کار شده و سعی در بومی‌سازی طرح‌های لوازم‌التحریر کرده‌اند.

البته شاید این تغییر ناگهانی در طراحی‌ها، باعث بروز واکنش‌های مختلفی از طرف مشتری‌ها شود. برای آشنایی با سلیقه مشتریان ایرانی و روند طراحی لوازم‌التحریر پای صحبت‌های نوید شریفی، کارشناس طراحی و گرافیک نشستیم. این کارشناس که سابقه زیادی در طراحی لوازم‌التحریر در بازار داخلی دارد، به سوالات ما در این زمینه پاسخ می‌دهد.

معمولا برای دریافت سفارش کار در این حوزه به چه صورت عمل می‌کنید، آیا مشتری به سراغ شما می‌آید یا شما برای مشتری طرح می‌فرستید؟
بیشتر مشتری‌هایی که در این صنف با آنها کار می‌کنم، از طریق شرکت‌هایی که قبلا بسته‌بندی‌هایشان را طراحی کرده‌ام، دوستان و برخی هم از طریق سایت انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران به ما مراجعه می‌کنند. تعدادی هم از طریق سایت شخصی خودم با من ارتباط برقرار
می‌کنند.

قبل از شروع کار طراحی، آیا تحقیقات بازار توسط شما انجام می‌شود یا شرکت تولیدکننده؟
به طبع هر طراح حرفه‌ای باید برای شروع، تحقیقات جامعی را انجام دهد، براین اساس نخستین کاری که پس از دریافت سفارش کار انجام می‌دهم، تجزیه و تحلیل تمامی رقبای داخلی است. یک طراح ابتدا باید کاملا بداند بسته‌بندی‌ای که طراحی می‌کند، قبلا توسط همکاران دیگر طراحی شده یا نه. در مرحله دوم باید به این فکر کند تا چه طرحی را پیاده‌سازی کند که از سایر رقبا زیباتر و چشمگیرتر باشد. البته تمرکز روی طرح‌های خارجی که در این صنف حرف اول را می‌زنند نیز کمک خوبی به آماده کردن طراحی جدید می‌کند.

چند درصد از مشتریان با آگاهی از شرایط بازار، برای طراحی متفاوت به سراغ شما می‌آیند؟
اکثر مشتریان دراین حوزه به‌دنبال کسانی هستند که طراحی پرفروش کنند، بر فرض مثال امکان دارد یک طراح وقتی سفارش کار می‌گیرد، برای دل و سلیقه شخصی خودش طراحی کند، ولی برعکس برخی طراحان نیز موقع دریافت سفارش به فکر این هستند که طراحی همان چیزی باشد که خریدار آن را می‌خواهد، یعنی طرح، بازار خوبی را از آن خود کند. این کار نیاز به تجربه و نظر‌سنجی مکرر از قشرهای مختلف
جامعه دارد.

مکانیزم شما درباره دریافت بازخورد نظر مشتریان چیست و با چه شیوه‌هایی این کار را انجام می‌دهید؟
اصولا یک طراح فقط از میزان خرید محصولی که طراحی کرده‌، می‌تواند متوجه شود که بسته‌بندی او چه بازخوردی در بازار داشته است. چون طرح بسته‌بندی خوب به سرعت از استند فروشگاه‌ها خالی
می‌شود!

شما به‌عنوان طراح به چه نکاتی توجه می‌کنید؟ برای مثال رنگ، شکل و حجم در کارهای شما بر چه اساسی طراحی می‌شوند؟
یک طراح قبل از اینکه طراح خوبی باشد، باید روان‌شناس خوبی حداقل در حیطه طراحی باشد یعنی یک طراح باید بداند، مشتری که با طرح او سرو‌کار دارد چه سنی دارد و آن سن چه رنگی را می‌پسندد. خود من قبل از اینکه استارت یک طراحی را بزنم، حتما تحقیقات مورد نیاز را انجام می‌دهم که بسته‌بندی من در بازار موفق باشد.

در‌حال‌حاضر طـرح‌    هــای پرفروش بازار چه ویژگی‌هایی دارند؟
تجربه نشان داده طرح‌هایی که موضوع، رنگ و المان‌های استفاده شده در آنها با موضوع طراحی ارتباط مستقیم دارد و کاملا گویای محتوای بسته‌بندی است، موفق بوده‌اند. بسته‌بندی‌هایی که طرح و رنگ آن هیچ ارتباطی با محتوا ندارد، نمی‌توانند در بازار حرفی برای گفتن داشته باشند و قطعا موفق نخواهند بود.

به‌طور کلی سلیقه بازار ایران در این حوزه به چه شکلی است و مردم بیشتر چه طرح‌هایی را می‌پسندند؟
طبق بررسی‌های انجام شده درصد بالایی از مردم ایران طرح‌های شلوغ و رنگ‌و‌لعاب‌دار را برای خریدکردن بیشتر می‌پسندند و از آنجایی که بیشتر انتخاب توسط دانش‌آموزان صورت می‌گیرد، معمولا بسته‌بندی‌ای را انتخاب می کنند که از بقیه چشمگیرتر باشد. طبق نظرسنجی‌هایی که خودم در حوزه بسته‌بندی لوازم‌التحریر انجام داده‌ام به این نتیجه رسیدم که بسیاری از دانش‌آموزان رنگ قرمز را برای بسته‌بندی فانتزی و رنگ مشکی را برای بسته‌بندی کلاسیک بیشتر می‌پسندند.

چقدر در این صنعت کپی‌کاری رایج است؟
تقریبا می‌توانم بگویم 80درصد طرح‌هایی که در بازار موجود است کپی طرح‌های معروف خارجی است. اکثر شرکت‌هایی که در صنف نوشت‌افزار فعالیت می‌کنند، زحمت این را به خودشان نمی‌دهند که بخواهند حتی یک کار را طراحی و ایده‌پردازی کنند و بیشتر سعی بر این دارند که از طرح‌های موفق خارجی که قبلا امتحان خودشان را پس داده‌اند استفاده کنند. مطمئنا این روند مانع پیشرفت این صنف خواهد شد و روز‌به‌روز شاهد ایجاد بازارهای بهتر برای برندهای خارجی و از دست رفتن بازار تولیدکنندگان داخلی
خواهیم بود.