همسایگی ایران با 15 کشور میتواند موقعیت مناسبی در بخش تجارت ایجاد کند. کشور ما برای استفاده از چنین موقعیتی باید زیرساختهای لازم را به جهت تسهیل در تجارت فراهم کند. بخش معدن یکی از بخشهایی است که میتواند بازار خوبی را برای کشورهای منطقه بهخصوص عراق فراهم کند.
پس از حمله امریکا به عراق بستر خوبی به جهت فعالیتهای عمرانی ایران در این کشور ایجاد شد. به همین دلیل، فرصت برای حضور فعالان معدنی و صنایع معدنی در این کشور بیش از گذشته افزایش یافت. محصولات فولادی و سیمان جزو محصولاتی بودند که توانستند بازار خوبی در این کشور برای خود ایجاد کنند.
در حالت کلی، میزان صادرات سیمان در چهارماهه ابتدای سال جاری با رشد 43درصدی مواجه بوده است. طی چهار ماهه منتهی به تیرماه سال جاری به میزان شش میلیون و ۶۷۵ هزار و ۳۰۶ تن سیمان و کلینکر به خارج از کشور صادر شد که نسبت به چهار ماهه مشابه سال قبل رشد ۴۳ درصدی را نشان میدهد، از این میزان صادرات انجام شده پنج میلیون و۵۱۹ هزار و ۵۶ تن سیمان و یک میلیون و۱۵۶ هزار و ۲۴۹ تن دیگر به کلینکر تعلق دارد. مجموع صادرات سیمان و کلینکر در تیر ماه امسال به حجم یک میلیون و ۵۴۷ هزار و ۸۹۵ تن است که نسبت به تیرماه سال قبل رشد ۱۸ درصدی داشته است. همچنین تولید سیمان طی چهارماهه منتهی به تیرماه امسال نسبت به چهار ماهه مشابه سال قبل رشد پنج درصدی و تولید کلینکر رشد ششدرصدی را نشان میدهد.
با این حال، با شروع عملیاتهای تروریستی گروه داعش در عراق تجارت ایران و سرمایهگذاری ایرانیان در این کشور کمی دستخوش تغییرات شد. با افزایش ناآرامیها در این کشور تجارت و سرمایهگذاری ایرانیان کمی کاهش یافت. این موضوع از بررسی آمار کاهش صادرات برخی شرکتهای خصوصی کاملا مشخص است.
به گفته برخی از افراد فعال در صادرات شرایط ایجاد شده در عراق موجب کاهش سرمایهگذاری در این کشور شده است، زیرا مشخص نیست پروژهای که در آن سرمایهگذاری رخ میدهد، با مشکل برخورد نکند.
افشار، مشاور مدیر عامل شرکت لوله و پروفیل پارس جنوب اظهار کرد: در سه یا چهار ماهه اخیر صادرات ما به کشور عراق با کاهش مواجه شده است که اصلیترین دلیل آن ناآرامیهای ایجاد شده در این کشور توسط گروه تروریستی داعش است.
افشار ادامه داد: متاسفانه پس از ایجاد ناآرامی وضعیت بازار صادراتی برخی محصولات معدنی در این کشور چندان مناسب نبوده و به کاهش صادرات منجر شده است.
البته بخشی دیگر از این مشکل به پرداخت پول از سوی خریداران بازمیگردد. به گفته صادرکنندگان محصولات معدنی به کشور عراق، مبالغ حاصل از صادرات محصولات با تاخیر بسیار به دست تولیدکنندگان ایرانی میرسد و همین موضوع باعث دلسرد شدن برخی از صادرکنندگان و همچنین عقبنشینی سرمایهگذاران برای ورود به بازار صادراتی عراق شده است.
در واقع ایجاد ناآرامی در کشورهایی که به نوعی بازار صادراتی ایران محسوب میشوند میتواند میزان صادرات غیرنفتی ایران را دستخوش تغییر کند. وضعیت صادرات محصولات معدنی ایران امروز در مقایسه با سایر بخشهای دیگر چنگی به دل نمیزند. صادرات محصولات اولیه یا به نوعی مواد خام به سودجویی کشورهای خریدار منجر شده است اما با کمی تامل و سرمایهگذاری در این بخش میتوان شاهد رونق و جذب بازارهای بیشتری در این بخش بود. اکتفا کردن به چند بازار ایجاد شده در کشورهای همسایه به محدود شدن منجر میشود و در صورت بروز چنین مشکلاتی (جنگ یا ناآرامی) وضعیت صادراتی ما نیز دستخوش تغییرات میشود.