داستان ما در چهار دوشنبه گذشته تا به آنجا پیش رفت که دانستیم برای ترسیم نقشه راهاندازی کسبوکار خود از کدام راهبرد (استراتژی درون به برون یا استراتژی برون به درون) استفاده کنیم و مشخص کردیم ارزش پیشنهادی ما در زمره کالاهاست یا خدمات یا ترکیبی از هر دو. نوع فعالیت کسبوکار خود را با تمرکز بر B2B، B2C یا C2C بودن انتخاب کردیم. تصمیم گرفتیم در کدام بخش از زنجیره ارزش خدمت کنیم: تأمین ورودیها و مواد خام، تولید محصول، پخش و توزیع، فروش، مشاوره یا... یا با مدیریت کدام یک از جریانهای موجود در کسبوکار (پول، محصول یا اطلاعات) و ارائه چه نوع خدماتی، ارزشی خاص به مشتریان پیشنهاد دهیم. بخش مدنظرمان در اقتصاد (سوی صنعت یا سمت بازار) را برای فعالیت برگزیدیم و همچنین ترجیح خود به فعالیت در فضای کسبوکارهای سنتی یا دنیای مجازی و اینترنت برای ارزشآفرینی را دانستیم و داستان کسبوکار خود را نوشتیم. اکنون به دنبال برداشتن نخستین گامهای عملی در راهاندازی کسبوکار هستیم.
آغاز کار
شایسته است با انتخاب مناسب و فکورانه نام بنگاه کسبوکار خود و طراحی لوگو، انتخاب شعار، رنگ و طراحی ظاهر متناسب برای دفتر، وبسایت، مغازه یا کارگاه، این نخستین گام را در جهت برند شدن از همین آغاز مقتدر و با تدبیر برداریم. بعدها درباره برند و مسائل مرتبط بیشتر خواهیم نوشت.
بسیار بدیهی است که باید در همین ابتدا چشمانداز (Vision) و مأموریت (Mission) و ارزشهای سازمان کسبوکار خود را مشخص کنیم. چشمانداز به نقطهای در آینده اشاره دارد که تمایل داریم به آن برسیم. در واقع چشمانداز، افق دستیابی به اهدافمان را ترسیم میکند و آیندهای مشخص با دستاوردهای نسبتاً ایدهآل و افتخارآمیز را به ما نوید میدهد. بهعنوان مثال چشمانداز گروه صنعتی گلرنگ، ورود به فهرست ۵۰۰ شرکت برتر جهان در سال ۱۴۰۴ و چشمانداز شرکت سامسونگ، رهبری دنیای دیجیتال با وقف خود به توسعه فناوریهای نوآورانه، فرآیندهای کارا، ساختن بازارهای جدید و غنی کردن زندگی مردم است.
اما مأموریت، فلسفه وجودی سازمان ما را به تصویر میکشد و معرف کسبوکار اصلیمان است و آنچه ما برای خلق ارزش پیشنهادی خود انجام میدهیم. بهعنوان مثال به مأموریت گروه مپنا اشاره میکنیم؛ مپنا یک بنگاه اقتصادی ایرانی است که به همراه ۳۹ شرکت زیرمجموعه خود، تحت لوای گروه مپنا در زمینه توسعه و ساخت نیروگاههای حرارتی و همچنین اجرای پروژههاى نفت و گاز و ریلی بهصورت پیمانکار اجرایی کلید در دست (EPC) و سرمایهگذاری خصوصی (IPP) فعالیت میکند. یا مأموریت شرکت گوگل که سازماندهی اطلاعات جهان و در دسترس قرار دادن و مفید کردن آن برای کل جهانیان است.
ارزشهای سازمان ما، اخلاقیات و نظامی از بایدها و نبایدهاست که براساس آن، نیک و بدهای سازمان مشخص و عمل خوب از بد متمایز میشود. بهعنوان مثال، بانک اقتصاد نوین مجموعهای دوازدهگانه از ارزشها را برای خود تعیین کرده که «رعایت کامل ادب، احترام به اعتقادات و فرهنگ مشتریان و همکاران و وفاداری نسبت به بانک یکی از آنهاست.» یکپارچگی، مشتریگرایی، فعالیتهای چابک و خلاق، روحیه کار تیمی و همچنین موضوعات زیست محیطی، ایمنی و جامعه نیز از ارزشهای تعیین شده شرکت مزدا محسوب میشود.
مالکیت کسبوکار
کسبوکار میتواند تحت مالکیت یک شخص باشد و بهصورت انفرادی و شخصی اداره شود، یا میتواند بهصورت خانوادگی مدیریت شود. چنانچه کسبوکاری توسط گروهی از افراد تصاحب و اداره شود، به آن شرکت میگویند. مطابق قانون تجارت کشور، شرکتهای تجاری بسته به نوع مالکیت و نحوه اداره آنها در هفت نوع مختلف بخشبندی میشوند:
• شرکت سهامی: شرکتی بازرگانی که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آنهاست.
• شرکت سهامی خاص: توسط حداقل سه نفر تشکیل شده و تمام سرمایه آن در موقع تأسیس، منحصراً توسط موسسان تأمین شده و سرمایه شرکت به سهام مساوی تقسیم میشود.
• شرکت سهامی عام: مؤسسان آن قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تأمین میكنند.
• شرکت با مسئولیت محدود: توسط دو یا چند نفر برای امور تجارتی تشکیل شده و هر یک از شرکا بدون اینکه سرمایه به سهام یا قطعات سهام تقسیم شده باشد، فقط تا میزان سرمایه خود در شرکت، مسئول قروض و تعهدات شرکت است.
• شرکت تضامنی: تحت اسم مخصوصی برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل میشود؛ اگر دارایی شرکت برای تأدیه تمام قروض کافی نباشد، هر یك از شرکا مسئول پرداخت تمام قروض شرکت است.
• شرکت مختلط غیرسهامی: برای امور تجارتی تحت اسم مخصوصی بین یك یا چند نفر شریک ضامن و یك یا چند نفر شریک با مسئولیت همه بدون انتشار سهام تشکیل میشود. شریك ضامن، مسئول کلیه قروضی است كه ممکن است علاوه بر دارایی شرکت پیدا شود. شریک با مسئولیت محدود کسی است كه مسئولیت او فقط تا میزان سرمایهای است كه در شرکت گذارده یا باید بگذارد.
• شرکت مختلط سهامی: تحت اسم مخصوصی بین عده شرکای سهامی و یك یا چند نفر شریک ضامن تشکیل میشود. شركای سهامی کسانی هستند كه سرمایه آنها بهصورت سهام یا قطعات سهام متساویالقیمه در آمده و مسئولیت آنها تا میزان همان سرمایهای است كه در شرکت دارند.
• شرکت نسبی: برای امور تجارتی تحت اسم مخصوصی بین دو یا چند نفر تشکیل و مسئولیت هر یك از شرکا به نسبت سرمایهای است كه در شرکت گذاشتهاند.
• شرکت تعاونی تولید و مصرف: بین عدهای از ارباب حِرَف تشکیل میشود و شرکا مشاغل خود را برای تولید و فروش اشیا یا اجناس به كار میبرند.
متقاضی ثبت تأسیس باید با انتخاب نوع شخصیت حقوقی کسبوکار خود، به وبسایت اداره کل ثبت شرکتها و مؤسسات غیرتجاری مراجعه کند.
در قسمتهای آتی نیز برای مرور گامهای عملی بعدی در راهاندازی کسبوکار ما را همراهی کنید.
* کارشناس ارشد کسب و کار