خام فروشی از جمله معضلات مهم در بخش معدن و صنایع معدنی کشور است. از سویی بخش معدن از جمله مصادیق مهم تحقق اقتصاد مقاومتی است اما با وجود افزایش روزافزون خامفروشی مواد اولیه، کمک بخش معدن به تحقق اقتصاد مقاومتی بسیار سخت خواهد شد. احمد دنیانور، مدیرعامل فولاد جنوب درباره این موضوع و افزایش روزافزون خامفروشی فولاد با «فرصت امروز» گفتوگویی داشت که از نظر میگذرانید.
***
با توجه به اهمیت حوزه معدن و صنایع معدنی بهخصوص فولاد در تحقق اقتصاد مقاومتی، شاهد افزایش روزافزون از سوی برخی شرکتهای فولادی هستیم، شما بهعنوان یک فعال حوزه فولاد این موضوع را تایید میکنید؟
بله. در سال 1389 دستوری از سوی مقام معظم رهبری در خصوص تلاش برای دوری از خام فروشی و پیرو آن دستوری در اینباره از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت صادر شد. در همین راستا از صادرات سنگ آهن بهعنوان مواد اولیه خام جلوگیری به عمل آمد اما متاسفانه بیشتر از یک سال این دستورالعمل دوام نداشت و با فشار صادرکنندگان سنگآهن مجددا این صادرات از سر گرفته شد و مواد معدنی ما بهخصوص سنگآهن به میزان 25میلیون تن در سال در حال صادرات است.
دلیل اصلی این موضوع از نظر شما چیست؟
عدم تناسب سرمایهگذاری در زنجیره فولاد است. به دلیل اینکه در حوزه استخراج معدن و سطوح پاییندستی تولید فولاد سرمایهگذاری صورت نگرفته، این تناسب برقرار نیست.
دلیل این عدم سرمایهگذاری چیست؟
این عدم سرمایهگذاری به دلیل علاقهمندی بخش خصوصی و دولتی به نزدیکی بازار است و مکررا سرمایهگذاریها در مقاطع نورد انجام شده است. متاسفانه بر روند تولید کنسانتره و گندلهسازی سرمایهگذاری مناسب انجام نشده است. به همین دلیل ظرفیت استفاده از مواد معدنی در کشور بسیار پایین است و سوداگران و علاقهمندان به تجارت حاضر به تحمل و صبر برای این موضوع نیستند و تمرکز خود را معطوف فروش موادمعدنی بهصورت خام از جمله سنگآهن کردهاند.
اقدامی جدی برای جلوگیری از این اتفاق صورت گرفته است؟
خوشبختانه با برنامهریزیهایی که در دوسال گذشته انجام شده، این تناسب در حال بازگشت به زنجیره است و سرمایهگذاری در حوزههای بالادستی در حال افزایش است. بهگونهای که دو واحد گندلهسازی تا پایان امسال و دو واحد کنسانتره هم اوایل سال آینده به بهرهبرداری خواهد رسید. به این ترتیب تا حدودی تناسب مدنظر محقق خواهد شد. اما آنچه باعث افزایش صادرات میشود، سهلالوصول بودن صادرات سنگ آهن در حد بسیار بالا است و نکته بسیار دردآور این روند فروش مواداولیه و واردات و خرید مجدد مواد اولیه مورد نیاز از سایر کشورها است.
تولیدکنندگان ما مواد اولیهای را که مورد نیاز تولید خود آنها است، صادر و مجددا وارد میکنند، این اقدام دلیل خاصی دارد؟
این اتفاق در یکی، دو شرکت فولادسازی بزرگ دولتی رخ میدهد. این شرکتها، زمانهایی که بازار با نوسانات و مشکلاتی مواجه است، برای تامین منابع مالی، مواد اولیهای را که بهصورت سهمیهای در اختیار آنها قرار میگیرد، صادر میکنند یا به فروش میرسانند.
مجبور به واردات این محصولات نمیشوند؟
به طور حتم این شرکتها در آیندهای دور و در زمانی که دوره مدیریتی مدیران فعلی تمام شده است، مجبور به واردات این مواد اولیه خواهند شد.
پس در این بین تکلیف آینده اقتصاد کشور و تحقق اقتصاد مقاومتی چه خواهد شد؟
متاسفانه با این روند دقیقا به اقتصاد مقاومتی هیچگونه توجهی نمیشود.
* ارتباط با کارشناس: sanazkolahdooz@yahoo.com