حال و هوای بانک‌ها در دور جدید نظارت

با جدی‌تر شدن نظارت بر اجرای سودهای بانکی مصوب در روزهای اخیر، در حال حاضر بانک‌ها پیشنهاد چندان جذاب و متفاوتی از سود به‌ویژه سپرده‌های مدت‌دار برای مشتریان خود ندارند مگر در مواردی برای آشنایان. به گزارش ایسنا، بعد از بحث و حواشی بسیاری که برای کاهش نرخ سود بانکی در چند ماه اخیر شکل گرفت و با رد و تأیید مسئولان بانکی و غیر‌بانکی برای زمان و سازوکارهای این موضوع همراه شد در نهایت بانک‌ها با یکدیگر توافق کردند که فعلا کاهش سود را منتفی اعلام کرده و به اجرای منظم سودهای مصوب موجود و تثبیت آن بپردازند.

در پی جلسات شورای هماهنگی بانک‌ها، همتی، رئیس این شورا اعلام کرد مدیران بانکی ترجیح دادند تا با توجه به عدم رعایت نرخ‌های 20 درصدی مصوب سالانه توسط برخی از بانک‌ها به‌ویژه مؤسسات غیر‌بانکی بدون مجوز، قبل از هر تغییری بر اجرای دقیق نرخ‌های اعلام شده تأکید بیشتری کرده تا زمینه کاهش بعدی فراهم شود.

بر این اساس بانکی‌ها در شورای هماهنگی بانک‌ها تفاهم کردند تا از اول آذرماه کمیته نظارتی شورای هماهنگی بانک‌های دولتی و کانون بانک‌های خصوصی به‌طور جدی در کنار بانک مرکزی بر رعایت نرخ‌ها نظارت داشته و موارد تخلف را در جلسات مطرح کنند و به بانک مرکزی گزارش دهند، تا اینکه از ابتدای دوره موردنظر نرخ‌های مصوب شورای پول و اعتبار در همه بانک‌ها به‌طور جدی و بدون هیچ‌گونه بهانه‌ای رعایت شود تا با رصد بازار پول مقدمه حرکت به سمت نرخ‌های متناسب با تورم یعنی حدود 18 درصد آن هم با هماهنگی قبلی با بانک مرکزی فراهم شود.

حال با گذشت حدود 15 روز از شروع توافق بانک‌ها برای تثبیت نرخ‌های مصوب یعنی سود سالانه 20 درصد و توافق خود بانک‌ها برای روزشمار بررسی‌های میدانی و سرکشی به شعب بانک‌ها نشان می‌دهد که به‌طور تقریبی در اکثر بانک‌های دولتی و خصوصی نرخ سود یک‌ساله طبق قانون و 20 درصد اعمال می‌شود.

البته باید یادآور شد که در مواردی برخی از بانک‌ها در مورد سود سالانه شرایط خاص و گاهی متفاوت از یکدیگر دارند به‌طوری که یکی از آنها برای کف سپرده حدود 100 میلیون تومانی به بالا سود 22 درصد در نظر می‌گیرد اما در مقابل برای روزشمار با تقسیم‌بندی مبالغ از 25 میلیون تومان به بالا سود از 10 درصد تا 18 درصد تغییر می‌کند. در سویی دیگر یکی از بانک‌ها سود سالانه را برای هر مقدار از سپرده 22 درصد تعیین کرده ولی سود روزشمار بدون توجه به هر میزان از سپرده 10 درصد عنوان می‌کند اما در مجموع بانک‌ها اگرچه برای سپرده مدت‌دار سقف 20 درصد اعلام کرده و اغلب با تغییر مبلغ هم، تغییری در نرخ سود ندارند ولی هستند شعبی که رسما اعلام می‌کنند برای مشتریان آشنای خود با مبالغ بیشتر سود بالاتری نیز پرداخت خواهند کرد.

اما هر چقدر نظم در پرداخت سودهای مدت‌دار نسبت به گذشته بیشتر شد در سود کوتاه‌مدت رقابت بیشتر و پیشنهادات متفاوت است. گر چه شورای پول و اعتبار در مصوبه اردیبهشت ماه امسال خود فقط به اعلام سود یک‌ساله اکتفا و تعیین نرخ کوتاه‌مدت را به بانک‌ها محول کرد، ولی شواهد نشان داد که بانک‌ها به توافقی که در ادامه برای نرخ‌ها و سود کوتاه‌مدت داشتند توجهی نکردند. به‌طوری که اکنون –مانند چند ماه گذشته از توافق-سود روزشمار همسطح سود سالانه تعیین شده و پرداخت می‌شود. این در حالی است که برخی بانک‌ها بدون تعیین هیچ کف مبلغی برای سپرده کوتاه‌مدت تا 19 درصد، برخی از 2 میلیون تومان به بالا 19.75 درصد، در مواردی از 25 میلیون تومان بیشتر تا 19.5 درصد سود به مشتری پرداخت می‌کنند.

در اظهارات مدیران شعب بانک‌ها این موارد مورد توجه بود از جمله اینکه در مقابل اعلام مبلغ بالا برای سپرده‌گذاری به هر طریقی سعی می‌کردند تا وی را برای سپرده‌گذاری در شعبه خود متقاعد کنند یا اینکه توصیه می‌کردند هرچه سریع‌تر و قبل از کاهش نرخ سود در دوره پیش‌رو، افتتاح حساب انجام شود تا مشتری مشمول سودهای کاهش یافته جدید نشود؛ مجموعه مواردی‌که می‌تواند بر کمبود منابع در بانک‌ها و تلاش برای جذب با ترفند پرداخت سود بیشتر در قالب هر طرحی تأکید داشته باشد چراکه خروج منابع بانک‌ها و ورود به بازارهای موازی یا موسسات غیرمجاز اکنون از دغدغه‌های کاهش نرخ سود بانکی محسوب می‌شود.