صنعتگران تجهیزات نفتی از عدم استقبال شرکت های زیرمجموعه وزارت نفت از سامانه تامین الکترونیکی کالای صنعت نفت سخن می گویند و بر این باورند که عملکرد این شرکت های تابعه وزارت نفت موجب شده دلالان این صنعت فعالیتی جدی داشته باشند.
رضا پدیدار، رئیس سابق انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران و نماینده بخش خصوصی در وزارت نفت با بیان اینکه حدود 135 شرکت زیرمجموعه وزارت نفت دارای بیش از 24 هزار سامانه وندورلیست کالای تجهیـــــزات نفتی هستند، به «فرصت امروز» می گوید: تنها 3 هزار تولیدکننده و واردکننده در سامانه الکترونیکی کالای نفت ثبت نام کرده اند، از این رو وقتی تولید کننده ای پروانه فعالی برای ارائه در سامانه وزارت نفت نداشته باشد یا واردکننده و تامین کننده ای نمایندگی رسمی از کمپانی برای عرضه در این سامانه ندارد، بدون شک دلال است.
وی با بیان اینکه چرا با وجود سامانه الکترونیکی کالا در وزارت نفت هنوز تکلیف آن مشخص نیست، می افزاید: این رویه اجحاف به تولیدکننده واقعی در کشور است زیرا دلال ها فضای کار را برای این افراد سخت کرده اند. وزارت نفت تمامی شرکت های اصلی و تابع وزارت نفت را مجبور کرده است که از این سامانه برای خرید کالای مورد نیاز استفاده کنند، با این وجود این امر عملیاتی نمی شود و شرکت های تابع کاری را که تمایل دارند انجام می دهند.
وی بر این باور است که اهمیت ندادن به سامانه تامین الکترونیکی کالای صنعت نفت از سوی شرکت های زیرمجموعه نفت به خصوص شرکت های تابع، یعنی ایجاد فضا برای حضور دلالان تجهیزات نفتی.
بیش از دو سال است که وزارت نفت به دنبال ایجاد سامانه تامین الکترونیکی کالای صنعت نفت است تا با کمک این سامانه، علاوه بر شناسایی تولیدکنندگان و تامین کنندگان، وندورلیست واحدی را تهیه کند. در این میان بارها فرصت به منظور ثبت نام در این سامانه تمدید شد. در همین راستا بخشنامه وزیر نفت مبنی بر اینکه تمامی شرکت های تابعه وزارت نفت موظف هستند تمام معاملات خود را از سامانه های موجود به سامانه جدید تامین کالای این وزارتخانه منتقل کنند و معاملات خود را صرفا از طریق این سامانه انجام دهند، به شرکت های زیرمجموعه نفت ابلاغ شد.
در این باره محمود تبریزی، مدیرعامل شرکت سیلندرسازی تهران با بیان اینکه دست هایی مانع از اجرای سامانه الکترونیکی کالای نفت می شوند، به «فرصت امروز» می گوید: جای تعجب دارد که با وجود این سامانه در مناقصات شرکت های زیرمجموعه نفت، شرکت هایی حضور دارند که در این سامانه ثبت نام نکرده اند و حتی برنده نیز می شوند، البته ناگفته نماند دود این شیوه کار به چشم شرکت های وزارت نفت می رود زیرا نبود کیفیت مناسب و عدم تحویل کالا در زمان تعیین شده مشکلات زیادی را برای این شرکت ها ایجاد می کند.
وی با بیان اینکه شرکت های زیرمجموعه وزارت نفت سامانه را جدی نمی گیرند، می افزاید: اهمیتی به وندورلیست واحد خرید تجهیزات صنعت نفت داده نمی شود. در حقیقت سیاست گذاری به گونه ای تدوین می شود که فضای دلال بازی ایجاد می شود و این دلالان از فضای ایجاد شده به نفع خود استفاده می کنند.
از دید این تولیدکننده تجهیزات نفتی، شرکت های زیرمجموعه و تابع وزارت نفت می توانند از تجار و واردکنندگان کالا تهیه کنند اما باید این تجار نیز در سامانه ثبت نام کرده باشند؛ موضوعی که فراموش می شود. از سوی دیگر مجری های زیرمجموعه نفت، سیاست گذار های را به نفع خود تغییر می دهند.
متاسفانه تاکنون وزارت نفت نتوانسته شرکت های زیرمجموعه خود را الزام کند که از سامانه تامین الکترونیکی کالای صنعت نفت بهره بگیرند. این در حالی است که بیشتر این شرکت ها از سامانه مرکزی شرکت خود یعنی وندورلیست خود برای تامین کالای مورد نیاز شان استفاده می کنند.
بهرام بارانی، مدیرعامل شرکت طراحی، مهندسی و ساخت کمپرسور بارون در این باره با اشاره به اینکه اقتصاد کلان کشور به سمت توانمندی ساخت داخل نیست، به «فرصت امروز» می گوید: مادامی که فلسفه حمایت از ساخت داخل مورد حمایت قرار نگیرد محال است که سامانه تامین الکترونیکی کالای صنعت نفت مورد استفاده شرکت های زیرمجموعه و تابع وزارت نفت قرار گیرد. اگر هزاران سامانه نیز ایجاد شود، در نهایت این شرکت ها کاری می کنند که خودشان صلاح می دانند، از این رو معتقدم که این سامانه نیز مانند کارت سوخت، تنها هزینه میلیارد تومانی دارد و خروجی ندارد.
وی با بیان اینکه اقتصاد کشور نفتی است و بازار به سمت غرب است، می افزاید: در این میان وزیر یا مسئولی مقصر نیست زیرا تمامی قوانین و دستورالعمل ها از سوی مقامات صادر شده اما عملیاتی نمی شود، زیرا اکوسیستم کشور مبتنی بر تجارت بوده و بر مبنای تولید نیست، از این رو تولیدکننده نمی تواند جان بگیرد و جایگاهی در صنعت ندارد. در این میان تعدادی از شرکت ها و افراد فعالیت می کنند که از این افراد به عنوان دلال در بازار یاد می شود.
این فعال بخش خصوصی با بیان اینکه شرکت کالای نفت ایران به دلایلی تعطیل و تبدیل به معاونت شد، می گوید: این شرکت برندی بود که بخش خصوصی خریدار آن بود اما به جای واگذاری تبدیل به معاونت می شود و امروز کارایی خود را از دست داده است. اقدامات صورت گرفته به گونه ای است که از ساخت داخل حمایت نشود.