جوانه‌ های رونق در فصل سرد رکود مسکن

بعد از ماه‌ها سکوت ناشی از بلاتکلیفی در بازار مسکن، وزیر راه و شهرسازی یکی از معدود خبرهای امیدوارکننده درباره خروج از رکود در بازار مسکن را اعلام کرده، خبری که هرچند در قیل‌وقال خبر خرید 114 فروند هواپیمای جدید کمتر دیده شد اما می‌تواند در آینده نزدیک شرایط بازار مسکن را به‌شکلی قابل‌توجه تغییر دهد. بزرگ‌ترین بازار اقتصادی ایران در حالی 10 ماه از سال 94 را پشت سر گذاشت که با وجود پیش‌بینی‌های خوش‌بینانه ماه‌های ابتدایی آنچه در عمل اتفاق افتاد، بقا و دوام رکود سال‌های گذشته بود.

هرچند در طول ماه‌هایی که از سال جاری گذشته، متنوع شدن تسهیلات بانکی، بهبود نسبی شرایط اقتصادی و صحبت از خروج از رکود در عرصه کلان اقتصاد این امید را به وجود آورد که شرایط قدری تغییر کند اما در نهایت این رکود بود که سایه سنگین خود را حفظ کرد تا بسیاری روزهای باقی مانده از سال جاری را نیز ادامه روند رکودی سال‌های گذشته بدانند، موضوعی که به نظر می‌رسد وزیر راه و شهرسازی نظری متفاوت نسبت به آن دارد.

آخوندی در صحبت‌هایی که بار دیگر به تغییر در محوریت و ساختار بانک مسکن اختصاص پیدا کرده از افزایش معاملات این بانک در هفته‌های گذشته سخن گفته و اعلام کرده است این روند می‌تواند در ماه‌های آینده شدت بیشتری به خود بگیرد. به گفته وی، در دو ماه گذشته معاملات بانک مسکن نسبت به ماه‌های قبل ۱۱ درصد رشد داشته است که نشان می‌دهد به تدریج بخش مسکن در حال خروج از رکود است. افرادی که سال گذشته در صندوق‌های پس‌انداز مسکن سرمایه‌گذاری کرده‌اند به تدریج می‌توانند در ماه‌های آینده تسهیلات خود را دریافت کنند.

امید به رونق در سال95

قرار گرفتن این خبر در کنار امیدواری آخوندی برای افزایش توان تسهیلات‌دهی بانک مسکن در سال آینده که بناست به‌زودی به بانکی توسعه‌ای تبدیل شود شرایط را برای کلیدخوردن خروج رکود فراهم کرده‌ است، رکودی که البته هنوز در بازار و در میان فعالان عرصه مسکن سایه سنگین خود را حفظ کرده است. پیگیری‌های میدانی خبرنگار «فرصت امروز» در بازار مسکن نشان از آن دارد که هنوز وضعیت خریدوفروش‌ها مانند گذشته است و تحولی که وزیر از آن سخن گفته هنوز تأثیر خود را در نقل و انتقالات مسکن نشان نداده است.

جعفری، مدیر یک بنگاه معاملات ملکی به فرصت امروز گفت: هرچند در طول هفته‌های گذشته مراجعات متقاضیان خرید خانه ادامه داشته و بسیاری درباره شرایط بازار سوال می‌پرسند اما تغییر خاصی در روند خریدوفروش‌ها اتفاق نیفتاده است. به گفته وی، زوج‌های جوان اصلی‌ترین گروه از متقاضیان خرید خانه هستند که به دلیل محدودیت منابع مالی‌شان در بسیاری از مواقع توان خرید خانه‌های پیشنهاد شده را ندارند. 

این فعال بازار مسکن در پاسخ به این سوال که تسهیلات جدید بانکی ارائه شده تا چه حد توانسته‌اند در افزایش تقاضا تأثیر بگذارند نیز اعلام کرد: به دلیل وجود فاصله زیاد بین قیمت‌ها و مبالغ وام‌های ارائه‌شده در قراردادهای خریدوفروش شرایط چندان تفاوت نکرده است اما شاید در صورت رسیدن این وام‌ها به متقاضیان بتوان در ماه‌های آینده تغییری را پیش‌بینی کرد.

این امیدواری که نمی‌توان نقش نهایی شدن توافق هسته‌ای را در آن نادیده گرفت باعث شده بسیاری از کارشناسان برای سال آینده امیدواری‌هایی برای رونق داشته‌ باشند. احمدرضا سرحدی، کارشناس بازار مسکن در گفت‌وگو با «فرصت امروز» اظهار کرد: هرچند صحبت‌های وزیر درباره رشد به وجود آمده در معاملات بانک مسکن هنوز در بازار به‌طور قابل‌توجهی رصد نمی‌شود اما می‌توان انتظار داشت در چارچوب تغییر شرایط اقتصادی کشور پس از اجرای برجام این رکود طولانی‌مدت به پایان برسد.

وی ادامه داد: اگر بنا باشد در بازار مسکن تغییر مثبتی اتفاق بیفتد قطعاً این اتفاق باید در بین فعالان عرصه به وجود بیاید از این رو تا زمانی‌که وضعیت درآمدی و مادی خریداران تغییری نکرده است و هنوز قدرت خرید در بازار مسکن بسیار پایین است نمی‌توان انتظار خروج از رکود را داشت.

سرحدی با بیان اینکه اجرای توافق هسته‌ای می‌تواند در سال آینده رونق را در بخشی از بازار مسکن به وجود بیاورد، تصریح کرد: با اجرای توافق، منابع مالی جدیدی به ایران می‌آید که می‌تواند با گذشت مدت زمانی چند ماهه به مصرف‌کنندگان خانه رسیده و وضعیت مالی آنها را بهبود ببخشد و در این چارچوب می‌توان امیدوار بود در سال آینده بخشی از بازار اوضاعی بهتر را نسبت به سال‌های گذشته تجربه کند.

این کارشناس خاطرنشان کرد: البته باید توجه کنیم که حتی با تأثیرگذاشتن وام‌ها و بهبود شرایط اقتصادی، این تنها بازار خریدوفروش خانه است که شرایطی بهتر را تجربه می‌کند و با توجه به زیاده‌روی که در عرصه ساخت‌و‌ساز مسکن در سال‌های گذشته اتفاق افتاده عرضه به‌شدت از تقاضای مؤثر بالاتر است و از این رو نمی‌توان انتظار داشت در مدتی کوتاه این بخش نیز شرایطی جدید پیدا کند.

در شرایطی که بازار مسکن مدت‌هاست مشتاق اجرایی‌شدن برجام و پایان یافتن سال‌های رکود است، صحبت‌های وزیر راه و شهرسازی نشان می‌دهد بارقه‌هایی از امید در بازار شکل گرفته که در صورت باز شدن دست دولت در ارائه تسهیلات جدید و البته شکل‌گیری یک بانک توسعه‌محور در این عرصه می‌توان به اجرایی‌شدن آن امیدوار بود؛ امیدی که شاید در نخستین ماه‌های سال آینده رکود را بالاخره به پایان برساند.

* ارتباط با کارشناس: j.hashemi1992@gmail.com