بنیانگذار اصلی توشیبا، تاناکا هیساشیگ یکی از مخترعان بزرگ کشور ژاپن بود که در سال ۱۸۵۴ موفق به اختراع تجهیزات تلگراف شد و کارخانه آن را در توکیو بنا نهاد. او تعداد بیشماری اسباببازیهای مکانیکی و ساعتهای مکانیکی، جاشمعی، فانوس، زمان سنج، پمپهای مکانیکی، لکوموتیو و کشتی بخار ساخت. تلاشهای او در گسترش سیستم تلگراف در ژاپن، همزمان با دوران امپراتوری میجی، در توسعه اقتصادی و بهبود زیرساختهای شبکه ارتباطی کشور ژاپن بسیار موثر بود. او در سال ۱۸۷۲ به توکیو رفت و سنگبنای اولیه توشیبای امروزی را در منطقه گینزای توکیو بنیان نهاد.
در ۱۸۹۹ میلادی نام شرکت به توکیو دنکی یعنی شرکت برق توکیو تغییر پیدا کرد. در سال ۱۹۳۹ این شرکت با کمپانی شیبورا سیزاکو شو که تقریبا استراتژیهای یکسان و نزدیکی داشتند، ادغام شد. بدینترتیب آنها به کارخانجات مجتمع تجهیزات الکتریکی بدل شده و با نام محلی توکیو شیبورا دنکی فعالیت خود را ادامه دادند و اکنون با نام توشیبا تمامی فعالیتهای خود را در سطح جهان گسترش میدهند.
توشیبا در سال ۱۹۳۰ نخستین ماشین لباسشویی برقی و نیز یخچال خود را بعد از طراحی، تولید کرد. سال بعد، نخستین جاروبرقی ژاپنی را در بازار عرضه کرد. سال ۱۹۴۲ این شرکت نخستین رادار خود را تکمیل و عرضه کرد. در سال ۱۹۵۵ پلوپز برقی و چهار سال بعد، نخستین تلویزیون ترانزیستوری و اجاق مایکروویو را ساخت.
شرکت برق توکیو، پیش از ادغام و تشکیل رسمی توشیبا، نخستین موتور القایی و نیز ژنراتور برق چرخ آبی ۶۰ کیلووات را ساخته و در دهههای ۱۹۱۰ و ۱۹۲۰ موفق به تولید لوله پرتو اکس و پرتو کاتدیک شده بود. در سال ۱۹۶۳ نخستین توربین نیروگاه هستهای به قدرت ۱۲,۵۰۰ کیلووات توسط توشیبا تکمیل و به کار گرفته شد. در فاصله این دو دهه، آزمایشگاههای تحقیقاتی بسیاری توسط شرکت راهاندازی شد. تا سال ۱۹۷۸ که نخستین واژهپرداز ژاپنی توسط توشیبا به بازار آمد، کارخانههای نورد، توربینسازی، سیلیکون، لوازم خانگی و تجهیزات الکتریکی و تولید لامپ، توسط این شرکت فعال شده بودند.
نخستین سیستم پزشکی امآرآی در سال ۱۹۸۲ توسط توشیبا عرضه شد. دو سال بعد، بزرگترین نیروگاه سلولهای خورشیدی ۵۰ کیلوواتی در ژاپن راهاندازی شد. نخستین رایانه شخصی کیفی (لپتاپ) در سال ۱۹۸۵ توسط توشیبا ارائه شد. در ۱۹۹۵ دیسکهای دی وی دی با چگالی بالا توسط توشیبا توسعه یافت و سال بعد دستگاه دیویدی و دیویدیخوان عرضه شد. توشیبا نخستین تلویزیون تخت را نیز در سال ۱۹۹۸ به بازار ارائه کرد. با ورود به هزاره جدید، تولید تلویزیون دیجیتالی در دستور کار شرکت قرار گرفت. در سال ۲۰۰۵، توشیبا در عرضه اچ دی-دیویدی سرآمد شد. امروزه شرکت توشیبا در حوزه صنعت الکترونیک و تجهیزات برقی پس از زیمنس، سامسونگ، هیتاچی، ماتسوشیت، سونی و ال جی در مقام هفتم جهان ایستاده است.
در سالهای آغازین هزاره نو، توشیبا همکاری مشارکتی با پاناسونیک را برای یکپارچهسازی کسبوکار تولید السیدی در دستور کار قرار داد. تولید حافظههای کوچک فلش با ظرفیتهای مختلف از فعالیتهای شرکت توشیبا بود. ظرفیت هشت گیگابایتی این نوع حافظهها در سال ۲۰۰۵ توسط این شرکت به بازار عرضه شد. توشیبا در سال ۲۰۰۶، کسبوکار نیروگاه هستهای وستینگهاوس را خریداری کرد. این شرکت در سال ۲۰۰۹ بخش تولید دیسک سخت شرکت فوجیتسو را نیز بهدست آورد. نخستین تلفن تصویری رنگی، تلویزیون رنگی گسترده، تلویزیون رنگی سیآرتی، نخستین دیسک نوری بایگانی اطلاعات، نخستین سیستم اوسیآر با قابلیت خواندن حروف چینی، نخستین دیسکهای ۰/۸۵ اینچی که در موبایل آیپد بهکار میروند و نخستین دی وی دی، نمونههایی از نوآوریهایی است که در طول دهه اخیر توسط توشیبا عرضه شدهاست.
شرکت توشیبا بهعنوان برترین شرکت در زمینه ماشینهای اداری در سال ۲۰۰۲ معرفی شد و در سال ۲۰۰۶ از لحاظ میزان درآمد هشتاد و هفتمین شرکت جهان شناخته شد. در زمینه تولید تراشه، کارخانههای تراشه توشیبا پس از شرکتهای اینتل، سامسونگ و تگزاس اینسترومنتس، چهارمین تولیدکننده بزرگ در حوزه تولید تراشه در دنیاست. رییس هیاتمدیره کنونی شرکت توشیبا، آتسوتوشی نیشیدا است. او ضمن تاکید مستمر بر تداوم راه و پایبندی به ارزشهایی که بنیانگذاران شرکت بنا نهادهاند، بر محور سه موضوع توشیبا را پیش میبرد: توجه به رشد پایدار همراه با سود، به حداکثر رساندن تاثیر نوآوری و مدیریت مشتریمحور. این شرکت هماکنون، دارای ۲۱۰ هزار پرسنل است که در شعب، دفاتر و کارخانجات مختلف توشیبا که در بیش از ۳۰۰ نقطه جهان مستقر هستند، اشتغال دارند.
در توشیبا ۱۹۰,۷۰۸ نفر کارمند در سال ۲۰۰۷ در بیش از ۵۲۰ کارخانه و شرکت در بیش از ۳۰ کشور جهان مشغول به کار بودند و با خرید کسبوکار نیروگاه هستهای از شرکت وستینگهاوس، تعداد ۲۰ هزار نفر به این جمع اضافه شدند و همچنین بیش از چهارهزار تامینکننده داخلی، در ژاپن و هزار تامینکننده خارج از ژاپن، پشتیبانی تامین شرکت توشیبا را بر عهده دارند.