توریست باشیم یا جهانگرد؟

افرادی که تخصص و تجربه بیشتری در صنعت سفر و گردشگری دارند به درستی می‌دانند که بین دو فرد گردشگر (Tourist)  و جهانگرد (Traveler)  تفاوت‌های زیادی وجود دارد و استفاده از این دو واژه در موقعیت‌های مختلف مفاهیم متفاوتی را به ذهن می‌رساند. اماعموما افراد واژه‌ بین توریست (گردشگر) و جهانگرد را به‌جای هم به اشتباه استفاده می‌کنند، در حالی که بین این دو تمایز‌های مختلفی وجود دارد.معمولا جامعه محلی می‌تواند به راحتی یک توریست را در بین خودشان تشخیص دهد. یک توریست ممکن است همیشه یک دوربین، کتاب راهنما و یک نقشه به همراه خود داشته باشد.

توریست‌ها همواره از شهرها، جاذبه‌ها و مقصدهای اصلی توریستی دیدن می‌کنند و تمایلی برای سفر به مناطق دور دست ندارند و ترجیح می‌دهند در مکان‌هایی بمانند که تسهیلات رفاهی آنجا، آسایش و راحتی تمام و کمال آن‌ها را فراهم کند. توریست‌ها تمایل دارند در مقصد به همان شکل همیشگی‌شان رفتار کنند، لباس بپوشند و غذایی شناخته‌شده و باب طبع بخورند. توریست‌ها در ایام مشخصی از سال که تعطیلات وجود دارد، سفر می‌کنند.

آنها عمدتا بسته‌های سفری را که توسط آژانس‌های گردشگری به فروش می‌رسد، خریداری می‌کنندتا مدت سفر، وسیله حمل‌و‌نقل و محل اسکان آنها به‌خوبی مشخص باشد. بخش بزرگ هدف از سفر توریست‌ها بازدید از جاذبه‌های مقصد است نه چیز دیگر. اما در مقابل، جهانگرد کسی است که با مشقت سفر می‌کند، در یک کوله‌پشتی وسایل ضروری خود را جای می‌دهد و تلاش می‌کند تا به هر شکلی که مورد پسند جامعه محلی است با آن‌ها رابطه برقرار کند.

یک جهانگرد خودش را جزئی از فرهنگ محلی نشان می‌دهد همرنگ و همگام با آن‌ها فعالیت‌های روزانه را انجام می‌دهد و در بخشی از فعالیت‌های زندگی کاری جامعه محلی مشارکت می‌کند. جهانگردان به مناطق کمتر سفر شده و کمتر شناخته شده می‌روند، مکان‌هایی که انگیزه اقتصادی بالایی برای رونق گردشگری ندارند. هدف اصلی جهانگردان از سفر گسترش افق دید و جهان‌بینی‌شان از طریق کسب تجارب نو و دیدن چیزهای جدید است. برعکس توریست که بیشتر برای فرار از زندگی روزمره و کسب آرامش سفر می‌کند.

یک جهانگرد سفر را بیشتر «دل به دریا زدن» می‌داند تا صرفا تعطیلات رفتن. جهانگردان سفر را چیزی ورای تفریح می‌دانند و بیش از هر چیز برایشان بازدید از پیرامون و پشت پرده مقاصد مطرح است نه هسته و جاذبه‌های اصلی مقاصد. جهانگرد هرآنچه که هست را می‌بیند، در حالی که توریست فقط آنچه را می‌بیند که برای دیدن آن آمده است.

توریست متفاوتی باشید

اگر روحیات شما بیشتر به یک توریست نزدیک‌تر است و در کنار سایر توریست‌ها احساس خوبی دارید و هدفتان عکس گرفتن از حداکثر جاذبه‌های موجود است، همین راه را ادامه دهید. اما گر تلاش کنید تا کمی با جامعه محلی ارتباط‌تان را بیشتر کنید، شاهد احترام بیشتری از جامعه محلی خواهید بود که لذت سفر را بیشتر می‌کند. قبل از اینکه چمدان سفر را ببندید درباره نحوه پوشش جامعه میزبان تحقیق کنید و تا جایی که برایتان مقدور است خود را همرنگ و هم شکل جامعه محلی کنید.

نگذارید کتابچه‌ راهنمایتان، برنامه‌ بازدیدها را به شما دیکته و تعیین کند، در عوض با کسی از جامعه محلی که توان برقراری ارتباط با یک زبان مشترک دارد، رابطه برقرار کنید تا او جاذبه‌های مقصد را به شما توصیه کند و در صورت امکان خودش نیز همراه‌تان باشد. به این طریق ممکن است مطالب هیجان‌انگیز بیشتری که هرگز در کتابچه راهنما وجود ندارد، بشنوید و ببینید.

جهانگرد بهتری باشید

اگر شما خودتان را یک جهانگرد در نظر می‌گیرید، احتمالا دوروبرتان را پر از افراد محلی خواهید کرد. هر چه با جامعه محلی یکی شوید در حقیقت سفر را برای خود هیجان‌انگیزتر می‌کنید. میدان، رستوران یا هرجای دیگری که محل اجتماع محلی‌هاست را پیدا کنید و ساعتی را در آنجا بگذرانید. با اقشار مختلفی از جامعه چه زن، مرد، بزرگسال یا جوان همنشین شوید.

درباره‌ فرهنگ، آداب و رسوم، تمایلات اخلاقی و رفتاری و داستان‌ها و افسانه‌های محلی‌شان سوال بپرسید و از علایق مشترک‌تان سخن بگویید. حداقل مزیت این گفت‌وگوها دستیابی به یک دید بازتر نسبت به اطراف و سایر جوامع است. این را هم فراموش نکنید که اگر جاذبه معروف گردشگری در حوالی شما وجود دارد و به صرف اینکه توریست‌ها درآنجا هستند، از تماشای آن صرف‌نظر کنید، در حقیقت یک اشتباه حرفه‌ای کرده‌اید.

اخلاق حرفه‌ای گردشگری

در سال‌های اخیر شیوه‌ای از گردشگری در حال ترویج و تشویق است که سود اقتصادی بیشتر نصیب جامعه محلی کند، محیط زیست مقصد را حفاظت کند، به فرهنگ مردم محلی و هنجارهای مقصد احترام بگذارد و تبادلات میان فرهنگی صورت گیرد. اگر شما می‌خواهید سفرهای‌تان به مقاصد مختلف با تجارب تازه‌ای همراه باشد، جامعه محلی با آغوش باز پذیرای شما باشد و یک مقصد برای نسل‌های بعدی نیز پابرجا بماند باید رفتاری برد-برد از خود بروز دهید، یعنی یک توریست با روحیات رفتاری و اخلاقی شبیه به یک جهانگرد باشید.

کارشناس گردشگری