بسته بندی به عنوان یکی از بخش های اصلی در 4 p بازاریابی محسوب می شود و نقش تأثیرگذاری را در جذب مخاطبان در هنگام خرید دارد؛ این مسئله باعث شده که سازمان های معتبر بین المللی توجه ویژه ای به این موضوع داشته باشند و سرمایه گذاری های جدی را در این بخش انجام دهند.
از طرفی بسته بندی مناسب پتانسیل ایجاد ارتباط دوطرفه بین برند و مخاطبان را دارد و در خرید های انگیزشی بسیار می تواند تأثیرگذار باشد، اما در بازار ایران برخی بسته بندی ها بدون نیازسنجی و فعالیت های تحقیقات بازار طراحی می شود و ارتباط مناسبی را بین برند و مخاطبان برقرار نمی کند. این موضوع باعث شده است که مخاطبان ایرانی نسبت به برخی از این بسته بندی ها تمایلی نشان ندهند.
در ادامه به مباحث مهم برگرفته از صحبت های بیژن جناب عضو گروه مشاوران بسته ها، مریم کهوند مدیر گروه گرافیک و تصویرسازی دانشگاه هنر و ایمان آل مظفر موسس وب بسته ها در نشست سومین مراسم سالانه اهدای جوایز و معرفی آثار برگزیده سال «بسته ها» اشاره می شود.
بیژن جناب، عضو گروه مشاوران بسته ها گفت: در حال حاضر بیشتر بسته بندی ها بدون تحقیقات بازار قبل و بعد از طراحی بسته بندی، طراحی و به بازار وارد می شوند و متأسفانه شاهد این موضوع هستیم که چقدر نسبت به طراحی بسته بندی برخورد ضعیفی می شود. از طرفی اساتید زیادی در این زمینه در ایران نداریم که کار کرده باشند چون آن نیاز جامعه تولید و بازار را نمی بینند.
توجه به بخش های اقتصادی
جناب اظهار کرد: به صورت کلی جوان ها با انگیزه بیشتری کار می کنند و به خودسازی رسیده اند اگرچه نواقصی در کارهای شان وجود دارد، اما جنبه های مثبت شان بیشتر از جنبه های منفی است. باید به آنها فضا داده شود تا استفاده بهتری از آن انجام داد. در سال های بعد از انقلاب فقط کامران کاتوزیان بود که با یک گروه تحقیقات بازار مناسبی در زمینه طراحی بسته بندی، کارهای برجسته ای انجام داد. ما تولیدکننده ها را به جمع خود نمی آوریم، در حالی که برای رسیدن به اهداف مان در بخش اقتصادی باید به همه بخش های حاشیه ای آن توجه کنیم.
بضاعتی برای درگیر کردن بخش های دانشگاهی وجود ندارد
مریم کهوند، مدیر گروه گرافیک دانشگاه هنر بیان کرد: دانشجویان طراحی گرافیک و طراحان دغدغه طراحی پوستر و جلد کتاب را به مثابه کار فرهنگی دارند و طراحان دوست ندارند کار طراحی بسته بندی انجام دهند، مگر اینکه مجبور باشند. در این شرایط چنین اقدامی توسط وب سایت «بسته ها» امیدوارکننده است. بسته بندی یک حوزه میان رشته ای است و با گذر زمان و پیشرفت تکنولوژی به حوزه های دیگر هم وارد شده است. بخش آموزشی و دانشگاهی بسیار کوچک است و بضاعتی برای درگیر شدن با تکنولوژی ندارد.
او ادامه داد: آنچه در این حوزه فراموش شده، دانش و اطلاعات است. بسیاری از مدرسان ما تجربه کار عملی در زمینه بسته بندی ندارند و از مطالعه هم فاصله می گیرند. ما هنوز در حوزه فرهنگ دیداری به کار بنیادی و پژوهشی نیاز داریم. لازم است طراحی های ما هم به آن سمت حرکت کند. اینکه چه چیزهایی باید جایگزین طراحی های غربی شود، به پژوهش و کار میدانی نیاز دارد.
توسعه و ماندگاری در گرو رشد اقتصادی و تولید ملی
ایمان آل مظفر، موسس وب بسته ها عنوان کرد: امسال رویکرد بسته ها روی بحث پژوهش و آموزش بسته بندی است. به زودی فراخوان دعوت از پژوهشگران منتشر می شود تا مقالات خود را برای انتشار در وب سایت ارسال کنند. همچنین فراخوان دومین کتاب «بسته ها» اعلام می شود. ما خواهان مشارکت تمام طراحان و دست اندرکاران صنعت بسته بندی هستیم.
او افزود: آرزو داریم کالا و مخاطب ایرانی آن احترام لازم را که شایسته اش است، به دست آورد. هر کسی باید بخشی از بحث های اقتصاد مقاومتی و تولید ملی را به دست بگیرد، چون اعتقاد داریم توسعه و ماندگاری سرزمین مان در گرو رشد اقتصادی و تولید ملی است.